Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Kết quả nghiên cứu mới vừa được đưa ra cho thấy 3 vaccine Covid-19 được dùng phổ biến ở Mỹ hiện tại là Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson (J&J) đều có dấu hiệu miễn dịch mạnh mẽ 8 tháng sau khi được tiêm đủ liều, thậm chí là chưa cần đến mũi tiêm tăng cường.
ABC News cho biết, đây là kết quả nghiên cứu được công bố vào ngày 14/10 vừa qua trên tạp chí Y học New England. Nhóm các chuyên gia đã tiến hành phân tích dấu hiệu miễn dịch được tìm thấy trong máu người tiêm chủng vaccine Pfizer, Moderna và J&J.
Dựa trên các cơ sở dữ liệu thực tiễn, các chuyên gia đã tìm thấy dấu hiệu tế bào ghi nhận cả Pfizer, Moderna và J&J đều tạo kháng thể bảo vệ lâu dài và hiệu quả trước tình trạng bệnh nặng. Tuy nhiên phân tích cũng chỉ ra sự khác biệt giữa việc sản sinh kháng thể giữa các vaccine.
Chẳng hạn như vaccine Pfizer và Moderna sẽ tạo ra lượng kháng thể tăng cao rồi giảm xuống nhanh chóng. Còn vaccine J&J lại có lượng kháng thể tạo ra thấp hơn lúc ban đầu, nhưng sau đó thì vẫn duy trì ổn định theo thời gian. Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Virus và Vaccine tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess, TS. Dan Barouch là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết, đến tháng thứ 8 chúng ta đã có thể so sánh phản ứng kháng thể giữa 3 loại vaccine.
Vaccine Pfizer và Moderna được phát triển dựa trên công nghệ mARN còn J&J dựa trên công nghệ vector virus, hai loại công nghệ này thúc đẩy ra những phản ứng miễn dịch khác nhau. Suốt thời gian đại dịch diễn ra các nhà nghiên cứu vẫn hay dùng kháng thể để làm thước đo đánh giá hiệu quả vaccine. Tuy nhiên kháng thể chỉ là một phần của phản ứng miễn dịch con người.
Nghiên cứu mới này là một trong những công trình đầu tiên so sánh trực tiếp cả các kháng thể lẫn tế bào T được tạo ra từ 3 loại vaccine kể trên. Tế bào T cũng là một thành phần vô cùng quan trọng có trong hệ miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể lâu dài dù cho các kháng thể đã giảm sút. TS Todd Ellerin cho rằng các kháng thể sẽ liên quan đến việc ngăn ngừa lây nhiễm, còn tế bào T thì tác động đến vấn đề tiêu diệt virus và giúp ngăn ngừa bệnh nặng, ông cũng chính là giám đốc bộ phận bệnh truyền nhiễm tại South Shore Health.
Ngoài ra ông Dan Barouch lại thông tin thêm rằng các phản ứng của tế bào T có thể đóng vai trò quan trọng để chống tình trạng bệnh nặng. Với cả 3 loại vaccine Covid-19 Pfizer, Moderna và J&J đều cho phản ứng của tế bào T tương đối ổn định trong 8 tháng. Nghiên cứu cũng giúp chúng ta giải mã được nguyên nhân vaccine ngăn ngừa bệnh nặng hiệu quả dù cho khả năng chống lây nhiễm “đột phá” (nghĩa là vẫn dương tính với Sars-CoV-2 sau khi tiêm chủng) biến động theo thời gian.
Dù là công cụ tốt nhất để sống chung với dịch hiện nay nhưng vaccine Covid-19 vẫn có điểm không hoàn hảo, bởi người tiêm chủng vẫn có nguy cơ gặp phải tác dụng phụ từ nhẹ đến nặng. Hiệu quả của vaccine cũng không kéo dài mãi mãi theo thời gian. Cụ thể các chuyên gia tại công ty phân tích dữ liệu y dược Lampe & Company GmbH & Co. KG ở Berlin vừa đăng tải một báo cáo trên trang medrxiv so sánh mức độ nghiêm trọng gặp phải khi tiêm 1 trong 3 loại vaccine Pfizer, Moderna và AstraZeneca.
Họ nhận thấy rằng cả 3 loại trên đều khiến người tiêm gặp phải các phản ứng nhẹ như sốt, nhức đầu, ớn lạnh, mệt mỏi, đau nhức cơ… Đối với liều đầu tiên vaccine AstraZeneca được báo cáo nhiều tác dụng phụ nhất, trái lại người tiêm Pfizer và Moderna lại gặp tác dụng phụ nhiều hơn khi tiêm mũi hai. Từ đó có thể thấy rằng số lượng tác dụng phụ có thể gặp phải là tương đương nhau và chúng ta không thể lựa chọn vaccine Covid-19 nào ít gặp tác dụng phụ hơn.
Thực chất tác dụng phụ chỉ có tính tạm thời, đây cũng là điều mà nhóm chuyên gia đã khẳng định thông qua công trình nghiên cứu. Những triệu chứng như sốt, mệt mỏi, khó chịu ở chỗ tiêm… đều là dấu hiệu cho thấy có phản ứng miễn dịch trong cơ thể. Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn chỉ là trường hợp cá biệt, xảy ra cực nhanh sau khi tiêm do dị ứng phản vệ bởi kháng nguyên hoặc các thành phần khác trong vaccine.
Do đó nhóm nghiên cứu đã nhấn mạnh một lần nữa rằng chúng ta nên tiêm vaccine Covid-19 ngay khi có cơ hội. Đừng chần chừ lựa chọn bởi nguy cơ tác dụng phụ còn phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Trong tất cả các phương án chỉ có vaccine Covid-19 là con đường an toàn và ít nguy cơ nhất, so với việc nhập viện và tử vong do nhiễm Sars-CoV-2.
Thụy Anh
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại học Nguyễn Tuấn Trịnh
Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.