Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Bệnh zona là một tình trạng khó chịu tại một vùng da trên cơ thể được gây ra bởi cùng một loại virus bệnh thủy đậu. Bệnh gây ra triệu chứng đau và mụn nước ở da. Một số biến chứng thần kinh có thể gặp ở người mắc zona. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu xin cung cấp những kiến thức về bệnh zona và các mẹo chữa zona thần kinh tại nhà.
Bệnh zona thần kinh (Herpes zoster) là một bệnh nhiễm virus gây phát ban đau đớn - Virus varicella zoster (VZV), cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu. Nếu bạn bị thủy đậu khi còn nhỏ, virus này sẽ nằm im lìm trong cơ thể bạn, có thể kích hoạt lại sau này và gây phát ban bọng nước trên da, hay còn gọi là bệnh zona. Phát ban có thể xảy ra trên bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể bạn nhưng thường chỉ ảnh hưởng đến một diện tích nhỏ.
Đau thường là triệu chứng bệnh zona thần kinh thường gặp và xuất hiện đầu tiên. Phát ban và mụn nước chứa đầy dịch xuất hiện vài ngày sau khi bắt đầu đau. Một số trường hợp có thể có sốt, nhạy cảm hơn với ánh sáng và cảm giác mệt mỏi.
Bệnh zona có thể kéo dài từ 2 đến 6 tuần. Bệnh zona thường không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng có thể để lại biến chứng như đau dây thần kinh sau zona. Các cơn đau sau zona có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng sau khi hết phát ban do các sợi thần kinh bị tổn thương.
Bệnh zona không thể điều trị hoàn toàn, nhưng các thuốc kháng virus có thể làm rút ngắn thời gian tồn tại của virus và giảm các triệu chứng của bệnh. Các thuốc giảm đau thần kinh cũng được các bác sĩ sử dụng để giảm cảm giác đau cho người bệnh.
Mặc dù thuốc kháng virus là phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh zona, nhưng đó không phải là lựa chọn duy nhất. Một số biện pháp tự nhiên cũng có thể làm giảm đau và cảm giác khó chịu.
Bạn có thể áp dụng một số mẹo chữa zona thần kinh dưới đây để giảm các triệu chứng của bệnh.
Làm sạch mụn nước hàng ngày làm giảm nguy cơ lây lan nhiễm trùng. Tắm nước mát để làm mềm da, làm dịu cơn đau do mụn nước zona và giúp giảm ngứa.
Bạn cũng có thể tắm để giảm các triệu chứng bằng cách cho 1 đến 2 cốc bột yến mạch dạng keo hoặc tinh bột ngô vào nước ấm, sạch, sau đó ngâm mình trong dung dịch đã pha khoảng 15 đến 20 phút.
Không được sử dụng nước nóng để pha vì nước nóng có thể làm các mụn nước của bệnh zona thần kinh trở nên nặng hơn vì nhiệt độ tăng làm tăng lưu lượng máu đến da. Nên lau khô người sau khi tắm xong rồi giặt sạch khăn tắm để tránh lây virus cho người khác.
Đây là một mẹo chữa zona thần kinh tại nhà đơn giản và dễ áp dụng. Ngoài việc tắm mát giúp giảm đau, rát tại vùng da bị nổi mụn nước, hãy chườm một miếng gạc ẩm, mát. Chườm gạc giúp làm ẩm vùng da tổn thương, rút ngắn thơi gian phục hồi và giúp giảm các triệu chứng. Có thể chườm nhiều lần trong ngày bằng cách dùng một miếng gạc hoặc vải nhúng vào nước mát, vắt khô nước sau đó đắp nhẹ nhàng lên vùng ban mụn nước. Không chườm túi nước đá lên vùng phát ban. Vì nhiệt độ lạnh có thể làm tăng sự nhạy cảm của da và làm tăng cảm giác đau. Đôi khi, chườm đá còn làm tổn thương vùng da bên dưới gây mất cảm giác.
Mặc quần áo rộng rãi có thể giúp giảm bớt sự khó chịu và đau rát tại vùng da bị tổn thương trong quá trình phục hồi. Không nên mặc quần áo quá ôm sát cơ thể vì quần áo bó sát có thể gây kích ứng da của bạn khi nó lành lại. Nên chọn quần áo vải cotton hoặc vải lanh, những loại vải mềm này tạo cảm giác thoải mái hơn các loại vải khác.
Vaseline giúp bạn không chạm vào vết phát ban của mình và lây bệnh cho người khác, làm ẩm vết phát ban giúp dịu cơn đau. Phủ một lớp Vaseline mỏng lên vết phát ban và sau đó băng một miếng bông lớn sẽ bảo vệ da khỏi quần áo hoặc các kích ứng khác.
Có thể giảm cảm giác ngứa bằng hỗn hợp sệt kết hợp bột ngô hoặc muối nở với nước. Đổ bột ngô hoặc baking soda và nước vào cốc với tỷ lệ 2 bột, 1 nước để được hỗn hợp sệt. Phết hỗn hợp lên vùng da bị phát ban của bạn. Rửa sạch sau 10 đến 15 phút. Có thể lặp lại nhiều lần trong ngày.
Gãi có thể làm cho các mụn nước zona vỡ ra và gây sẹo. Nếu tình trạng ngứa không cải thiện sau khi tắm chữa bệnh, chườm mát hoặc hỗn hợp sệt muối nở hoặc bột ngô, hãy sử dụng kem và lotion làm dịu da.
Lotion và kem không đẩy nhanh quá trình lành vết thương, nhưng chúng có thể làm tăng mức độ thoải mái của bạn. Không nên dùng các loại kem có mùi thơm hoặc hương nước hoa. Chúng có thể gây kích ứng thêm. Thoa nhiều có thể giữ cho vết loét không bị khô và kéo dài quá trình chữa lành. Không nên sử dụng mỡ kháng sinh trên các mụn nước.
Nếu bạn quyết định sử dụng kem hoặc lotion, sẽ hiệu quả hơn nếu bạn bôi loại có chứa thành phần tự nhiên capsaicin, tối đa 3 hoặc 4 lần mỗi ngày. Đây là thành phần hoạt chất trong ớt. Capsaicin là chất có hoạt tính kháng viêm, giảm đau. Sau khi thoa kem lần đầu, có thể có cảm giác đau rát nhiều, những lần sau cảm giác đau sẽ dần biến mất.
Ngoài ra, kem dưỡng da Calamine là một loại kem dưỡng da màu hồng không kê đơn có thể làm giảm ngứa. Kem dưỡng da Calamine giúp điều trị ngứa nhẹ, đau và khó chịu trên da. Lưu ý không thoa kem dưỡng da Calamine lên vết phồng rộp đang hoạt động. Chỉ sử dụng kem dưỡng da Calamine sau khi da của bạn đóng vảy trên bất kỳ vết phồng rộp nào.
Suy giảm hệ thống miễn dịch khiến cho bệnh zona trở nên trầm trọng hơn, thời gian mắc bệnh lâu hơn, nhiều biến chứng và di chứng để lại. Một số thay đổi trong chế độ ăn uống giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn và ngăn ngừa bệnh zona lây lan sang các vùng khác của cơ thể. Chế độ ăn uống cho người bệnh zona bao gồm các loại thực phẩm có vitamin A, B12, C và E, và axit amin lysine. Thực phẩm thúc đẩy chữa bệnh bao gồm: Trái cây màu cam, màu vàng, màu đỏ, rau xanh, các loại hạt, thịt, trứng, cá đánh bắt tự nhiên.
Một số thực phẩm nên tránh nếu bạn bị bệnh zona bao gồm:
Ăn quá nhiều những thực phẩm này có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch và có thể kéo dài thời gian mắc bệnh, lâu phục hồi hơn. Thực phẩm có hàm lượng arginine cao thậm chí có thể khiến virus tăng cường sinh sản.
Zona thần kinh là một bệnh lý xảy ra do virus VZV tái kích hoạt. Bệnh nặng hơn ở những người suy giảm miễn dịch so với người khỏa mạnh trước đó. Zona thần kinh ít khi gây nguy hiểm đến tính mạng, những những cơn đau rát gây ảnh hưởng nhiều đến công việc và cuộc sống. Áp dụng các mẹo chữa zona thần kinh tại nhà giúp bạn tránh biến chứng nhiễm khuẩn da và nhanh chóng lành bệnh.
Ngoài ra, việc phòng bệnh zona thần kinh rất quan trọng, hiện Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã có đặt trước vắc xin Shingrix - Vắc xin được khuyến cáo phòng ngừa bệnh lý Zona thần kinh do chủng Herpes Zoster gây nên. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu nhất giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.