Mạc treo ruột: Cấu tạo, chức năng và các bệnh liên quan

Bệnh lý ở mạc treo có thể là nguyên phát hoặc thứ phát. Các bệnh nguyên phát bắt nguồn từ chính mạc treo, trong khi các bệnh thứ phát bắt nguồn từ các bộ phận khác của cơ thể. Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về mạc treo, bao gồm cấu tạo, các chức năng của nó và vai trò trong một số bệnh.

Tìm hiểu mạc treo là gì?

Mạc treo là một cơ quan mà từ đó tất cả các cơ quan tiêu hóa ở bụng kết nối lại. Ngoài ruột non và ruột già, các cơ quan được kết nối bao gồm lá lách, gan và tuyến tụy. Nó xuất phát từ khu vực phía sau bụng, nơi động mạch chủ phân nhánh thành một động mạch lớn khác gọi là động mạch mạc treo tràng trên. Nơi này đôi khi được gọi là vùng gốc của mạc treo. Mạc treo tỏa ra từ vùng rễ này đến các vị trí của nó trên khắp bụng.

Mạc treo bao gồm hai nếp phúc mạc quặt từ phúc mạc thành để bao bọc các nội tạng, cơ quan của ổ bụng. Nó có thể khác nhau về chiều dài cũng như số lượng mô liên kết hoặc mô mỡ giữa hai lớp. Nguồn cung cấp mạch máu thần kinh đi qua mạc treo để tiếp cận cơ quan mà nó cung cấp, ví dụ như các mạch dạ dày phải và trái di chuyển trong dây chằng gan của mạc nối nhỏ.

Chức năng của mạc treo là gì?

Mạc treo hoạt động như một ống dẫn cho các dây thần kinh, mạch máu và bạch huyết đi đến cơ quan tương ứng mà nó bao bọc. Chiều dài của chúng có thể thay đổi, nó thường bao quanh các cơ quan cần thay đổi về thể tích hoặc hoạt động tích cực, chẳng hạn như ruột non có liên quan đến nhu động ruột.

Các chức năng của mạc treo bao gồm:

• Gắn các cơ quan tiêu hóa: Mạc treo gắn phần lớn ruột vào thành bụng sau, ngăn chúng đi xuống phía xương chậu khi người ta đứng. Nếu không có sự kết nối này, quá trình di chuyển của phân qua ruột sẽ chậm lại hoặc dừng lại.
• Điều chỉnh phản ứng miễn dịch: Mạc treo chứa các hạch bạch huyết là các tuyến nhỏ lọc dịch bạch huyết, giúp loại bỏ vi khuẩn và chất thải ra khỏi cơ thể. Các hạch bạch huyết ở mạc treo nhận tín hiệu của vi khuẩn từ ruột gần đó và điều hòa phản ứng miễn dịch.
• Sản xuất protein phản ứng C (CRP): Chất này điều chỉnh lượng đường trong máu và chuyển hóa chất béo và góp phần điều chỉnh tình trạng viêm. Mặc dù gan là nguồn sản xuất CRP chính nhưng các tế bào mỡ ở mạc treo cũng sản xuất ra nó.
• Thúc đẩy sửa chữa mô: Mạc treo có thể đóng một vai trò trong việc sửa chữa mô sau phẫu thuật.

Các bệnh liên quan đến mạc treo là gì?

Các rối loạn sau đây liên quan đến mạc treo:

Bệnh lý nguyên phát bắt nguồn từ chính mạc treo

Bệnh lý nguyên phát bắt nguồn từ chính mạc treo chứ không phải từ các nguồn bên ngoài mạc treo, bao gồm:

• Xoắn ruột: Bệnh lý này đề cập đến sự xoắn của mạc treo và ruột kèm theo.
• Thoát vị nội: Những khoảng trống hoặc khiếm khuyết ở mạc treo có thể gây thoát vị ruột, là tình trạng ruột nhô ra đến các mô xung quanh mà không có mạc treo che phủ.
• Ruột xoay bất toàn: Trong quá trình phát triển phôi thai, mạc treo có thể không xoay theo cách thông thường, ngăn cản sự gắn kết thích hợp. Đây là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất do đau bụng trong vòng 12 tháng đầu đời.
• U nang mạc treo: Những túi dịch trong mạc treo có thể không tạo ra các triệu chứng. Tuy nhiên, nếu chảy máu người bệnh có thể bị đau bụng dữ dội.

• Bệnh mạch máu: Đây là một trong những bệnh mạc treo phổ biến nhất. Sự tắc nghẽn mạch máu mạc treo do cục máu đông hoặc hẹp động mạch có thể do mảng xơ vữa có thể rất nghiêm trọng.
• Viêm mô mỡ mạc treo hay còn gọi là viêm mạc treo xơ cứng là một bệnh hiếm gặp gây viêm mãn tính. Nó gây tổn thương và phá hủy các mô mỡ ở mạc treo nhưng thường không đe dọa đến tính mạng. Nó có thể xảy ra do nhiễm trùng, phẫu thuật, một số loại thuốc, chấn thương hoặc một số loại ung thư. Sự phát triển của tình trạng viêm và mô mỡ lâu dài trong mạc treo dẫn đến mô dày lên và tạo sẹo. Ba giai đoạn của viêm mạc treo xơ cứng:
  • Loạn dưỡng mỡ mạc treo là giai đoạn đầu tiên: Một loại tế bào của hệ thống miễn dịch thay thế mô mỡ trong mạc treo.
  • Viêm mô mỡ mạc treo là giai đoạn thứ hai: Các loại tế bào hệ thống miễn dịch bổ sung xâm nhập vào mạc treo và rất nhiều tình trạng viêm xảy ra trong giai đoạn này.
  • Viêm mạc treo co rút là giai đoạn thứ ba: Đó là khi tình trạng viêm đi kèm với sự hình thành mô sẹo ở mạc treo.
• Viêm mạc treo xơ cứng liên quan đến IgG 4 là một tình trạng mô dày lên và sẹo với sự chết của tế bào mỡ và phản ứng viêm.
• Viêm hạch mạc treo: Đây là tình trạng viêm các hạch bạch huyết ở mạc treo, gây đau ở phần dưới bên phải của bụng.

Bệnh thứ phát của mạc treo

Sự kết nối liên tục của mạc treo với các cơ quan tiêu hóa giúp cơ thể duy trì trạng thái ổn định. Tuy nhiên, sự kết nối này cũng là phương tiện lây lan các vi khuẩn, tác nhân gây bệnh. Các tình trạng thứ phát bắt nguồn từ các nguồn bên ngoài mạc treo gồm:

• Bệnh Crohn: Tình trạng này gây viêm và kích ứng, phổ biến nhất là ở ruột non và phần đầu của ruột già. Sự bao bọc và dày lên của mỡ mạc treo thường xảy ra ở bệnh Crohn.
• Ung thư đường ruột: Ung thư trong ruột có thể di chuyển đến các hạch bạch huyết ở mạc treo, dẫn đến sự di căn của các khối u ung thư ra ngoài ruột.
• Tình trạng không phải ở vùng bụng: Mạc treo là tác nhân lớn nhất gây ra mỡ bụng, điều chỉnh mức độ CRP của cơ thể. Khi protein này không được điều hòa tối ưu, nó sẽ góp phần gây ra bệnh tiểu đường, béo phì, hẹp động mạch và hội chứng chuyển hóa.

Mạc treo là bộ phận kết nối tất cả các cơ quan tiêu hóa trong bụng.Các chức năng của mạc treo bao gồm giữ ruột tại chỗ, giúp điều chỉnh phản ứng miễn dịch thông qua các hạch bạch huyết và sản xuất protein phản ứng C. Một số bệnh nguyên phát ảnh hưởng đến mạc treo bao gồm xoắn ruột, thoát vị nội và viêm hạch mạc treo. Một số ví dụ về tình trạng thứ phát liên quan đến bệnh Crohn và sự lây lan của ung thư đường ruột.