Một số dấu hiệu tiểu đường mà bạn nên biết

Tiểu đường là một bệnh lý rất phổ biến thuộc nhóm bệnh lý nội khoa và không lây nhiễm. Tuy nhiên lại gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như suy thận, bệnh tim mạch, tổn thương võng mạc, đoạn chi,... Nhưng bệnh lại tiến triển một cách thầm lặng đến khi đã có biến chứng thì người bệnh mới phát hiện được. Vậy nên việc nắm được các dấu hiệu tiểu đường là hết sức cần thiết.

Dấu hiệu tiểu đường dễ nhận biết sớm

Theo y văn mô tả, người bệnh tiểu đường có các dấu hiệu tiểu đường điển hình:

Cảm giác đói và mệt mỏi kéo dài

Khi chúng ta ăn, cơ thể sẽ chuyển đổi thức ăn thành glucose nguồn năng lượng chính cho tế bào. Tuy nhiên, để glucose có thể đi vào tế bào và được sử dụng, cơ thể cần đến insulin một hormone do tuyến tụy tiết ra. Nếu cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc tế bào không còn nhạy cảm với insulin, glucose sẽ bị “mắc kẹt” trong máu thay vì được chuyển hóa. Khi đó, năng lượng không được tạo ra, khiến người bệnh cảm thấy đói và mệt mỏi hơn bình thường, dù đã ăn đầy đủ.

Đi tiểu thường xuyên và khát nước liên tục

Thông thường, một người khỏe mạnh sẽ đi tiểu khoảng 4 - 7 lần mỗi ngày. Tuy nhiên, với người mắc tiểu đường, lượng đường trong máu tăng cao khiến thận không thể tái hấp thu hết glucose. Cơ thể buộc phải loại bỏ lượng đường dư thừa qua nước tiểu, đồng thời kéo theo nhiều nước hơn. Hậu quả là người bệnh đi tiểu nhiều hơn, mất nước và cảm thấy khát liên tục. Khi uống nhiều nước để bù lại, họ lại phải đi tiểu nhiều hơn, tạo thành một cặp đôi thói quen rất dễ nhận thấy.

Khô miệng, khô da

Việc cơ thể mất quá nhiều nước còn dẫn đến khô miệng và khô da. Khi phần lớn lượng chất lỏng được huy động để tạo ra nước tiểu, các mô và tuyến khác không còn đủ độ ẩm để hoạt động bình thường. Da vì thế trở nên khô ráp, dễ nứt nẻ, ngứa ngáy và khó chịu. Khô miệng cũng khiến người bệnh dễ bị hôi miệng hoặc gặp các vấn đề về răng lợi.

Khó nhìn

Ngoài ra, thay đổi trong cân bằng chất lỏng còn ảnh hưởng đến mắt. Khi lượng đường trong máu cao, thủy tinh thể trong mắt có thể bị sưng lên, làm thay đổi hình dạng và khả năng lấy nét. Người bệnh có thể thấy hình ảnh trở nên mờ, méo mó hoặc khó tập trung nhìn rõ vật thể. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể tiến triển thành các biến chứng về thị lực nghiêm trọng hơn.

Nhìn chung, những dấu hiệu như đói, mệt, khát nước, đi tiểu nhiều, khô da và nhìn mờ đều là tín hiệu cảnh báo sớm của bệnh tiểu đường. Khi nhận thấy các biểu hiện này, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra đường huyết và được tư vấn điều trị kịp thời.

Dấu hiệu bệnh tiểu đường type I

Bệnh nhân mắc tiểu đường type I có tên gọi là tiểu đường phụ thuộc insulin, thường ở độ tuổi thanh thiếu niên. Các dấu hiệu tiểu đường type I thường xuất hiện đột ngột trong vài ngày hoặc vài tuần. Có thể bao gồm các dấu hiệu sau:

Sụt cân bất thường

Khi cơ thể không thể hấp thu và chuyển hóa đường (glucose) từ thức ăn để tạo năng lượng, nó sẽ buộc phải “đốt cháy” cơ bắp và chất béo dự trữ để bù đắp. Điều này khiến cân nặng giảm nhanh chóng dù người bệnh vẫn ăn uống bình thường, thậm chí có thể ăn nhiều hơn do cảm giác đói tăng cao. Việc giảm cân không rõ nguyên nhân, đặc biệt trong thời gian ngắn, nên được xem là tín hiệu cảnh báo sớm của rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh tiểu đường.

Buồn nôn và nôn

Khi cơ thể bắt đầu sử dụng chất béo làm nguồn năng lượng thay thế, các hợp chất ketone sẽ được tạo ra. Nếu lượng ketone tích tụ quá nhiều trong máu, chúng khiến môi trường máu trở nên axit gây ra tình trạng nhiễm toan ceton do tiểu đường (diabetic ketoacidosis). Đây là biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Biểu hiện thường gặp gồm buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, hơi thở có mùi trái cây chua và cảm giác mệt lả. Người mắc tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường type I, cần xét nghiệm ketone định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát tình trạng này.

Ảnh hưởng đến giấc ngủ

Ngoài ra, các vấn đề về giấc ngủ cũng rất phổ biến ở người bệnh tiểu đường. Nhiều người gặp khó khăn khi đi vào giấc ngủ, thức dậy giữa đêm hoặc buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Một số rối loạn giấc ngủ liên quan trực tiếp đến bệnh tiểu đường bao gồm:

• Chứng ngưng thở khi ngủ: Thường xảy ra ở người thừa cân, khiến đường hô hấp tắc nghẽn trong khi ngủ, dẫn đến giảm nồng độ oxy trong máu, ảnh hưởng đến tim và não. Khoảng 2/3 người béo phì mắc chứng này.
• Hội chứng chân không yên và bệnh lý thần kinh ngoại biên: Gây cảm giác tê, ngứa ran hoặc đau rát ở chân, khiến người bệnh trằn trọc, khó ngủ.
• Rối loạn đường huyết: Cả hạ và tăng đường huyết đều ảnh hưởng đến giấc ngủ, tăng đường huyết gây nóng nực, bứt rứt; trong khi hạ đường huyết khiến người bệnh đói, hoa mắt, vã mồ hôi.
• Ngủ ngáy: Thường gặp ở người béo phì, làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường type II, bệnh tim và đột quỵ.

Nhìn chung, sự kết hợp giữa sụt cân không rõ nguyên nhân, buồn nôn và rối loạn giấc ngủ có thể là những tín hiệu cảnh báo sớm cho thấy cơ thể đang gặp vấn đề về chuyển hóa đường. Người bệnh nên đi khám sớm để được chẩn đoán và kiểm soát bệnh hiệu quả.

Dấu hiệu bệnh tiểu đường type II

Bệnh nhân mắc tiểu đường type II thường ở độ tuổi trung niên và béo phì. Về cơ bản, các dấu hiệu tiểu đường như type I nhưng nhẹ hơn và chuyển biến chậm hơn khiến bạn không thể phát hiện ngay.

Nguy cơ nhiễm trùng và nhiễm nấm

Cả nam và nữ bệnh tiểu đường type II đều có nguy cơ cao mắc các bệnh do nấm men gây ra, đặc biệt là khi lượng đường trong máu tăng cao. Nấm men “ưa thích” glucose, vì vậy môi trường chứa nhiều đường sẽ là điều kiện thuận lợi để chúng phát triển mạnh mẽ. Những vùng da ấm và ẩm như rãnh giữa các ngón tay, ngón chân, dưới ngực, vùng bẹn hoặc khu vực xung quanh cơ quan sinh dục là những vị trí dễ bị tấn công nhất. Người bệnh có thể xuất hiện cảm giác ngứa, rát, sưng đỏ hoặc tiết dịch bất thường, các dấu hiệu điển hình của nhiễm nấm.

Vết thương khó lành

Khi đường huyết duy trì ở mức cao trong thời gian dài, các mạch máu nhỏ có thể bị tổn thương, khiến quá trình lưu thông máu bị cản trở. Máu không đủ để nuôi dưỡng và tái tạo mô khiến vết cắt, trầy xước hoặc loét da lâu lành hơn bình thường. Đồng thời, hệ miễn dịch cũng bị suy yếu, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập và gây nhiễm trùng. Ở một số trường hợp nặng, vết thương bị hoại tử có thể dẫn đến phải cắt cụt chi nếu không được chăm sóc kịp thời.

Tê bì hoặc mất cảm giác ở chân tay

Glucose dư thừa trong máu gây tổn thương các dây thần kinh, làm người bệnh cảm thấy tê, châm chích, đau rát hoặc mất cảm giác ở bàn chân, ngón chân. Không chỉ dừng lại ở chi dưới, biến chứng thần kinh còn có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh cảm giác (như cảm nhận nóng, lạnh, đau), dây thần kinh vận động và cả dây thần kinh tự chủ, những dây thần kinh điều khiển hoạt động của tim, dạ dày hay hệ tiêu hóa.

Câu hỏi thường gặp về các dấu hiệu tiểu đường

Tại sao người mắc tiểu đường thường cảm thấy đói nhiều hơn?

Người mắc tiểu đường thường cảm thấy đói nhiều hơn do cơ thể không sử dụng được glucose hiệu quả. Khi tế bào không nhận đủ năng lượng, não bộ sẽ gửi tín hiệu kích thích cảm giác đói, khiến người bệnh ăn nhiều hơn nhưng vẫn không cải thiện được tình trạng mệt mỏi và thiếu năng lượng.

Có phải tất cả mọi người đều có các dấu hiệu tiểu đường giống nhau?

Không, các dấu hiệu tiểu đường có thể khác nhau tùy thuộc vào loại tiểu đường và tình trạng sức khỏe của mỗi người.

Khi nào thì nên gặp bác sĩ?

Khi cơ thể có các triệu chứng bất thường kéo dài kể trên mà không rõ nguyên nhân người bệnh nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám. Chẩn đoán phát hiện sớm tình trạng bệnh, giúp bệnh nhân tiểu đường tránh những tổn thương thần kinh, rối loạn tim và các biến chứng khác.

Tiểu đường là một bệnh mạn tính có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Các dấu hiệu tiểu đường thường không rõ ràng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu, do đó việc tầm soát và kiểm tra sức khỏe định kỳ là rất quan trọng.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng của bệnh tiểu đường nào, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Xem thêm: Biến chứng tiểu đường và những điều cần biết