Mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng

Polyp đại tràng là các tổn thương có hình dạng giống như khối u, có thể có cuống hoặc không. Chúng hình thành do sự tăng sinh quá mức của niêm mạc đại tràng. Phần lớn polyp đại tràng lành tính, tuy nhiên có trường hợp một số polyp có thể biến chuyển thành ác tính và có khả năng phát triển thành ung thư đại tràng hoặc ung thư đại trực tràng.

Thế nào là polyp và ung thư đại trực tràng?

Trước khi tìm hiểu mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng là gì? Ta cần nắm thông tin về 2 tình trạng sức khỏe này. Polyp đại trực tràng là sự tăng trưởng trên niêm mạc đại trực tràng. Hầu hết các polyp không gây hại, nhưng một số có thể biến thành ung thư đại trực tràng. Do đó, khi phát hiện polyp đại trực tràng, các bác sĩ thường khuyên loại bỏ chúng để phòng ngừa.

Ung thư đại trực tràng là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở cả nam và nữ. Ung thư có thể bắt đầu từ niêm mạc ruột già, và các khối u cũng có thể xuất hiện trong lớp lót của trực tràng - phần cuối của đường tiêu hóa.

Phần lớn ung thư đại trực tràng phát triển chậm và thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi khối u đã phát triển lớn. Tuy nhiên, có thể ngăn ngừa được ung thư đại trực tràng và khi phát hiện sớm, bệnh có thể chữa khỏi. Việc thường xuyên kiểm tra rất quan trọng để phát hiện ung thư hoặc các yếu tố tiền ung thư, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao.

Mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng

Polyp đại tràng là những khối tế bào nhỏ hình thành trên niêm mạc đại tràng. Chúng rất phổ biến và ai cũng có thể mắc, đặc biệt là những người trên 50 tuổi, thừa cân hoặc béo phì. Về bản chất, polyp đại tràng là những tổn thương có hình dạng giống khối u, có thể có cuống hoặc không.

Mặc dù polyp đại tràng không phải là ung thư và phần lớn là lành tính, một số polyp có khả năng phát triển thành ung thư. Do đó, những người có polyp đại tràng cũng có nguy cơ mắc ung thư sau này. Để phòng ngừa ung thư đại tràng, việc tầm soát và cắt bỏ các khối polyp thường xuyên là cần thiết.

Mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng là gì? Có hai loại polyp chính và khả năng biến thành ung thư đại trực tràng như sau:

• Polyp tuyến hay u tuyến: Loại này có khả năng tiến triển thành ung thư, còn được gọi là tình trạng tiền ung thư.
• Polyp tăng sản và polyp viêm: Đây là loại phổ biến nhưng thường không có nguy cơ biến đổi thành ung thư.

Khả năng polyp đại tràng chuyển sang ung thư còn phụ thuộc vào kích thước và số lượng polyp. Thống kê cho thấy nếu có từ 3 polyp trở lên, khả năng chuyển thành ung thư là 15-20% còn nếu polyp có kích thước từ 1cm trở lên, khả năng này là 10-15%.

Tóm lại, mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng có thể giải thích dựa trên thông tin sau: Polyp đại tràng là những tế bào bất thường nhưng không phải là tế bào ung thư. Tuy nhiên, khi những tế bào này phân chia, chúng có thể tạo ra đột biến, và càng nhiều đột biến, nguy cơ ung thư từ polyp càng tăng. 

Theo nghiên cứu, quá trình polyp chuyển thành ung thư mất khoảng 10 năm hoặc hơn. Do quá trình này diễn ra chậm, việc nội soi thường xuyên để phát hiện và loại bỏ polyp sớm giúp ngăn ngừa ung thư hiệu quả.

Các loại ung thư đại trực tràng

Có nhiều cách phân loại ung thư đại trực tràng khác nhau dựa trên vị trí khởi phát:

• Ung thư biểu mô tuyến: Đây là loại ung thư đại trực tràng phổ biến nhất, chiếm đến 96% các trường hợp. Các tế bào ung thư phát triển từ các tế bào tạo chất nhầy cho đại tràng và trực tràng.
• Khối u carcinoid: Các tế bào ung thư bắt nguồn từ các tế bào tạo ra hormone, đây là một dạng ung thư đặc biệt.
• Khối u mô đệm đường tiêu hóa: Khối u hình thành trong các tế bào của thành đại tràng.
• Ung thư hạch: Các tế bào ung thư phát triển từ các tế bào của hệ thống miễn dịch.
• Sarcoma: Các tế bào ung thư phát triển từ các mô liên kết như: Mạch máu hoặc các lớp cơ của đại trực tràng.

Các giai đoạn ung thư đại trực tràng

• Giai đoạn 0: Ung thư chưa vượt qua lớp bên trong của đại tràng hoặc trực tràng.
• Giai đoạn I: Ung thư đã phát triển đến lớp cơ của đại tràng hoặc trực tràng.
• Giai đoạn IIA: Ung thư lan qua đại tràng hoặc thành trực tràng.
• Giai đoạn IIB: Ung thư phát triển đến lớp niêm mạc bụng (phúc mạc).
• Giai đoạn IIC: Ung thư đã tiến triển lan đến đại tràng hoặc thành trực tràng và vào các mô gần đó.
• Giai đoạn IIIA: Tế bào ung thư bắt đầu lan đến không quá 3 hạch bạch huyết hoặc đến các mô xung quanh đại tràng hoặc trực tràng.
• Giai đoạn IIIB: Tế bào ung thư phát triển qua thành ruột hoặc vào các cơ quan lân cận. Các tế bào ung thư cũng lan đến không quá 3 hạch bạch huyết hoặc đến các mô xung quanh.
• Giai đoạn IIIC: Ung thư đã lan đến 4 hạch bạch huyết trở lên.
• Giai đoạn IVA: Ung thư đã lan đến một phần xa hơn của cơ thể như: Gan hoặc phổi.
• Giai đoạn IVB: Tế bào ung thư đã lan đến nhiều phần khác trên cơ thể.
• Giai đoạn IVC: Tế bào ung thư đã phát triển trong niêm mạc bụng và có thể lan đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan ở xa hơn.

Điều trị ung thư đại trực tràng

Ngoài mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng? Thông tin về điều trị ung thư đại trực tràng cũng được nhiều người quan tâm. Phương pháp điều trị bệnh này phụ thuộc vào giai đoạn ung thư và các bộ phận bị ảnh hưởng. Bệnh nhân có thể được điều trị bằng một hoặc nhiều phương pháp sau:

• Phẫu thuật: Nếu các khối u nhỏ và không lan rộng, bác sĩ có thể cắt bỏ chúng trong quá trình nội soi. Nếu ung thư đã lan rộng, có thể cần phẫu thuật để cắt bỏ một phần ruột già.
• Xạ trị: Sử dụng tia X hoặc hạt phóng xạ mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Hóa trị: Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chúng phát triển.
• Trị liệu nhắm mục tiêu: Sử dụng các loại thuốc tập trung vào những yếu tố cụ thể trong tế bào ung thư như: Gen hoặc protein để tiêu diệt chúng hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng.
• Liệu pháp miễn dịch: Đây là liệu pháp sinh học, sử dụng thuốc để tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể giúp chống lại ung thư.

Phòng ngừa ung thư đại trực tràng

Một lối sống lành mạnh rất quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, bất kể hình thức nào:

• Luyện tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Ăn chế độ ăn ít thịt đỏ và nhiều trái cây, rau quả.
• Không hút thuốc lá.

Những thói quen đơn giản này giúp phòng chống ung thư đại trực tràng khá hiệu quả. Ngoài ra, việc khám sàng lọc thường xuyên cũng rất quan trọng. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người nên đi khám sàng lọc (từ 45 đến 75 tuổi) nếu có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng ở mức trung bình, nghĩa là không có triệu chứng và không có người thân trong gia đình bị polyp đại trực tràng, ung thư hoặc bệnh viêm ruột.

Trên đây là thông tin về mối liên quan giữa polyp và ung thư đại trực tràng. Có thể thấy ung thư đại trực tràng là một căn bệnh phức tạp có nhiều loại và giai đoạn khác nhau. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để cải thiện tình trạng bệnh, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Xem thêm:

• Ung thư trực tràng: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
• Các phương pháp điều trị ung thư đại tràng giai đoạn 1 phổ biến hiện nay