Nhiễm trùng Mycobacteria là gì? Diễn biến bệnh gây ra bởi vi khuẩn Mycobacteria

Mycobacteria có mặt ở khắp mọi nơi trong không gian sống của chúng ta và có thể gây nhiễm trùng cơ hội bất cứ lúc nào. Vậy Mycobacteria có gây bệnh lao phổi không? Nhiễm trùng Mycobacteria có phải mắc bệnh lao phổi không? Để có được câu trả lời chi tiết, mời bạn theo dõi bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu nhé!

Bạn đã biết gì về vi khuẩn Mycobacteria?

Hiện nay, đã có hơn 170 loài vi khuẩn Mycobacteria được công nhận và chúng tồn tại chủ yếu ngoài môi trường. Chúng ta tiếp xúc với những vi khuẩn này từ môi trường là chủ yếu, nhưng hầu hết các tiếp xúc đó không gây nhiễm trùng và nếu có nhiễm trùng thì phần lớn không gây bệnh. Các vi khuẩn Mycobacteria không phải vi khuẩn gây lao phổi mycobacterium tuberculosis và cũng ít độc hơn.

Mycobacteria (Nontuberculous Mycobacteria) là vi khuẩn lao không điển hình - không gây bệnh lao, được viết tắt là NTM. Chúng có mặt ở khắp mọi nơi xung quanh môi trường sống của chúng ta và gây nhiễm trùng cơ hội. Trước đây, nó được gọi là vi khuẩn Mycobacteria khác lao (Mycobacteria other than tuberculosis - viết tắt là MOTT). Thuật ngữ vi khuẩn Mycobacteria không phải lao hay vi khuẩn lao không điển hình (nontuberculous Mycobacteria - viết tắt NTM ) được công nhận bởi Hiệp hội Các bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ và Hiệp hội Lồng ngực Hoa Kỳ.

Vi khuẩn Mycobacteria không lao được tìm thấy trong nhiều môi trường khác nhau từ nước sinh hoạt, nước uống, đất, thực phẩm (sữa tiệt trùng, phô mai…). Một số vi khuẩn Mycobacteria không lao có thể gây bệnh, nhất là ở những người bị suy giảm miễn dịch.

Mycobacteria khác Mycobacterium tuberculosis thế nào?

Mycobacteria và Mycobacterium tuberculosis đều là thuộc cùng họ Mycobacterium nhưng giữa chúng có những điểm khác nhau đáng kể.

Loại bệnh gây ra

Vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis là vi khuẩn lao và là “thủ phạm” chính gây bệnh lao phổi. Trong khi đó, Mycobacteria là vi khuẩn lao không điển hình, không gây bệnh lao phổi.

Cách thức lây truyền

Vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis lây từ người sang người thông qua việc hít phải không khí chứa vi khuẩn lao khi người bệnh ho, hắt hơi, khạc nhổ… Ngược lại, nhiễm Mycobacteria không phải bệnh lây truyền từ người sang người.

Triệu chứng bệnh

Mycobacterium tuberculosis chủ yếu gây bệnh lao phổi với các triệu chứng như ho kéo dài, mệt mỏi, sốt, giảm cân không rõ nguyên nhân. Còn vi khuẩn lao không điển hình Mycobacteria có thể gây nhiều bệnh khác nhau, tùy từng loài cụ thể và tùy cơ địa, sức đề kháng của người bị nhiễm vi khuẩn. Các triệu chứng sẽ khác nhau ở từng bệnh như ho khan kéo dài, viêm phổi, viêm da, sốt, khó thở, giảm cân…

Điều trị bệnh

Theo các bác sĩ, điều trị nhiễm Mycobacteria phức tạp hơn so với điểm trị lao phổi. Lý do là quá trình điều trị cần dùng nhiều loại kháng sinh và phải sử dụng thuốc trong thời gian dài.

Diễn biến bệnh gây ra bởi vi khuẩn Mycobacteria

Vi khuẩn lao không điển hình Mycobacteria có thể gây bệnh về phổi, loét da, viêm hạch, nhiễm trùng khớp hay các nhiễm trùng phổ biến khác. Theo thống kê, tỷ lệ bệnh nhân mắc bệnh phổi do Mycobacteria có xu hướng gia tăng trên toàn thế giới. Diễn biến bệnh do vi khuẩn Mycobacteria khá đa dạng và có điểm gần giống với bệnh lao. Cụ thể là:

Với người bệnh bị tổn thương phổi sẽ thường gặp giãn phế quản dạng nốt. Ban đầu, nhiễm trùng gây viêm đường hô hấp, sau đó sẽ gây tổn thương và để lại sẹo. Bệnh tiến triển khiến đường thở bị tổn thương, mất khả năng làm sạch chất nhầy tự nhiên và gây ra các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có khả năng tái phát cao như viêm phổi, viêm phế quản. Phụ nữ lớn tuổi không hút thuốc là đối tượng bị giãn phế quản nhiều nhất.

Ngoài ra, một dạng khác của bệnh phổi do vi khuẩn lao không điển hình gây ra là bệnh khoang. Ở dạng này, các nhiễm trùng trong phổi sẽ dẫn đến hình thành sẹo, xơ hóa, hình thành các hố trong mô phổi dẫn đến suy hô hấp. Những người hút thuốc, người bị giãn phế quản hay mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính dễ bị bệnh này.

Ngoài giãn phế quản dạng nốt và bệnh khoang, nhiễm trùng Mycobacteria cũng gây các tổn thương ngoài phổi như: Viêm mô mềm, nhiễm trùng da (sau phẫu thuật, chấn thương), hạch bạch huyết. Bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch cũng có thể bị viêm lan tỏa với biểu hiện viêm mãn tính khá giống với lao phổi.

Phòng ngừa nhiễm trùng Mycobacteria thế nào?

Nhiễm trùng Mycobacteria không gây ra bệnh lao như nhiều người vẫn nghĩ. Tuy nhiên, các bệnh nhiễm trùng cơ hội do nhóm vi khuẩn này gây ra cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của chúng ta. Vì vậy, việc phòng ngừa nhiễm trùng Mycobacteria một cách chủ động là vô cùng cần thiết. Một số biện pháp chúng ta có thể áp dụng ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe của chính mình như:

• Không nên tiếp xúc với đất và nguồn nước bị ô nhiễm vì đây là môi trường trú ngụ lý tưởng của Mycobacteria.
• Khi tham gia các hoạt động ngoài trời như làm vườn, câu cá… nên sử dụng các dụng cụ bảo hộ như găng tay, ủng…
• Các gia đình nên sử dụng máy lọc nước để loại bỏ tạp chất, kim loại nặng và cả vi khuẩn tồn tại trong nước.
• Mỗi người nên tập thói quen rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn thường xuyên trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với người bệnh, sau khi đến nơi công cộng và sau khi tiếp xúc với các bề mặt, môi trường có thể bị nhiễm khuẩn.
• Chú trọng nâng cao đề kháng cho cơ thể bằng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Khi khả năng miễn dịch được tăng cường, bạn không chỉ giảm nguy cơ nhiễm trùng Mycobacteria mà còn hạn chế mắc nhiều bệnh truyền nhiễm khác.

Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về nhóm vi khuẩn Mycobacteria và các vấn đề sức khỏe liên quan đến nhiễm trùng Mycobacteri. Cần khẳng định lại một lần nữa, nhóm vi khuẩn này không gây bệnh lao phổi nhưng vẫn gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe khác mà chúng ta cần chủ động phòng tránh.