Kinh nghiệm dạy trẻ cách tiêu tiền thông minh không phải ai cũng biết

Trẻ em ngày nay cần được dạy nhiều kỹ năng sống. Trong đó, một trong những kỹ năng trẻ em cần để thành công trong cuộc sống là kỹ năng quản lý tài chính. Quản lý tài chính với trẻ không chỉ là biết cách tiết kiệm mà còn là biết cách tiêu tiền hợp lý. Và dưới đây là những kinh nghiệm dạy trẻ cách tiêu tiền thông minh không phải bậc cha mẹ nào cũng biết.

Quan điểm trái chiều về dạy con tiêu tiền

Xoay quanh việc dạy con tiêu tiền có nhiều quan điểm trái chiều. Nhiều phụ huynh cho rằng không nên cho trẻ tiếp xúc với tiền từ nhỏ. Trẻ con chưa nhận thức được tầm quan trọng của đồng tiền, chưa hiểu được giá trị của sức lao động để kiếm được tiền nên dễ tiêu xài hoang phí cho những món đồ không cần thiết. Từ đó có thể ảnh hưởng đến thói quen quản lý tài chính khi trẻ lớn lên.

Tuy nhiên, lại có những quan điểm khác cho rằng dạy trẻ biết cách tiêu tiền thông minh là nội dung quan trọng của giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Ngay cả cựu thủ tướng Đức Angela Merkel cũng cho rằng giáo dục về tiền bạc nên là một khóa học bắt buộc, là trọng tâm của giáo dục con cái và ông coi việc này quan trọng giống như tiền bạc là trọng tâm của các gia đình.

Hoặc tác giả cuốn “Cha giàu, cha nghèo” - Robert Kiyosaki cũng cho rằng, nếu chúng ta không dạy con mình về tiền bạc, sẽ có những người khác thay thế chúng ta làm việc này như: Cảnh sát, những kẻ lừa đảo, chủ nợ,… Như vậy, dạy con về tài chính cũng là một phần của việc nuôi dạy một đứa trẻ hạnh phúc.

Vì sao bạn nên dạy trẻ cách tiêu tiền thông minh từ nhỏ?

Thực tế, việc không dạy trẻ cách tiêu tiền thông minh từ nhỏ không phải là tốt cho trẻ. Thậm chí, khi bị cấm tiêu tiền, nhiều trẻ sẽ có hành vi trộm tiền để tiêu xài, không biết tiêu xài đúng mực,… Việc sớm dạy con biết cách tiêu tiền mang đến những lợi ích như:

• Giúp con hiểu rõ giá trị của sức lao động, giá trị của đồng tiền: Dạy con tiêu tiền là cha mẹ dạy con để có được đồng tiền họ cần đánh đổi thời gian làm việc, công sức, trí tuệ,… Thậm chí chính bản thân con cái cũng phải hy sinh một khoảng thời gian được chơi cùng ba mẹ để hỗ trợ ba mẹ làm việc. Điều này khiến những đứa trẻ biết cách trân trọng đồng tiền, từ đó hiểu rằng mình không nên tiêu xài hoang phí.
• Khi cha mẹ dạy con tiêu tiền đúng cách, trẻ sẽ sớm biết quản lý tài chính cá nhân một cách có trách nhiệm. Trẻ biết trước khi tiêu xài cần kiếm tiền và tiết kiệm tiền cho mục đích dự phòng.
• Khi được dạy về cách chi tiêu, trẻ sẽ phân biệt được nhu cầu cấp thiết cần được ưu tiên và những mong muốn không thực sự cần thiết. Nhờ đó, khi lớn lên trẻ sẽ biết chi tiêu cho các nhu cầu cơ bản trước và gác lại những mong muốn tạm thời để xây dựng nền tảng tài chính cá nhân.

Kinh nghiệm dạy trẻ cách tiêu tiền thông minh

Nếu còn lúng túng trong cách dạy con tiêu tiền, cha mẹ có thể tham khảo một số kinh nghiệm dưới đây:

Dạy trẻ phân biệt thứ mình muốn và thứ mình cần

Dạy trẻ biết phân biệt những thứ mình muốn và những thứ mình cần là dạy trẻ biết cách đánh giá nhu cầu thực sự. Trẻ con, thậm chí cả người lớn thường có xu hướng muốn mua đủ mọi thứ mình thích. Nhưng có thể đó là những thức không thực sự cần thiết, “cả thèm chóng chán” và ít giá trị sử dụng. Khi trẻ biết nên ưu tiên mua những thứ thực sự cần thiết trước, mua những thứ mình thích sau và cần nhiều thời gian để cân nhắc hơn, trẻ sẽ tránh được tình trạng tiêu pha quá mức.

Dạy con quy tắc 3 chiếc lọ: Chi tiêu – Tiết kiệm – Chia sẻ

Với quy tắc này, cha mẹ có thể dạy trẻ phân chia tiền bạc thành các khoản phục vụ mục đích khác nhau gồm: Tiết kiệm, chi tiêu, sẻ chia. Như vậy, trẻ sẽ biết mình chỉ được tiêu tiền trong lọ dành cho chi tiết. Theo quy tắc này, trẻ sẽ được hướng dẫn dùng tiền như sau:

• Dành 40% số tiền mình có để chi tiêu cho những thứ cần thiết như: Đồ ăn, nước uống, vật dụng phục vụ sinh hoạt hàng ngày.
• Dành 50% số tiền mình có cho mục đích tiết kiệm dài hạn để phục vụ các nhu cầu lớn như mua xe đạp, mua đàn, đóng tiền cho khóa học tiếng Anh,…
• Dành 10% số tiền mình có cho việc sẻ chia như quyên góp ủng hộ theo các chương trình của nhà trường, giúp đỡ cha mẹ để cùng lo công việc của gia đình,…

Cho con quyền tự quản lý tiền cá nhân

Mỗi bé đều có một khoản tiền mừng tuổi hàng năm. Cha mẹ có thể hướng dẫn con chi tiêu trên chính số tiền đó. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể cho con một số tiền tiêu vặt nhất định hàng tháng. Cha mẹ cũng nên khuyến khích con làm việc nhà để được thưởng tiền,… 

Khi con đã có một số tiền của riêng mình, cha mẹ nên trao quyền để con được tự quản lý số tiền riêng của mình. Hãy hướng dẫn con lập kế hoạch tiết kiệm, chi tiêu hợp lý và rút kinh nghiệm nếu con tiêu tiền quá mức cần thiết. Đây cũng là cách dạy con tự lập hiệu quả.

Dạy con tiêu tiền qua hoạt động thực tế

Cách thực tế nhất để cha mẹ dạy trẻ cách tiêu tiền là cho con tham gia vào các hoạt động mua bán, giao dịch tiền tệ hàng ngày. Cha mẹ có thể cho con cùng đi đến ngân hàng để gửi tiền tiết kiệm, rút tiền, cho con đọc hóa đơn mua sắm, cho con chứng kiến các hình thức thanh toán khi mua hàng,… Cha mẹ cũng nên dạy con cách sử dụng các phiếu giảm giá hay tận dụng các chương trình khuyến mãi.

Nhiều bậc phụ huynh ngày nay còn cho con tham gia các khóa học quản lý tài chính từ nhỏ. Việc cha mẹ làm gương cho con trong cách tiết kiệm và chi tiêu hợp lý cũng vô cùng cần thiết.

Biết cách quản lý tài chính sẽ giúp chúng ta tránh rơi vào trạng thái căng thẳng tài chính. Có nhiều cách khác nhau để các bậc cha mẹ dạy trẻ cách tiêu tiền. Bạn có thể lựa chọn một vài cách phù hợp hoặc kết hợp nhiều cách khác nhau để dạy con về tài chính. Chúc bạn áp dụng thành công!