Mật độ tinh trùng là gì? Các xét nghiệm cần có trong tinh dịch đồ

Mật độ tinh trùng là gì? Đó là một chỉ số quan trọng trong tinh dịch đồ, cho biết số lượng tinh trùng có mặt trong mỗi đơn vị thể tích tinh dịch. Việc kiểm tra mật độ tinh trùng cùng với các chỉ số khác trong xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ giúp phát hiện các vấn đề liên quan đến khả năng sinh sản. Hiểu rõ về mật độ tinh trùng là gì giúp nam giới chủ động trong việc cải thiện sức khỏe sinh sản.

Mật độ tinh trùng là gì?

Mật độ tinh trùng là số lượng tinh trùng có trong mỗi mililit tinh dịch của nam giới. Đây là chỉ số quan trọng trong xét nghiệm tinh dịch đồ, giúp đánh giá khả năng sinh sản. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mật độ tinh trùng bình thường là từ 15 triệu tinh trùng/ml trở lên.

Nếu mật độ tinh trùng dưới mức bình thường, tình trạng này được gọi là thiểu tinh trùng, và nếu không có tinh trùng thì gọi là vô tinh trùng. Mật độ tinh trùng thấp có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai tự nhiên, nhưng không phải là yếu tố duy nhất quyết định khả năng sinh sản. Việc kiểm tra và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa là cần thiết nếu có nghi ngờ về sức khỏe sinh sản.

Các xét nghiệm trong tinh dịch đồ

Sau khi hiểu mật độ tinh trùng là gì, chúng ta cũng cần biết thêm một số chỉ số trong xét nghiệm của tinh dịch đồ để có thể phần nào hiểu được tinh trùng của mình có đang ở trong môi trường thích hợp hay không.

Sự ly giải, độ nhớt

Tinh dịch sau khi được xuất ra sẽ tự động hóa lỏng ở nhiệt độ 37°C, quá trình này gọi là sự ly giải. Nếu thời gian ly giải kéo dài hoặc không xảy ra, thường liên quan đến bất thường ở tuyến tiền liệt. Thời gian ly giải bình thường nằm trong khoảng 15 phút.
Độ nhớt, hay độ quánh của tinh dịch, cũng được đánh giá. Tinh dịch có độ nhớt cao có thể gây khó khăn trong việc xác định tỷ lệ di động và mật độ của tinh trùng.

Thể tích tinh dịch

Tinh dịch bao gồm tinh trùng và tinh tương. Phần lớn tinh tương được tạo ra từ các tuyến sinh dục phụ, như túi tinh và tuyến tiền liệt. Phần còn lại do tinh hoàn, mào tinh và tuyến hành niệu đạo tiết ra. Thể tích tinh dịch được đo lường như một phần của xét nghiệm phân tích. Thông thường, lượng tinh dịch được xuất ra mỗi lần dao động từ 2 đến 5 ml.

Số lượng tinh trùng

Còn được gọi là mật độ tinh trùng, đây là chỉ số đếm số tinh trùng trong một đơn vị thể tích tinh dịch xuất ra. Việc đánh giá mật độ tinh trùng là một thành phần quan trọng trong phân tích tinh dịch.

Khả năng di động của tinh trùng

Tính di động là khả năng tinh trùng di chuyển, thể hiện qua số lượng tinh trùng có khả năng di chuyển so với tinh trùng không di động. Kết quả được biểu thị dưới dạng tỷ lệ phần trăm so với tổng số tinh trùng.

PH tinh dịch

Độ pH của tinh dịch giúp xác định tính axit hay kiềm. Tinh dịch bình thường có tính kiềm nhẹ. Nếu tinh dịch có tính axit kết hợp với thể tích thấp, có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn ống dẫn tinh hoặc bất sản ống dẫn tinh/túi tinh.

Hình thái tinh trùng

Hình thái tinh trùng được xem là bình thường nếu có hình dạng chuẩn ở các phần đầu, cổ, phần giữa và đuôi. Đầu tinh trùng bình thường có hình bầu dục, đường nét rõ ràng, cực đầu chiếm từ 40-70% thể tích đầu, và không có không bào.

Phần giữa cần thon gọn, thẳng hàng với trục đầu, trong khi đuôi phải thẳng, đều, thon hơn phần giữa và dài gấp 10 lần chiều dài đầu. Các tinh trùng không đáp ứng tiêu chuẩn này được coi là bất thường.

Các tế bào lạ

Đôi khi trong tinh dịch xuất hiện các tế bào không phải tinh trùng, được gọi chung là tế bào tròn, bao gồm tế bào biểu mô, bạch cầu, tinh trùng chưa trưởng thành và thỉnh thoảng là hồng cầu. Một số loại tế bào này có thể liên quan đến các bệnh lý.
Ngoài ra, việc đánh giá kháng thể kháng tinh trùng trong tinh dịch cũng là một phần của xét nghiệm.

Tinh dịch đồ thế nào là bình thường?

Việc hiểu rõ các chỉ số trong tinh dịch đồ giúp nhận diện những dấu hiệu bất thường và có biện pháp điều chỉnh kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ phân tích các yếu tố quyết định tinh dịch đồ bình thường.

• Độ pH: Tinh dịch bình thường có độ pH ≥ 7,2 (môi trường kiềm), giúp bảo vệ và hỗ trợ tinh trùng.
• Thời gian ly giải: Tinh dịch thường hóa lỏng sau 15 phút, phản ánh enzyme tuyến tiền liệt hoạt động bình thường. Không hóa lỏng sau 60 phút có thể là bất thường.
• Thể tích tinh dịch: Đạt từ 1,5 ml trở lên. Quá ít hoặc quá nhiều đều có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
• Tổng số tinh trùng: Ít nhất 39 triệu/mẫu. Thấp hơn mức này gây khó khăn cho thụ thai.
• Mật độ tinh trùng: Ít nhất 15 triệu/ml. Mật độ thấp có thể liên quan đến rối loạn nội tiết hoặc sản xuất tinh trùng kém.
• Tính di động: Ít nhất 40% tinh trùng di động hoặc 32% di động tiến tới, đảm bảo khả năng thụ tinh.
• Hình dạng bình thường: Ít nhất 4% tinh trùng có cấu trúc bình thường (đầu, cổ, đuôi cân đối).
• Tỷ lệ tinh trùng sống: Ít nhất 58% còn sống. Tinh trùng chết không có khả năng thụ tinh.
• Tế bào lạ: Không vượt quá 1 triệu/ml. Mật độ cao có thể do viêm nhiễm hoặc rối loạn.

Mật độ tinh trùng là gì, đây là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh sản của nam giới. Các xét nghiệm trong tinh dịch đồ giúp cung cấp thông tin chi tiết về mật độ, chất lượng và khả năng vận động của tinh trùng. Việc nắm vững các chỉ số này sẽ giúp phát hiện sớm những vấn đề sinh lý và có hướng điều trị phù hợp, đảm bảo sức khỏe sinh sản.