Những món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​ và thực phẩm mẹ cần tránh tiêu thụ hàng ngày

Chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai là một yếu tố quan trọng giúp mẹ duy trì sức khỏe cùng sự phát triển của thai nhi. Với những món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​ đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất chính và bổ sung các dưỡng chất thiết yếu như canxi, acid folic, omega-3, sắt, kẽm, i-ốt và nước, mẹ bầu có thể giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh và giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe trong suốt thai kỳ.

Chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai

Chế độ dinh dưỡng trong suốt thai kỳ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe của mẹ cùng sự phát triển tối ưu của thai nhi. Nhu cầu dinh dưỡng của mẹ bầu sẽ cao hơn so với mức bình thường, vì vậy cần cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu. Đồng thời, mẹ cần ưu tiên lựa chọn thực phẩm tươi, sạch, an toàn và đầy đủ các nhóm chất cơ bản. Dưới đây là hướng dẫn về cách lựa chọn món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​.

Đầu tiên, mẹ bầu cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất chính đó là chất bột đường, chất đạm, chất béo và vitamin, khoáng chất. Bên cạnh các nhóm chất cơ bản, mẹ bầu cũng cần chú ý bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là những chất không thể thiếu trong quá trình mang thai, bao gồm:

• Canxi: Canxi là khoáng chất rất quan trọng đối với sự phát triển xương, răng của thai nhi. Các nguồn cung cấp canxi bao gồm hải sản, sữa và các chế phẩm từ sữa.
• Acid folic: Acid folic giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ. Mẹ bầu nên bổ sung acid folic qua các loại rau xanh đậm, đậu Hà Lan, đậu nành, các loại trái cây như cam, quýt, đu đủ, bơ…
• Omega-3: Omega-3 rất quan trọng đối với sự phát triển não bộ hay mắt của thai nhi. Omega-3 có nhiều trong cá hồi, dầu oliu, hạt hạnh nhân, việt quất và các loại hạt. Bổ sung đủ omega-3 trong thai kỳ sẽ giúp bé phát triển trí tuệ cùng thị lực tốt.
• Sắt: Sắt tham gia vào quá trình tạo máu và vận chuyển oxy, giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu máu ở mẹ bầu. Các nguồn cung cấp sắt bao gồm thịt bò, thịt đỏ, lòng đỏ trứng, các loại đậu và rau lá xanh. Mẹ bầu cần bổ sung sắt để duy trì sức khỏe, tăng cường năng lượng.

Ngoài việc đảm bảo cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, mẹ bầu cũng cần chú ý đến việc chế biến thực phẩm sao cho an toàn, đảm bảo vệ sinh. Hạn chế ăn đồ ăn chế biến sẵn, thực phẩm có nhiều gia vị, chất bảo quản và các loại thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Mẹ cũng nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày để duy trì năng lượng, giảm cảm giác mệt mỏi, đồng thời chú ý đến việc tăng cân hợp lý trong thai kỳ với trung bình tăng 500 gam mỗi tuần hoặc 2250 gam mỗi tháng.

Những món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​

Dưới đây là một số món ăn bổ dưỡng cho bà bầu giúp cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất và các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể trong suốt giai đoạn mang thai.

Sữa và các chế phẩm từ sữa

Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời cho bà bầu. Sữa chứa đầy đủ các nhóm chất cần thiết cho cơ thể như chất đạm, canxi, DHA, chất béo, vitamin D và kẽm.

Trong đó, canxi là khoáng chất rất quan trọng giúp phát triển xương và răng cho thai nhi. DHA trong sữa cũng hỗ trợ sự phát triển não bộ của bé. Bà bầu có thể bổ sung 2 - 3 cốc sữa mỗi ngày, với các loại như sữa tươi, sữa bột hoặc sữa chua, để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

Trứng

Trứng là một nguồn thực phẩm dồi dào chất đạm, sắt, kẽm, choline, folate. Choline trong trứng hỗ trợ sự phát triển não bộ, giảm nguy cơ khuyết tật ống thần kinh. Ngoài ra, vitamin D trong trứng giúp giảm nguy cơ tiền sản giật ở mẹ bầu. Vì vậy, mẹ bầu nên ăn từ 3 - 4 quả trứng mỗi tuần, nên ăn cả lòng đỏ và lòng trắng để bổ sung đầy đủ dưỡng chất.

Cá hồi

Cá hồi là thực phẩm tuyệt vời cho bà bầu vì nó chứa nhiều chất béo omega-3 (DHA và EPA) và chất đạm. Omega-3 là chất béo cần thiết cho sự phát triển của não bộ và mắt của thai nhi. Thêm cá hồi vào chế độ ăn hàng tuần sẽ giúp bà bầu cung cấp đủ omega-3 cho sự phát triển toàn diện của bé.

Khoai lang

Khoai lang là thực phẩm giàu chất xơ, kali, vitamin B6, vitamin C, sắt và beta-carotene. Beta-carotene trong khoai lang sẽ được chuyển hóa thành vitamin A, rất quan trọng cho sự phát triển xương, da và mắt của thai nhi.

Khoai lang cũng giúp bổ sung lượng sắt cần thiết cho bà bầu, đồng thời giúp giảm triệu chứng táo bón – một vấn đề thường gặp trong thai kỳ. Mẹ bầu có thể chế biến khoai lang bằng cách hấp, nướng hoặc làm bánh để thưởng thức.

Các loại hạt ăn vặt bổ dưỡng

Các loại hạt như hạt hạnh nhân, hạt óc chó, hạt macca, hạt lanh, hạt bí đều rất bổ dưỡng cho bà bầu. Chúng chứa nhiều omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp hỗ trợ sự phát triển não bộ của thai nhi.

Trong đó, omega-3 từ các loại hạt cũng có tác dụng tốt cho sự phát triển thị giác và chức năng thần kinh của bé. Mẹ bầu có thể bổ sung những loại hạt này vào khẩu phần ăn hàng ngày dưới dạng đồ ăn vặt hoặc thêm vào các món ăn.

Món ăn mà mẹ bầu cần tránh

Bên cạnh món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​, có một số thực phẩm mà mẹ bầu cần tránh để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Bởi lẽ, tất cả thực phẩm mà mẹ tiêu thụ đều sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.

Trước tiên, mẹ bầu không nên ăn các loại thực phẩm sống hoặc tái, chưa được nấu chín hoàn toàn hoặc những món ăn chứa quá nhiều gia vị cay, nóng. Những thực phẩm này có thể gây nguy cơ nhiễm khuẩn, đồng thời ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa của mẹ.

Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn hoặc từ các quán ăn vỉa hè không đảm bảo vệ sinh cũng nên được loại bỏ khỏi thực đơn để tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm, thiếu hụt dinh dưỡng.

Ngoài ra, mẹ bầu cần tránh ăn mặn vì điều này có thể dẫn đến tăng huyết áp, làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật hoặc sản giật.

Những thực phẩm chứa nhiều đường như bánh kẹo ngọt, nước ngọt cũng cần hạn chế vì có thể gây thừa cân, béo phì và làm tăng nguy cơ đái tháo đường thai kỳ, một vấn đề thường gặp nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả mẹ và bé.

Bên cạnh đó, mẹ bầu tuyệt đối không được sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá vì những chất này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi, từ thể chất đến trí não.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả các món ăn bổ dưỡng cho bà bầu​ cũng như những nhóm thực phẩm mẹ nên tránh. Với những lưu ý này, mẹ bầu có thể xây dựng chế độ ăn uống an toàn, lành mạnh để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho bé và sức khỏe tối ưu cho bản thân.