Giải phẫu tinh hoàn: Thông tin cần biết và một số bệnh lý ở tinh hoàn

Tinh hoàn, nằm gọn trong bìu, là cơ quan sinh sản quan trọng của nam giới. Cấu tạo giải phẫu tinh hoàn phức tạp, với nhiều thành phần và chức năng khác nhau. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc khám phá cấu trúc và chức năng của tinh hoàn, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của bộ phận này đối với sức khỏe sinh sản.

Tổng quan về tinh hoàn

Tinh hoàn là gì?

Tinh hoàn, hai cơ quan nhỏ bé nằm trong bìu, đóng vai trò trung tâm trong hệ thống sinh sản nam giới. Chúng không chỉ sản xuất tinh trùng mà còn tiết ra hormone testosterone, điều hòa các đặc tính nam tính và đảm bảo khả năng sinh sản.

Vị trí của tinh hoàn

Tinh hoàn được chứa trong túi da hay còn được gọi là bìu, một cấu trúc đặc biệt của cơ thể nam giới, vừa có chức năng bảo vệ tinh hoàn, vừa đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ thích hợp cho quá trình sinh tinh. Vị trí bên ngoài cơ thể, mặc dù khiến tinh hoàn dễ bị tổn thương hơn, nhưng lại tạo điều kiện thuận lợi để bìu thực hiện chức năng điều hòa nhiệt độ, giúp duy trì nhiệt độ thấp hơn so với nhiệt độ cơ thể khoảng 1-2 độ C, điều kiện cần thiết để tinh trùng phát triển khỏe mạnh.

Hình dáng tinh hoàn

Tinh hoàn, hai cơ quan sinh sản quan trọng của nam giới, có hình dáng tương tự quả trứng gà. Mỗi người sẽ có một cặp tinh hoàn với kích thước có thể khác nhau, nhưng trung bình chiều dài khoảng 4 - 5,1 cm.

Giải phẫu tinh hoàn

Hiểu rõ được giải phẫu tinh hoàn sẽ giúp bạn hiểu hơn về chức năng và vai trò của tinh hoàn đối với nam giới.

Tinh hoàn bao gồm 2 phần là mạch máu và các ống sinh tinh. Mỗi tinh hoàn có độ dài khoảng 4 đến 5 cm, được bao bọc bên trong lớp vỏ xơ dày của tinh hoàn. Các ống sinh tinh, nơi diễn ra quá trình sinh tinh, được chia thành nhiều thùy nhỏ khoảng 200 - 400 thùy, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sản xuất tinh trùng.

Mỗi thùy này được chia thành các ngăn chứa từ 2 đến 4 ống sinh tinh. Những ống sinh tinh này xoắn lại như những sợi chỉ, là nơi diễn ra quá trình sản xuất tinh trùng. Các ống sinh tinh được phân cách bởi các vách ngăn bằng mô liên kết.

Giữa những ống sinh tinh uốn lượn trong tinh hoàn, là các tế bào Leydig và mạng lưới mạch máu thần kinh. Các tế bào Leydig đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone testosterone, một hormone sinh dục nam thiết yếu.

Ống sinh tinh là nơi sản xuất tinh trùng của quá trình sinh tinh. Sau khi được sinh ra và trưởng thành trong ống sinh tinh, tinh trùng sẽ di chuyển đến các ống dẫn rộng hơn, rồi tiếp tục đến mào tinh hoàn - nơi chúng được lưu trữ và trưởng thành hoàn toàn.

Đối với nam giới tinh hoàn có chức năng gì?

Theo giải phẫu tinh hoàn, tinh hoàn được đảm nhận 2 chức năng chính trong cơ thể nam giới bao gồm ngoại tiết và nội tiết, cụ thể như sau:

• Ngoại tiết: Tinh hoàn có chức năng chính là sản xuất tinh trùng. Sau khi được tạo ra, phần lớn tinh trùng sẽ được di chuyển tới ống dẫn tinh, một số lượng nhỏ sẽ được lưu trữ tại mào tinh hoàn để chờ đợi quá trình phóng tinh.
• Nội tiết:Tinh hoàn có vai trò quan trọng trong việc sản xuất testosterone, một hormone nam giới chủ yếu. Hormone này đóng vai trò quyết định trong việc hình thành và duy trì các đặc tính nam tính, từ ngoại hình cho đến chức năng sinh sản.

Quá trình tinh hoàn hình thành tinh trùng

Tinh trùng trong tinh hoàn cần trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau. Trong tinh hoàn, các tinh trùng sẽ phát triển ở những giai đoạn khác nhau, có tinh trùng phát triển sớm và một số khác sẽ phát triển ở những giai đoạn muộn hơn. Thời gian để các tế bào gốc phát triển thành những tinh trùng trưởng thành là khoảng 70 ngày.

Trong tinh hoàn, các tế bào biểu mô nằm viền dọc những ống sinh tinh được phân chia liên tục để tạo ra những tinh trùng. Quá trình sản xuất tinh trùng được bắt đầu từ những tế bào gốc - tinh nguyên bào. Những tế bào này được phân chia và trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau bao gồm những biến đổi lớn từ hình dạng, tế bào hình tròn chuyển thành tế bào hình dạng “nòng nọc” khi được trưởng thành. Khi đó, tinh trùng sẽ được giải phóng ra từ những tế bào biểu mô xung quanh viền ống sinh tinh sau đó rời khỏi tinh hoàn tới mào tinh.

Một số bệnh lý ở tinh hoàn

Sau khi tìm hiểu về giải phẫu tinh hoàn thì những thông tin về bệnh lý ở tinh hoàn cũng được nhiều người quan tâm.

Tinh hoàn không đều

Mặc dù kích thước hai bên tinh hoàn thường không hoàn toàn giống nhau, nhưng khi sự khác biệt quá lớn, đi kèm với các triệu chứng như đau, sưng hoặc xuất hiện khối u, thì đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Viêm tinh hoàn

Viêm tinh hoàn thường xảy ra do nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng đường tiết niệu. Vi khuẩn có thể di chuyển ngược dòng từ đường tiểu lên tinh hoàn hoặc lây nhiễm qua đường máu và đường tình dục. Những người có quan hệ tình dục không an toàn có nguy cơ cao mắc bệnh này.

Viêm mào tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn là tình trạng viêm nhiễm ở mào tinh hoàn, gây ra những cơn đau nhức dữ dội tại vùng bìu, thường kèm theo sưng tấy. Đây là một bệnh lý nam khoa phổ biến, đặc biệt ở độ tuổi thanh niên. Bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng đau nhói ở vùng bìu, sưng tấy và có thể kéo dài khoảng 6 tuần nếu không được điều trị. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiễm trùng.

Đau tinh hoàn

Đau tinh hoàn là một triệu chứng phổ biến ở nam giới, biểu hiện bằng cảm giác đau nhức, khó chịu ở vùng bìu. Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các cơn đau này thường xuất hiện ở nhiều độ tuổi.

Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn là tình trạng xảy ra khi dây treo tinh hoàn bị xoắn lại, gây tắc nghẽn mạch máu nuôi tinh hoàn. Bệnh nhân thường cảm thấy đau đột ngột, dữ dội ở một bên bìu, kèm theo sưng tấy đỏ. Do sự xoắn của dây treo tinh hoàn, máu không thể lưu thông đến tinh hoàn gây nên tình trạng đau đớn dữ dội, sưng tấy đỏ ở bìu. Đây là một tình trạng cấp cứu đòi hỏi phải phẫu thuật khẩn cấp để tránh hậu quả nghiêm trọng như mất tinh hoàn.

Teo tinh hoàn

Teo tinh hoàn là tình trạng giảm kích thước của tinh hoàn, thường là do các yếu tố như chấn thương, viêm nhiễm, rối loạn nội tiết hoặc tiếp xúc với chất độc hại. Điều này có thể dẫn đến giảm khả năng sinh sản và các vấn đề về sức khỏe khác ở nam giới.

Ung thư tinh hoàn

Ung thư tinh hoàn bắt đầu từ sự biến đổi ác tính của các tế bào mầm, vốn có chức năng sản xuất tinh trùng. Mặc dù chưa xác định được nguyên nhân chính xác, nhưng quá trình này dẫn đến sự hình thành các khối u và đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe nam giới.

Hy vọng những thông tin trong bài viết trên hữu ích với bạn đọc, giúp bạn đọc hiểu hơn về giải phẫu tinh hoàn. Đừng quên nhấn nút theo dõi website Nhà thuốc Long Châu để không bỏ lỡ những bài viết sức khỏe quan trọng khác.