Sởi là một trong những bệnh dịch nguy hiểm, đe dọa sức khỏe toàn cầu, với khả năng lây lan mạnh mẽ và gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Nhiều người vẫn tin rằng sởi chỉ có thể mắc một lần trong đời, và sau khi đã mắc bệnh, họ không cần phải tiêm vắc xin phòng ngừa nữa. Tuy nhiên, liệu quan niệm này có đúng không? Thực tế, ngay cả khi đã mắc sởi, việc tiêm vắc xin vẫn rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe lâu dài và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể tái phát.
Tiêm phòng luôn được xem là biện pháp hiệu quả nhất trong việc phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm, trong đó có sởi, nó là căn bệnh có khả năng lây lan nhanh và gây biến chứng nguy hiểm. Dù đã từng mắc sởi, nhiều người vẫn băn khoăn không biết người đã bị sởi có cần tiêm phòng sởi nữa không? Đây là vấn đề không chỉ liên quan đến sức khỏe cá nhân mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng khỏi nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Nguy cơ tái phát bệnh sởi
Sởi là một bệnh truyền nhiễm do virus sởi gây ra. Người mắc bệnh thường có các triệu chứng đặc trưng như sốt cao, nghẹt mũi, ho khan, đau rát họng, mắt đỏ (viêm kết mạc) và đôi khi còn bị chảy máu cam. Các nốt phát ban do sởi sẽ nổi dần theo trình tự từ đầu, mặt, cổ, sau đó lan xuống ngực, lưng, bụng và cuối cùng là tay chân. Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Chìu, Phó Trưởng khoa Truyền nhiễm tại Bệnh viện 19-8 cho biết.
Do khả năng lây lan mạnh, sởi có thể nhanh chóng trở thành dịch nếu không kiểm soát kịp thời. Trong trường hợp không được điều trị đúng lúc, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm não hoặc viêm màng não, thậm chí có thể gây tử vong. Đặc biệt, phụ nữ mang thai nếu mắc sởi có nguy cơ cao bị sảy thai, sinh non, thai nhi dị tật hoặc trẻ sinh ra có thể bị mù lòa. Mặc dù đa số người chỉ bị sởi một lần trong đời, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc miễn dịch suốt đời. Sau khoảng 20 năm, khả năng miễn dịch với virus sởi có thể giảm sút. Những người từng mắc sởi từ nhỏ vẫn có nguy cơ bị tái nhiễm nếu hệ miễn dịch suy yếu theo thời gian.
Những người từng mắc sởi từ nhỏ vẫn có nguy cơ bị tái nhiễm nếu hệ miễn dịch suy yếu theo thời gian
Người đã bị sởi có cần tiêm phòng sởi nữa không?
Bất kỳ ai chưa có miễn dịch với virus sởi đều có khả năng nhiễm bệnh. Do đó, tiêm phòng là cách tốt nhất để tạo miễn dịch chủ động. Đặc biệt quan trọng đối với các nhóm có nguy cơ cao dưới đây:
Trẻ nhỏ đã mất miễn dịch thụ động từ mẹ nhưng chưa được tiêm phòng sởi.
Trẻ em đã được tiêm nhưng chưa hình thành đủ kháng thể bảo vệ.
Thanh thiếu niên hoặc người trưởng thành chưa từng tiêm vắc xin hay chưa từng mắc sởi.
Người cao tuổi có bệnh lý nền mạn tính như tim mạch, tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn, tiểu đường,…
Những người suy giảm hệ miễn dịch (ví dụ: Nghiện rượu, nhiễm HIV/AIDS,…).
Có thể thấy, việc tiêm vắc xin sởi là phương pháp an toàn và hiệu quả hàng đầu giúp ngăn ngừa bệnh sởi, đồng thời giảm thiểu nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra.
Tiêm vắc xin là phương pháp an toàn và hiệu quả hàng đầu giúp ngăn ngừa bệnh sởi
Người đã bị sởi có cần tiêm phòng sởi nữa không? Câu trả lời là có, bởi vì: Như đã đề cập, sau một thời gian dài, miễn dịch với virus sởi có thể suy yếu, nhất là khi cơ thể không được tiếp xúc lại với kháng nguyên. Có những trường hợp nghi ngờ mắc sởi trở lại, nhưng khi xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể IgM đặc hiệu lại không phát hiện được. Điều này có thể do bệnh nhân thực tế mắc sốt phát ban do nguyên nhân khác, hoặc miễn dịch chống virus sởi đã suy giảm sau nhiều năm, thậm chí không có khả năng tạo kháng thể đầy đủ ngay từ lần mắc trước.
Vì vậy, mọi người, nhất là những ai không có kháng thể kháng virus sởi trong máu đều nên tiêm phòng sởi để tự bảo vệ bản thân và cộng đồng, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ dịch bệnh bùng phát trở lại. Đặc biệt, phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tiêm vắc xin sởi trước ít nhất 3 tháng để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Những ai không có kháng thể kháng virus sởi trong máu đều nên tiêm phòng sởi
Những điều cần lưu ý khi tiêm phòng sởi
Sau khi tiêm vắc xin sởi, người tiêm có thể gặp các phản ứng nhẹ như sưng, đỏ, đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ hoặc mệt mỏi, tương tự như các loại vắc xin khác. Những triệu chứng này thường tự hết sau 1-2 ngày, không cần điều trị. Phản ứng nghiêm trọng là rất hiếm gặp, nhưng để đảm bảo an toàn, người tiêm sẽ được theo dõi 30 phút tại cơ sở y tế sau tiêm.
Lịch tiêm vắc xin sởi trong chương trình tiêm chủng mở rộng gồm 2 mũi: Mũi 1 lúc trẻ 9 tháng tuổi và mũi 2 khi 18 tháng. Ngoài ra, vắc xin phối hợp sởi - quai bị - rubella cũng là lựa chọn hiệu quả cho trẻ trên 12 tháng và người lớn.
Một số lưu ý khi tiêm vắc xin sởi:
Tránh dùng thuốc gây ức chế miễn dịch như corticoid, thuốc trị ung thư, sốt rét.
Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin và khoáng chất.
Tránh rượu bia, thuốc lá và chất kích thích.
Hạn chế vận động mạnh, làm việc nặng.
Nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn nếu cần.
Tiêm vắc xin sởi đúng lịch và chăm sóc sau tiêm đúng cách sẽ giúp cơ thể tạo miễn dịch hiệu quả, phòng ngừa bệnh an toàn và bền vững.
Người tiêm có thể gặp các phản ứng như sốt nhẹ sau khi tiêm vắc xin sởi
Tóm lại, người đã bị sởi có cần tiêm phòng sởi nữa không? Câu trả lời là có. Dù đã từng mắc bệnh, việc tiêm vắc xin sởi vẫn được khuyến cáo để đảm bảo cơ thể có miễn dịch bền vững, đặc biệt trong trường hợp không có bằng chứng rõ ràng về miễn dịch tự nhiên hoặc khi hệ miễn dịch có nguy cơ suy yếu theo thời gian. Tiêm vắc xin không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần ngăn ngừa sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
Sởi là một bệnh lý truyền nhiễm có tốc độ lây lan rất nhanh và có thể bùng phát thành dịch lớn. Tiêm vắc xin sởi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp cơ thể tạo kháng thể bảo vệ, hạn chế nguy cơ mắc bệnh và ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp vắc xin Sởi MVVAC (liều 0,5ml) và vắc xin 3 trong 1 phòng sởi, quai bị, rubella. Long Châu cam kết cung cấp vắc xin chính hãng, an toàn và hiệu quả, với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm tư vấn và hỗ trợ bạn lựa chọn loại vắc xin phù hợp. Để được tư vấn và đặt lịch tiêm nhanh nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp qua Hotline: 1800 6928!
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.