Nhận diện sốc tim trong nhồi máu cơ tim để xử lý kịp thời, hiệu quả

Nhận diện sốc tim trong nhồi máu cơ tim một cách nhanh chóng và chính xác là yếu tố then chốt để cải thiện tiên lượng bệnh nhân. Việc can thiệp kịp thời thông qua các phương pháp điều trị nội khoa và can thiệp ngoại khoa giúp giảm thiểu nguy cơ tử vong và tổn thương lâu dài cho cơ tim.

Nhồi máu cơ tim – Nguyên nhân chính gây sốc tim

Sốc tim là tình trạng suy giảm cung lượng tim, không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu oxy và dinh dưỡng cho các cơ quan trong cơ thể. Khi gặp sốc tim, huyết áp giảm mạnh và các cơ quan bắt đầu thiếu máu nghiêm trọng. Để chẩn đoán sốc tim, bác sĩ sẽ dựa vào các tiêu chuẩn sau:

• Huyết áp tâm thu dưới 80mmHg khi không dùng thuốc vận mạch.
• Huyết áp dưới 90mmHg khi sử dụng thuốc vận mạch.
• Tình trạng huyết áp thấp kéo dài hơn 30 phút.
• Không liên quan đến giảm thể tích tuần hoàn.
• Thiếu niệu (nước tiểu dưới 30ml/giờ).
• Co mạch ngoại vi, rối loạn tâm thần.

Nhồi máu cơ tim được xem là nguyên nhân chính dẫn đến sốc tim, đặc biệt khi có diện tích cơ tim lớn bị hoại tử, thường gặp trong trường hợp nhồi máu trước rộng. Ngoài ra, các nguyên nhân khác có thể bao gồm đứt dây chằng trong nhồi máu cơ tim gây hở van hai lá cấp, thủng vách liên thất cấp, viêm cơ tim cấp, rối loạn nhịp nặng và bệnh van tim.

Những người có tiền sử nhồi máu cơ tim, người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, xơ vữa động mạch, đặc biệt là bệnh nhân có vấn đề về mạch máu não có nguy cơ cao mắc sốc tim khi nhồi máu cơ tim. Khoảng 10% bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp có thể gặp sốc tim. Sốc tim trong nhồi máu cơ tim thường xảy ra trong hai ngày đầu của cơn nhồi máu cơ tim khi diện tích cơ tim bị tổn thương lên đến 35 - 45%.

Dấu hiệu thường gặp khi sốc tim

Khi bị sốc tim, bệnh nhân thường xuất hiện một số triệu chứng như da xanh tái, đau ngực, khó thở, buồn nôn và ói mửa, da lạnh, nổi vân tím, tụt huyết áp, mạch đập nhanh, vã mồ hôi, ngất, rối loạn tâm thần, lú lẫn hoặc mất định hướng. Người bệnh cũng có thể cảm thấy thờ ơ với ngoại cảnh.

Đặc biệt, nếu bệnh nhân có tiền sử suy tim, các triệu chứng có thể bao gồm rối loạn nhịp tim, nhịp tim nhanh hoặc chậm bất thường, phù ngoại vi và tĩnh mạch cổ nổi phồng.

Khi thăm khám lâm sàng, bác sĩ có thể phát hiện bóng tim to trên phim chụp X-quang, gan to và tiếng tim mờ. Những dấu hiệu này là cảnh báo quan trọng về tình trạng sốc tim, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

Các biện pháp xử trí kịp thời khi sốc tim

Bệnh nhân sốc tim cần được xác định tình trạng ngay lập tức và điều trị tại khoa cấp cứu hoặc khoa tim mạch với phương pháp điều trị tích cực. Nếu bệnh nhân thở tốt, có thể cho thở qua đường mũi, trong trường hợp suy hô hấp nặng hoặc rối loạn nhịp thở, cần thực hiện đặt nội khí quản.

Cần thiết lập đường truyền tĩnh mạch và đặt catheter tĩnh mạch để theo dõi áp lực động mạch phổi cũng như cung lượng tim của người bệnh. Việc kiểm soát thể tích tuần hoàn và rối loạn nhịp tim là rất quan trọng trong quá trình điều trị.

Theo dõi huyết động là yếu tố quyết định hiệu quả của việc điều trị sốc tim. Mỗi quyết định trong quá trình chăm sóc bệnh nhân cần được thực hiện kịp thời để giảm thiểu nguy cơ và tăng cơ hội phục hồi cho bệnh nhân.

Điều trị sốc tim trong nhồi máu cơ tim

Khi nhồi máu cơ tim dẫn đến sốc tim, việc điều trị cần phải nhanh chóng và kịp thời để cải thiện tình trạng bệnh nhân. Điều trị sốc tim trong nhồi máu cơ tim thường được chia thành hai nhóm chính: Điều trị nội khoa và điều trị nguyên nhân.

Điều trị nội khoa

Một số loại thuốc quan trọng được sử dụng trong điều trị sốc tim:

Dobutamine

Là thuốc phổ biến trong điều trị sốc tim, giúp tăng nhịp tim và cải thiện sức co bóp của cơ tim. Thuốc này được chỉ định khi huyết áp của bệnh nhân lớn hơn 80mmHg.

Thuốc giãn mạch

Những loại thuốc này có tác dụng giãn mạch, giúp giảm tải cho tim, đặc biệt hiệu quả trong trường hợp nhồi máu cơ tim cấp hoặc suy tim cấp. Tuy nhiên thuốc chỉ nên dùng khi huyết áp đã được ổn định.

Thuốc trợ tim

Đối với sốc tim trong nhồi máu cơ tim cấp, không nên sử dụng digitalis do có thể làm tăng nguy cơ loạn nhịp tim nghiêm trọng. Digitalis chỉ được sử dụng khi có suy tim do bệnh cơ tim hoặc bệnh van tim.

Điều trị nguyên nhân

Để điều trị sốc tim do nhồi máu cơ tim cấp, phương pháp tái tưới máu động mạch vành là rất quan trọng. Điều này có thể thực hiện bằng cách sử dụng thuốc tiêu sợi huyết hoặc can thiệp động mạch vành qua da. Nếu cần thiết, phẫu thuật làm cầu nối chủ vành cũng là một lựa chọn.

Tùy vào nguyên nhân gây sốc tim mà có những biện pháp điều trị khác nhau. Nếu do ép tim cấp, bệnh nhân cần được chọc dịch ngay. Trong trường hợp sốc tim do bệnh van tim, phẫu thuật sửa hoặc thay thế van tim là cần thiết. Một số trường hợp cũng cần sử dụng máy tim phổi nhân tạo (Hemopump) để cấp cứu và nâng cao hiệu quả điều trị.

Tóm lại, sốc tim trong nhồi máu cơ tim là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị kịp thời để giảm thiểu nguy cơ tử vong. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu của sốc tim và nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế là rất quan trọng. Hãy luôn cảnh giác với các triệu chứng của nhồi máu cơ tim để bảo vệ sức khỏe bản thân và người thân.