Những thông tin cần biết về vá lỗ thông liên nhĩ

Thông liên nhĩ làm xuất hiện một lỗ bất thường ở vách ngăn tâm nhĩ là ngăn cách hai buồng trên của tim. Kết quả là lượng máu dư thừa chảy qua tim phải và vào phổi, bắt buộc tim và phổi phải làm việc nhiều hơn. Vá lỗ thông liên nhĩ được thực hiện sớm sẽ đem lại sức khỏe bình thường cho người bệnh.

Thông liên nhĩ là gì?

Thông liên nhĩ là một dị tật tim bẩm sinh, trong đó sẽ xuất hiện một lỗ trên vách ngăn ngăn cách các buồng trên của tim. Buồng trên này gọi là tâm nhĩ. Lỗ thông liên nhĩ có thể có kích thước khác nhau, có thể tự đóng lại hoặc có thể phải phẫu thuật.

Khi tim của em bé phát triển trong thời kỳ mang thai, thông thường sẽ có một số lỗ trên thành ngăn chia tâm nhĩ của tim. Tuy nhiên các lỗ này thường đóng lại trong khi mang thai hoặc ngay sau khi sinh. Nếu một trong những lỗ này không đóng lại sẽ để lại một lỗ và được gọi là lỗ thông liên nhĩ.

Lỗ thông liên nhĩ làm tăng lượng máu chảy qua phổi, theo thời gian có thể gây tổn thương các mạch máu trong phổi. Tổn thương mạch máu ở phổi có thể gây ra các vấn đề khi ở tuổi trưởng thành như huyết áp cao, suy tim, nhịp tim bất thường và tăng nguy cơ đột quỵ.

Lỗ thông liên nhĩ có kích thước khác nhau. Bất kỳ lỗ thông liên nhĩ nào có đường kính lớn hơn vài mm đều phải được đóng lại để ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn cho tim và phổi.

Phân loại thông liên nhĩ

Dựa theo phôi thai học, thông liên nhĩ được chia thành 4 loại như sau:

• Thông liên nhĩ lỗ thứ nhất (ASD-op) hay thông liên nhĩ lỗ nguyên phát: Vị trí lỗ thông liên nhĩ thấp, sát van nhĩ thất. Đây là trường hợp thường xảy ra trong bệnh tim bẩm sinh phức tạp.
• Thông liên nhĩ lỗ thứ hai (ASD-os) hay thông liên nhĩ lỗ thứ phát: Đây là trường hợp thường gặp chiếm khoảng 70% các trường hợp. Vị trí lỗ thông liên nhĩ là ở vị trí trung tâm của vách liên nhĩ, kích thước khoảng 10 - 30mm.
• Thông liên nhĩ xoang tĩnh mạch (ASD-sv): Tình trạng này hiếm gặp và được chia thành 2 loại. Trường hợp thứ nhất, lỗ thông liên nhĩ nằm ngay dưới lỗ đổ tĩnh mạch chủ trên vào nhĩ phải, Thông liên nhĩ xoang tĩnh mạch chủ trên thường đi kèm với hồi lưu tĩnh mạch phổi bất thường. Trường hợp thứ hai, lỗ thông liên nhĩ nằm sát lỗ đổ tĩnh mạch chủ dưới vào nhĩ phải, thể này vô cùng hiếm gặp.
• Thông liên nhĩ xoang vành (ASD-cs): Trường hợp này hiếm gặp, xảy ra do mất trần xoang vành.

Phương pháp vá lỗ thông liên nhĩ

Việc vá lỗ thông liên nhĩ cần phải được thực hiện để tránh các biến chứng xảy ra trong tương lai.

Điều trị thông liên nhĩ phụ thuộc vào độ tuổi, số lượng hoặc mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, kích thước của lỗ và sự hiện diện của các tình trạng khác. Đôi khi cần phải phẫu thuật để sửa chữa lỗ thủng. Thuốc được kê toa sẽ giúp điều trị các triệu chứng. Hiện nay không có loại thuốc nào có thể sửa chữa được lỗ thông liên nhĩ.

Trước khi thực hiện vá lỗ thông liên nhĩ, một số cận lâm sàng cần thực hiện để chẩn đoán chính xác bao gồm:

• Điện tâm đồ;
• X quang ngực;
• Siêu âm tim (TTE hoặc TEE);
• Chụp MRI hoặc CT tim.

Sau khi xác định chính xác bệnh thông liên nhĩ, bác sĩ sẽ phẫu thuật vá lỗ thông liên nhĩ như sau:

Đặt ống thông tim

Phương pháp đặt ống thông tim được thực hiện để khắc phục loại thông liên nhĩ lỗ thứ hai. Trong phương pháp này, một ống mỏng, dẻo gọi là ống thông được đưa vào mạch máu, thường là ở háng. Sau đó, ống thông này được dẫn đến tim. Thêm nữa sẽ có một miếng lưới hoặc một nút chặn đi qua ống thông, được sử dụng để đóng lỗ thông liên nhĩ.

Sau này các mô tim sẽ phát triển xung quanh miếng vá và sẽ đóng lỗ lại. Tuy nhiên, một số thông liên nhĩ thứ hai lớn có thể cần phẫu thuật tim hở.

Phẫu thuật tim hở

Đây là phương pháp phẫu thuật vá lỗ thông liên nhĩ bằng cách mở lồng ngực đến tim. Bác sĩ sẽ cắt xuyên qua thành ngực để đến tim. Sau đó bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng miếng vá chuyên dụng để đóng lỗ. Phẫu thuật tim hở là cách duy nhất để khắc phục các khuyết tật nguyên phát, xoang tĩnh mạch và xoang nhĩ vành.

Những lưu ý sau khi vá lỗ thông liên nhĩ

Sau khi vá lỗ thông liên nhĩ, người bệnh được kiểm tra lại trên siêu âm. Tất cả người bệnh sau phẫu thuật được chỉ định dùng aspirin trong vòng 6 tháng, đồng thời phải phòng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn trong vòng 1 năm.

Người bệnh nên thực hiện một lối sống lành mạnh cho tim. Điều này bao gồm ăn uống lành mạnh, không hút thuốc, kiểm soát cân nặng và ngủ đủ giấc. Một số lưu ý về lối sống như sau:

• Tập thể dục: Thông thường tập thể dục được khuyến khích đối với những người bị thông liên nhĩ. Tuy nhiên trong trường hợp sau khi phẫu thuật, cần kiêng tập cho đến khi hoàn toàn bình phục. Vận động đi lại nhẹ nhàng để máu huyết dễ lưu thông hơn, tránh nằm một chỗ thời gian dài. Ở người bệnh đã xuất hiện biến chứng như suy tim, rối loạn nhịp tim,... thì cần hỏi ý kiến bác sĩ về vấn đề tập thể dục hàng ngày.
• Dinh dưỡng: Chế độ ăn uống lành mạnh là điều quan trọng cho sự hồi phục sức khỏe. Trong đó nên tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, thay vào đó là bổ sung nhiều chất dinh dưỡng khác như sắt, vitamin, khoáng chất, chất xơ,... Đôi khi người bệnh cần chế độ ăn uống nhiều calo hơn bình thường để phát triển tốt và khỏe mạnh.
• Phòng tránh các bệnh viêm nhiễm: Cần dùng thuốc theo đơn của bác sĩ để phòng các bệnh viêm nhiễm xảy ra. Ngay cả khi chưa phẫu thuật vá lỗ thông liên nhĩ thì người bệnh cũng đã có các nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi, nhiễm trùng hô hấp và các bệnh nhiễm khuẩn khác. Trong đó bệnh viêm nội tâm mạc nhiễm trùng là bệnh lý nguy hiểm. Vi khuẩn sẽ xâm nhập vào máu, lắng đọng ở màng tim, van tim hoặc mạch máu. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng là biện pháp đơn giản để ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm.

Như vậy qua bài viết trên bạn đã biết được vá lỗ thông liên nhĩ là gì. Đây là phương pháp điều trị bệnh lý bẩm sinh là thông liên nhĩ. Các dấu hiệu bệnh tim bẩm sinh cần được tầm soát trong quá trình thai kỳ để kịp thời có biện pháp khắc phục trong tương lai. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn nhiều kiến thức hữu ích. Chúc bạn và gia đình luôn vui khỏe.

Xem thêm: Chăm sóc sau bít dù thông liên nhĩ tại bệnh viện và tại nhà