Nguyên nhân ung thư dạ dày​ là gì? Biện pháp giúp giảm nguy cơ mắc bệnh

Ung thư dạ dày là một trong những bệnh lý ác tính phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Bệnh thường tiến triển âm thầm, khó nhận biết ở giai đoạn đầu, khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Vậy nguyên nhân ung thư dạ dày là gì? Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh? Và quan trọng hơn, làm thế nào để phòng tránh ung thư dạ dày hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Ung thư dạ dày là gì?

Ung thư dạ dày là một bệnh lý ác tính khởi phát từ sự tăng sinh không kiểm soát của các tế bào bất thường trong niêm mạc dạ dày. Sự biến đổi này có thể xuất phát từ một nhóm nhỏ tế bào và dần phát triển thành khối u, xâm lấn vào các lớp sâu hơn của dạ dày hoặc lan rộng đến các cơ quan khác. Quá trình này thường diễn tiến âm thầm trong nhiều tháng đến nhiều năm, khiến bệnh khó phát hiện ở giai đoạn sớm nếu không được tầm soát định kỳ.

Ung thư dạ dày có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong dạ dày, nhưng phổ biến nhất là tại thân vị (phần chính của dạ dày) và vùng nối dạ dày – thực quản. Đây là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hóa có tỷ lệ tử vong cao, do phần lớn các trường hợp chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã tiến triển nặng.

Dựa trên mức độ lan rộng của tế bào ung thư, bệnh được phân thành 5 giai đoạn:

• Giai đoạn 0 (Ung thư biểu mô tại chỗ): Tế bào ung thư chỉ xuất hiện ở lớp niêm mạc dạ dày, chưa xâm lấn sâu.
• Giai đoạn 1: Ung thư bắt đầu phát triển vào lớp dưới niêm mạc, có thể lan đến một số hạch bạch huyết lân cận.
• Giai đoạn 2: Tế bào ung thư xâm nhập sâu hơn vào thành dạ dày, ảnh hưởng đến nhiều hạch bạch huyết hơn.
• Giai đoạn 3: Ung thư đã lan rộng đến toàn bộ thành dạ dày và nhiều hạch bạch huyết xung quanh, có thể ảnh hưởng đến các cơ quan gần kề.
• Giai đoạn 4: Ung thư di căn đến các cơ quan xa như gan, phổi, xương, làm tăng nguy cơ tử vong.

Nguyên nhân ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hóa phổ biến. Dưới đây là những nguyên nhân ung thư dạ dày phổ biến:

Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)

Vi khuẩn HP là một trong những tác nhân chính gây viêm loét dạ dày và có liên quan mật thiết đến ung thư dạ dày. Loại vi khuẩn này có thể tồn tại lâu trong dạ dày, làm tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của tế bào ung thư. Việc lây nhiễm HP thường xảy ra khi dùng chung bát, đũa, cốc hoặc ăn uống tại các quán ăn không đảm bảo vệ sinh.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Thói quen ăn uống ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Một số thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:

• Thực phẩm chứa nhiều muối: Các món dưa muối, cá muối, thực phẩm chế biến sẵn có hàm lượng muối cao.
• Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh: Chứa nhiều chất bảo quản, dầu mỡ bão hòa và chất tạo màu nhân tạo.
• Ăn quá nhanh, nhai không kỹ: Khi thức ăn không được nhai kỹ, dạ dày phải làm việc nhiều hơn, dễ bị tổn thương và viêm loét kéo dài.

Lạm dụng rượu bia và thuốc lá

Rượu bia có thể làm tổn thương trực tiếp niêm mạc dạ dày, gây viêm mạn tính và làm tăng nguy cơ biến đổi tế bào. Bên cạnh đó, hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy hiểm hàng đầu dẫn đến ung thư dạ dày. Nicotine và các chất độc trong khói thuốc làm giảm lưu lượng máu đến niêm mạc dạ dày, làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên, khiến dạ dày dễ bị tổn thương.

Yếu tố di truyền

Nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn ở những người có tiền sử gia đình từng bị bệnh. Một số đột biến gen liên quan đến ung thư dạ dày có thể di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, làm tăng khả năng mắc bệnh. Do đó, nếu có người thân mắc ung thư dạ dày, bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ.

Viêm dạ dày mạn tính

Những người bị viêm dạ dày kéo dài, đặc biệt là viêm dạ dày teo mạn tính, có nguy cơ phát triển thành ung thư cao hơn. Tình trạng viêm liên tục gây tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện cho tế bào ác tính hình thành.

Thiếu máu ác tính

Thiếu máu ác tính do cơ thể không hấp thụ đủ vitamin B12 có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày, lâu dài làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ ít được chú ý nhưng lại có tác động lớn đến sức khỏe tiêu hóa.

Không khám sức khỏe định kỳ

Nhiều người chỉ phát hiện ung thư dạ dày khi bệnh đã ở giai đoạn muộn do không có thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ. Việc tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu viêm loét hoặc tổn thương tiền ung thư, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư.

Tiền sử phẫu thuật dạ dày

Những người từng phẫu thuật dạ dày, đặc biệt là cắt một phần dạ dày, có nguy cơ mắc ung thư cao hơn do sự thay đổi trong cơ chế tiết axit và chức năng tiêu hóa.

Căng thẳng kéo dài

Stress không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ung thư dạ dày nhưng có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa, tăng nguy cơ viêm loét dạ dày. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến nguy cơ ung thư dạ dày.

Cách phòng ngừa ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày là một trong những căn bệnh nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu duy trì thói quen sống lành mạnh. Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Chế độ ăn uống ảnh hưởng lớn đến sức khỏe dạ dày. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhiều muối, đồ chiên rán và thực phẩm lên men. Tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ và vitamin. Uống đủ nước và tránh ăn quá nhanh, quá no.

Hạn chế rượu bia và thuốc lá

Rượu bia và thuốc lá chứa nhiều chất độc hại làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm loét và tăng nguy cơ ung thư. Nếu không thể bỏ hoàn toàn, hãy giảm dần để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Duy trì lối sống lành mạnh

Thường xuyên tập luyện thể thao giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Hạn chế căng thẳng, lo âu vì stress kéo dài có thể gây viêm loét dạ dày, tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Nhiều trường hợp ung thư dạ dày được phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn. Việc thăm khám định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử bệnh lý dạ dày hoặc yếu tố di truyền, sẽ giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Hiểu rõ nguyên nhân ung thư dạ dày giúp mỗi người có ý thức phòng tránh và bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Việc duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, hạn chế rượu bia, thuốc lá và thăm khám định kỳ sẽ góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh. Hãy chủ động chăm sóc dạ dày ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe lâu dài.