Nguyên nhân khiến chúng ta "đa nhân cách" và cách điều trị

Có lẽ bạn thường xuyên gặp những người cư xử không nhất quán trong cùng một ngày, hoặc thậm chí cùng một thời điểm. Những người như vậy thường được gọi là “đa nhân cách” - tức là nhiều nhân cách trong cùng một con người. Đa nhân cách không quá nguy hiểm, nhưng có thể gây ra những ảnh hưởng và tác động xấu lên người khác.

Đa nhân cách là gì?

Đa nhân cách được coi là một dạng bệnh lý tâm thần, với tên đầy đủ là rối loạn nhận dạng phân ly. Đây là một tình trạng tâm lý phức tạp có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm sự tổn thương nghiêm trọng xảy ra trong thời thơ ấu (thường là lạm dụng thể chất, tình dục hoặc tình cảm cực đoan, lặp đi lặp lại).

Nhân cách phân ly được cho là một cơ chế đối phó mà người đó thực sự loại bỏ hoặc tách mình khỏi một tình huống hoặc trải nghiệm quá bạo lực, chấn thương hoặc đau đớn để đồng hóa với bản thân có ý thức của họ.

Đa nhân cách được coi là một dạng bệnh lý tâm thần, có thể do nhiều yếu tố gây ra

Ai có nguy cơ bị đa nhân cách

Theo nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh lý này thì những người bị gia đình bạn bè bỏ rơi hoặc lạm dụng tình dục trong những năm đầu đời sẽ dễ bị mắc bệnh lý này. Có đến 99% những người mắc chứng rối loạn phân ly cho biết họ gặp những rối loạn hoặc chấn thương lặp đi lặp lại, quá sức và thường đe dọa đến tính mạng của họ trong giai đoạn phát triển nhạy cảm của thời thơ ấu (thường là trước 6 tuổi).

Bên cạnh đó, các phát hiện cho thấy rằng trong những gia đình mà cha mẹ có tính cách cực đoan và khó đoán, con cái cũng dễ mắc bệnh đa nhân cách.

Dấu hiệu nhận biết bệnh đa nhân cách

Mặc dù chúng ta thường cho rằng khi thấy bệnh nhân có nhiều hơn một nhân cách thì bệnh nhân đang mắc bệnh đa nhân cách, nhưng dấu hiệu này dễ nhầm lẫn với bệnh trầm cảm. Dưới đây là 5 dấu hiệu nhận biết bệnh đa nhân cách ở một người:

• Có hai hoặc nhiều tính cách hoặc trạng thái tính cách riêng biệt , mỗi tính cách có sự nhận thức, cảm nhận và suy nghĩ tương đối riêng biệt về môi trường và bản thân.
• Mất trí nhớ. Mất trí nhở ở đây được định nghĩa là không thể nhớ lại các sự kiện hàng ngày, thông tin cá nhân quan trọng và các sự kiện đau buồn đã hoặc thường xuyên xảy ra.
• Người bệnh rất đau khổ vì chứng rối loạn hoặc gặp khó khăn khi hoạt động trong một hoặc nhiều lĩnh vực chính của cuộc sống do rối loạn nhân cách gây ra.
• Các triệu chứng không phải do tác động sinh lý trực tiếp (chẳng hạn như ngất xỉu hoặc hành vi điên loạn khi say rượu) hoặc tình trạng bệnh lý tổng quát (chẳng hạn như co giật cục bộ phức tạp) gây ra.

Có hai hoặc nhiều tính cách hoặc trạng thái tính cách riêng biệt là một trong những dấu hiệu nhận biết bệnh đa nhân cách

Cách điều trị bệnh lý đa nhân cách

Một điều đáng tiếc là hiện nay chưa có phác đồ điều trị chính thức đối với bệnh lý này. Tất các các phương pháp điều trị đều dựa trên triệu chứng của bệnh. Các phương pháp bao gồm:

• Tâm lý trị liệu: Còn được gọi là liệu pháp trò chuyện, liệu pháp này được thiết kế để điều chỉnh bất cứ điều gì đã kích hoạt và làm tăng mức độ đa nhân cách. Mục tiêu là giúp “kết hợp” các đặc điểm tính cách riêng biệt thành một tính cách hợp nhất mà có thể kiểm soát các yếu tố kích hoạt. Liệu pháp này thường đòi hỏi các thành viên gia đình tham gia vào quá trình trị liệu.
• Liệu pháp thôi miên: Được sử dụng cùng với phương pháp tâm lý trị liệu, thôi miên lâm sàng có thể được sử dụng để giúp tiếp cận những ký ức bị kìm nén, kiểm soát một số hành vi có vấn đề đi kèm với bệnh đa nhân cách cũng như giúp tích hợp các tính cách thành một.
• Điều trị bổ trợ: Các liệu pháp như hình ảnh nghệ thuật hoặc liệu pháp chuyển động đã được chứng minh là giúp mọi người kết nối với những phần tâm trí mà bệnh nhân đã ngừng kích hoạt để đối phó với chấn thương.

Có thể dùng liệu pháp thôi miên kết hợp với vật lý trị liệu để thống nhất tính cách

Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu nguyên nhân gây đa nhân cách - một căn bệnh ít được mọi người quan tâm, và thậm chí bị cho là tâm thần. Căn bệnh này có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và hòa nhập của bệnh nhân đối với môi trường xung quanh. Do vậy, khi phát hiện bạn bè hoặc người thân có dấu hiệu mắc căn bệnh này, chúng ta không nên xa lánh, mà cần quan tâm, trò chuyện, để dần đưa người bệnh về một trạng thái tính cách thống nhất.

Tuyết Linh

Nguồn tham khảo: Web Md