Phụ nữ sau sinh ăn xôi được không? Ăn xôi như thế nào để tốt cho mẹ và bé?

Xôi vốn là một món ăn truyền thống và được rất nhiều người yêu thích. Món ăn này thường xuất hiện trong mâm cơm của gia đình vào các dịp lễ tết hoặc gần gũi hơn là trong các bữa ăn sáng.

Không chỉ bởi nguồn dinh dưỡng của nó mang lại mà còn bởi hương vị thơm dẻo của gạo nếp làm xôi trở thành món ăn được ưa chuộng. Tuy nhiên với mẹ sau sinh, sức khỏe yếu và còn chuẩn bị cho quá trình nuôi con sau này nên câu hỏi sau sinh ăn xôi được không thường được nhiều người thắc mắc.

Nguồn dinh dưỡng từ đồ nếp

Đồ nếp là cách gọi chung cho những món ăn được chế biến từ gạo nếp như xôi, bánh chưng, bánh khúc,… Xôi nói riêng hay đồ nếp nói chung là nguồn dinh dưỡng dồi dào cho mẹ và bé. Với độ thơm dẻo, những món đồ nếp luôn có sức hút riêng với người thưởng thức. Không chỉ thơm ngon, những món đồ nếp còn mang lại giá trị dinh dưỡng cao. 

Trong 100g cơm nếp có chứa 21.09g carbohydrate, 76.63g nước, 2.02g chất đạm, 1g chất xơ cùng các loại khoáng chất khác như canxi (2g), sắt (0.14mg), magie (5mg), photpho, kali, natri, kẽm,… cung cấp cho cơ thể 346 Kcal năng lượng. 

Các chất xơ có trong gạo nếp rất tốt cho đường tiêu hóa. Vitamin E có trong gạo nếp còn được sử dụng để chữa các bệnh sưng nề, nghẹn ứ trong đông y. Đồng thời đây cũng là một trong những thành phần có trong các sản phẩm chăm sóc da, giúp chị em có một làn da khỏe đẹp, mịn màng.

Theo đông y, gạo nếp là loại lương thực có vị ngọt, tính nhiệt. Vì vậy khi cơ thể không khỏe, có triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, lạnh bụng dẫn đến rối loạn tiêu hóa thì nên sử dụng các món ăn từ gạo nếp để ổn định đường tiêu hóa đồng thời giữ ấm cho cơ thể. 

Chỉ cần sử dụng món ăn làm từ gạo nếp, mẹ bỉm sẽ nạp vào cơ thể một lượng calo gấp đôi so với khi sử dụng món ăn từ gạo tẻ. Điều này rất phù hợp với những bà mẹ đang cho con bú, cần nhiều năng lượng để kích thích tạo sữa và đủ sức chăm con. 

Phụ nữ sau sinh ăn xôi được không?

Với nhu cầu về năng lượng và dinh dưỡng lớn sau khi sinh để có thể hồi phục thể trạng và có đủ sữa nuôi con thì xôi hay đồ nếp nói chung là một sự lựa chọn hợp lý. Mẹ sau sinh ăn xôi đúng cách sẽ có đủ sữa cho bé bú, đồng thời bổ sung một lượng lớn protein, chất béo, canxi,… cho cơ thể. 

Tuy nhiên, mẹ cần phải lưu ý về thời điểm được ăn xôi để tránh bị ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe sau sinh. Về thời điểm được sử dụng đồ nếp thì có sự khác nhau giữa mẹ sinh thường và sinh mổ.

Đối với mẹ sinh thường (không rạch tầng sinh môn)

Cơ thể mẹ sau khi trải qua một quá trình mang thai và chuyển dạ thì rất yếu. Trong quá trình mang thai, hầu như mọi chất dinh dưỡng đều dành để sinh con, số lượng lớn tế bào miễn dịch của mẹ của truyền sang cho con. Vì vậy, sau khi sinh con cơ thể mẹ rất yếu, các hệ cơ quan, đặc biệt là hệ tiêu hóa chưa thể hồi phục ngay. 

Trong giai đoạn này, người mẹ chỉ nên ăn các loại thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu như cháo, sữa, các món hầm,… để không tạo gánh nặng cho đường tiêu hóa. Mẹ sinh thường có thể ăn xôi, nhưng chỉ nên ăn từ ngày thứ 7 hoặc ngày thứ 10 sau sinh và nên ăn với lượng ít rồi tăng dần, khi hệ tiêu hóa đã dần hồi phục.

Đối với mẹ sinh mổ 

Với mẹ sinh mổ hoặc sinh thường nhưng phải rạch tầng sinh môn, bên cạnh việc bị mất sức sau chuyển dạ thì còn mất nhiều máu hơn. Mẹ sau sinh mổ có thể ăn xôi nhưng phải đợi cho vết mổ hoặc vết rạch tầng sinh môn khép miệng và hồi phục hoàn toàn thì mới có thể sử dụng đồ nếp. 

Thông thường vết mổ mất từ 7 - 10 ngày để có thể khô miệng và đóng vảy. Tuy nhiên quá trình phục hồi vẫn diễn ra liên tục bên trong vết mổ bắt đầu từ tuần thứ 6. 

Vết mổ có thể được phục hồi hoàn toàn trong khoảng 3 tháng sau sinh. Trong giai đoạn này mẹ nên kiêng toàn bộ đồ nếp bao gồm cả xôi. Bởi gạo nếp có chứa lượng đường và năng lượng nhiều hơn so với gạo tẻ. Ăn gạo nếp trong giai đoạn vết thương đang phục hồi sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở mẹ, làm cho vết mổ dễ sưng nề hơn và mưng mủ. 

Như vậy, trong khoảng 3 tháng đầu sau sinh mẹ không nên ăn xôi cũng như các loại đồ nếp khác để tránh ảnh hưởng đến vết mổ.

Công dụng của đồ nếp với phụ nữ sau sinh là gì?

Với hàm lượng dinh dưỡng cao, hương vị thơm ngon thì đồ nếp đúng là một sự lựa chọn hoàn hảo với mẹ sau sinh. Vậy sau sinh ăn xôi được không? Mẹ sau sinh hãy chú ý những công dụng của đồ nếp để cân nhắc tới việc này nhé.

Nguồn năng lượng dồi dào 

Phụ nữ sau khi trải qua một quá trình mang thai và “vượt cạn” thành công thì tiêu tốn rất nhiều năng lượng. Thêm vào đó, mẹ sau sinh còn phải tạo sữa để nuôi con. Vì vậy, cần rất nhiều năng lượng vừa để phục hồi sức khỏe sau sinh, vừa để tạo sữa nuôi bé. 

Gạo nếp là một lựa chọn phù hợp vì có thể cung cấp một lượng lớn năng lượng cho sản phụ. Trung bình 100g gạo nếp cung cấp cho mẹ 348 Kcal và 8.4g protein. Có thể nói, gạo nếp cung cấp năng lượng cho mẹ nhiều gấp đôi các loại thực phẩm khác.

Ăn đồ nếp giúp bổ huyết 

Theo kết quả của nhiều nghiên cứu, phụ nữ sau sinh ăn đồ nếp rất tốt cho máu. Sau một cuộc “vượt cạn”, dù có phải mổ hay không cũng khiến cho chị em phụ nữ mất đi một lượng máu và dễ bị thiếu máu. Mẹ sau sinh thường có biểu hiện mệt mỏi, xanh xao, hoa mắt chóng mặt do lượng máu lên não không đủ. 

Các món ăn từ gạo nếp có thể giúp hoạt huyết tốt. Theo nghiên cứu, 100g gạo nếp cung cấp khoảng 1.2mg sắt, có thể ngừa chứng thiếu máu sau sinh, kích thích tạo máu, cải thiện chất lượng sức khỏe cho sản phụ.

Ăn đồ nếp tăng tạo sữa

Đây là một công dụng tuyệt vời của gạo nếp đối với phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ. Mẹ sau sinh cần một lượng lớn carbohydrate vừa để tạo năng lượng cho cơ thể, vừa để tạo sữa cho con. Tinh bột và dưỡng chất có trong gạo nếp kích thích sữa nhanh về, ra nhiều và đặc hơn. Như vậy có thể đảm bảo lượng sữa cho con bú. 

Mẹ sau sinh có nên ăn xôi không? Câu trả lời là có, xôi là sự lựa chọn phù hợp giúp mẹ lợi sữa. Đồng thời, hàm lượng canxi, protein và các chất khoáng vi lượng có trong xôi sẽ giúp bé phát triển ổn định, khỏe mạnh.

Ăn xôi đúng cách để tốt cho mẹ và bé

Xôi là món ăn ngon, bổ dưỡng, tốt cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, mẹ sau sinh ăn xôi cần chú ý ăn đúng cách để vừa ngon miệng mà vẫn luôn khỏe mạnh.

• Mẹ chỉ nên ăn xôi với một lượng vừa phải, không nên ăn quá nhiều trong một ngày và quá 2 bữa/tuần. Bởi lẽ thành phần amilopectin tạo nên độ dẻo của xôi có thể khiến mẹ bị khó tiêu, đầy hơi nếu ăn nhiều.
• Mẹ nên ăn kết hợp xôi với nhiều loại nguyên liệu khác để có thể tạo cảm giác ngon miệng khi ăn, tránh bị ngán gây cảm giác chán ăn.
• Mẹ cũng nên ăn các món ăn khác từ gạo nếp để lợi sữa như gạo nếp nấu sú giò, đỗ xanh,…
• Ngoài ra, nếu mẹ có cơ địa nóng trong thì nên cân nhắc khi sử dụng xôi. Vì đồ nếp có lượng đường lớn nên dễ gây nóng trong, khiến mẹ bị nổi mụn nhọt.
• Đối với mẹ bị mắc bệnh dạ dày thì không nên ăn xôi vào buổi sáng để tránh hiện tượng ợ nóng sau khi ăn.

Như vậy bài viết đã cung cấp một vài thông tin liên quan đến vấn đề mẹ sau sinh ăn xôi được không. Hy vọng bài viết đã giúp mẹ có những thông tin hữu ích. Hãy thường xuyên theo dõi trang web nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm các kiến thức y học thường thức nhé.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: vinmec.com