Phân biệt giãn ruột và táo bón ở trẻ nhỏ

Làm thế nào để phân biệt giữa giãn ruột và táo bón ở trẻ nhỏ và làm thế nào để cha mẹ có cách chăm sóc tốt nhất cho trẻ nhỏ khi bé bị giãn ruột sinh lý?

Giãn ruột sinh lý là gì?

Giãn ruột sinh lý ở trẻ nhỏ là sự mở rộng và phát triển của ruột ở trẻ nhỏ về mặt thể tích nhiều hơn so với sự phát triển bình thường của ruột.

Về thời điểm xuất hiện, giãn ruột sinh lý thường xảy ra ở trẻ sơ sinh khi bé khoảng 2 tháng tuổi. Tuy nhiên, thời điểm này có thể thay đổi tùy theo từng trẻ, có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn một chút, thường chênh lệch trong khoảng từ 2,5 đến 3 tháng. Điều quan trọng là thời kỳ giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh có thể khác nhau đối với từng trẻ, không phải tất cả trẻ đều trải qua cùng một giai đoạn.

Những dấu hiệu cảnh báo trẻ giãn ruột sinh lý

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh thường xảy ra trong khoảng từ 2 đến 3 tháng tuổi. Trong giai đoạn giãn ruột này, trẻ vẫn bú mẹ bình thường nhưng có thể không đi ngoài từ 7 đến 10 ngày, thậm chí có trường hợp kéo dài lên đến 13 đến 15 ngày cho trẻ bú sữa mẹ hoặc từ 3 đến 5 ngày cho trẻ ăn sữa công thức.

Trong thời kỳ giãn ruột sinh lý này, mặc dù trẻ không đi ngoài thường xuyên, phân của trẻ vẫn ở dạng mềm, có màu sắc bình thường và không có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Trẻ tiếp tục ăn, ngủ và hoạt động bình thường mà không gặp khó khăn đại tiện.

Những dấu hiệu cho thấy trẻ bị táo bón?

Táo bón ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe của trẻ mà còn đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ. Táo bón nặng thường đi kèm với những triệu chứng như đau bên dưới vùng bụng, cảm giác căng bên trong bụng, mệt mỏi và sự lờ mờ trong tâm trạng.

Khi phân trở nên cứng và lớn, nó có thể gây ra cảm giác đau đớn và ngứa trong khu vực hậu môn. 

Phân biệt giãn ruột và táo bón ở trẻ nhỏ

Hiện tượng giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh là quá trình phát triển và tăng thể tích của ruột của trẻ nhiều hơn so với mức bình thường. Thường gọi đơn giản là "giãn ruột sinh lý." Đây là một hiện tượng phổ biến và thường xảy ra sau khoảng 2 tháng tuổi, mặc dù thời điểm có thể khác nhau từng trẻ. Thời gian kéo dài của hiện tượng này cũng đa dạng đối với từng trẻ và hoàn toàn không gây hại cho sức khỏe của bé.

Để phân biệt giãn ruột sinh lý và táo bón, có một số điểm quan trọng sau:

Trong giai đoạn giãn ruột sinh lý, bé có thể điều chỉnh thời gian không đi phân lên đến 7 đến 10 ngày (thậm chí 13 đến 15 ngày cho trẻ bú sữa mẹ và 3 đến 5 ngày cho trẻ ăn sữa công thức) mà không gặp vấn đề gì. Phân của bé vẫn mềm, đều màu và không có dấu hiệu bất thường. Bé vẫn ăn ngủ bình thường và không có khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.

Trong trường hợp táo bón, phân bé sẽ trở nên khô cứng, có thể thành cục, thường có màu nâu đen hoặc xanh. Bé có thể gặp khó khăn khi đi ngoài và thường có cảm giác đau rát ở hậu môn. Ngoài ra, bé có thể thể hiện sự không thoải mái khi mắc vệ sinh, trở nên không chịu ăn hoặc bỏ bú, và có thể xuất hiện xì hơi.

Trong trường hợp bé bị táo bón kéo dài trong vòng 2 ngày, nên đưa bé tới bệnh viện để được hỗ trợ y tế, không nên thực hiện tự ý các biện pháp như thụt rửa phân vì có thể gây tổn thương hậu môn của bé. 

Chăm sóc trẻ bị giãn ruột sinh lý

Tuy giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh không quá nghiêm trọng đến sức khỏe, tuy nhiên việc chăm sóc và hỗ trợ để đảm bảo rằng hệ tiêu hóa của trẻ luôn khỏe mạnh và việc đại tiện diễn ra dễ dàng hơn.

Bổ sung lợi khuẩn: Trong thời kỳ giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh, việc bổ sung lợi khuẩn probiotic có thể giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa. Lợi khuẩn có khả năng làm mềm và xốp phân, điều hòa nhu động ruột, làm cho việc đi ngoài dễ dàng hơn. Ngoài ra, lợi khuẩn còn giúp trẻ ăn ngon và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn.

Massage bụng cho trẻ: Khi trẻ đang trong giai đoạn giãn ruột sinh lý, cha mẹ có thể thực hiện massage bụng nhẹ nhàng để kích thích nhu động ruột. Massage này giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn, giảm đầy hơi và tình trạng táo bón. Lưu ý rằng massage bụng nên được thực hiện ở nơi kín đáo và không nên làm khi trẻ đang bú hoặc ăn no. Mỗi ngày bạn có thể thực hiện massage 1 - 2 lần.

Tắm nước ấm cho trẻ: Trong giai đoạn giãn ruột sinh lý, tắm nước ấm có thể giúp trẻ thư giãn. Nước ấm có thể làm giảm đầy hơi và khó tiêu. Bạn có thể thêm vài giọt tinh dầu vào nước tắm để giúp trẻ thư giãn hơn.

Vận động nhẹ nhàng: Khi trẻ sơ sinh đang trong giai đoạn giãn ruột sinh lý, việc thực hiện các động tác vận động nhẹ nhàng có thể giúp kích thích nhu động ruột. Đặt trẻ nằm ngửa và thực hiện động tác đạp xe hoặc đẩy nhẹ hai đầu gối của trẻ lên xuống vùng bụng. Điều này có thể giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn.

Bổ sung chất xơ: Đối với trẻ uống sữa công thức, hãy xem xét bổ sung thêm chất xơ vào chế độ ăn của trẻ. Chất xơ có khả năng làm mềm phân và giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn.

Chườm ấm bụng cho trẻ: Sử dụng một khăn ấm để chườm bụng cho trẻ có thể giúp trẻ cảm thấy dễ chịu và giảm đầy hơi.

Giãn ruột sinh lý ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng hoàn toàn bình thường và không phải là táo bón. Dù trẻ có thể không đại tiện trong một thời gian dài, bé vẫn bú mẹ và thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách bình thường. Hy vọng rằng thông tin này giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng giãn ruột sinh lý và cách phân biệt giãn ruột và táo bón ở trẻ nhỏ.

Xem thêm: Trẻ sơ sinh mấy tháng giãn ruột?