Rượu ảnh hưởng tới hệ thần kinh thế nào?

Người say rượu sẽ khó nhớ mọi việc, nói không rõ ràng, khó đưa ra quyết định đúng đắn, kể cả việc di chuyển cũng khó khăn. Ảnh hưởng của rượu tới thần kinh như thế nào mời bạn xem bài viết dưới đây.

Thực trạng người Việt Nam sử dụng rượu 

Thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới chi biết trung bình mỗi năm ở nước ta có gần 80 nghìn người tử vong có liên quan đến rượu bia. Một điều đáng lo ngại nữa là rượu ở Việt Nam được bán tràn lan ở bất cứ đâu và lứa tuổi nào cũng có thể mua được. Đồng thời giá rượu ở nước ta lại khá rẻ. Lượng rượu bia tiêu thụ liên tục tăng cao, nếu tính bình quân mỗi người Việt Nam chi khoảng 7 triệu đồng/năm (hơn 300 USD) cho rượu bia. Điều đáng buồn là chi cho rượu cao gấp gần 3 lần mức chi tiêu cho y tế. 

Có trên 77% nam giới sử dụng rượu bia, con số này cao ngất ngưởng cao gấp gần 2 lần so với mức trung bình của thế giới. 

Thực trạng sử dụng rượu bia ở Việt Nam đang rất đáng báo động.

Thông tin từ Bộ Y tế, nam giới trên 15 tuổi tiêu thụ trung bình 27,4 lít đồ uống có cồn/năm. Mức tiêu thụ rượu bia bình quân của người trên 15 tuổi đã tăng 75% sau 5 năm.  Điều đáng lo ngại là những bệnh nhân bị tai nạn giao thông nhập viện chiếm 67% người điều khiển phương tiện có độ cồn trong máu cao. 

Có tới 70% người dân Việt Nam đều chịu nhiều tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của rượu như rối loạn tâm thần, bệnh tim mạch, ung thư và tai nạn giao thông. Trong những vụ tai nạn giao thông phần nhiều có nguyên nhân từ bia rượu. Tình trạng bạo lực gia đình và mất an toàn trật tự xã hội cũng khá cao. 

Điều đáng lo ngại hơn nữa là tình trạng trẻ hóa tuổi sử dụng rượu. Sau 5 năm, tỷ lệ trẻ vị thành niên sử dụng bia rượu tăng lên 10%. Thực trạng một số địa phương dùng cồn công nghiệp để pha chế rượu là một vấn đề hết sức nhức nhối. Tỷ lệ người uống rượu được sản xuất thủ công, không rõ nguồn gốc cũng khá cao chiếm hơn 74%.

Cơ chế gây nghiện rượu

Việc sử dụng rượu, lạm dụng rượu thường xuyên lâu dài sẽ bị nghiện rượu. Người nghiện rượu về thể chất tức là những tế bào thần kinh đã quen với nồng độ rượu nhất định trong huyết thanh. Nếu giảm rượu hoặc không có rượu nữa sẽ làm cho những tế bào thần  kinh không chịu hoạt động, khiến người nghiện rượu run tay chân, chậm chạp và lờ đờ. Những triệu chứng này được gọi là hội chứng cai nghiện rượu với tình trạng ngộ độc rượu.

Còn một số người nghiện rượu vì thói quen, bữa ăn nào cũng có rượu hoặc chiều nào cũng lai rai ở quán với bạn bè với ý nghĩ là xả stress. Chính vì những lý do sai lầm đó mà trở thành thói quen nghiện rượu tâm lý.

Rượu ảnh hưởng tới hệ thần kinh như thế nào?

Tác động của rượu đối với cơ thể rất nhanh, chỉ 30 giây sau khi bạn uống, rượu đã được đưa lên não. Khi đã uống rượu say, quá trình hoạt động của các hóa chất và các con đường mà các tế bào thần kinh sử dụng để truyền tin sẽ chậm lại.

Rượu tác động lên hệ thần kinh với tốc độ rất nhanh.

Chính vì tác động này dẫn tới tâm trạng thay đổi. Kể cả những phản xạ cũng diễn ra chậm chạp hơn và làm mất thăng bằng. Khi uống quá nhiều rượu làm ảnh hưởng tới việc giao tiếp của não. Khi đó khiến cho mọi hoạt động không diễn ra theo đúng ý muốn. Người say sẽ khó nhớ mọi việc, nói không rõ ràng, khó đưa ra quyết định đúng đắn, kể cả việc di chuyển cũng khó khăn. Việc uống rượu say liên tục sẽ làm cho sức khỏe tâm thần bị ảnh hưởng nghiêm trọng như mất trí nhớ, trầm cảm. Thậm chí có thể làm cho thần kinh bị tổn thương kéo dài kể cả khi đã tỉnh táo.

Say rượu làm cho não co lại

Kích thước và hoạt động của bộ não có thể bị ảnh hưởng nếu như việc uống quá nhiều rượu diễn ra thường xuyên liên tục. Vì vậy những tế bào não có sự thay đổi và có xu hướng nhỏ hơn bình thường. Nếu cứ uống quá nhiều não sẽ bị teo nhỏ lại. Não nhỏ lại ảnh hưởng trực tiếp đến việc học hỏi ghi nhớ và khả năng suy nghĩ.

Liên quan đến não nhỏ, rượu cũng làm cho việc kiểm soát chuyển động của bạn trở nên khó khăn hơn, nhiệt độ cơ thể cũng không ổn định. Một nguy cơ khác nếu lạm dụng rượu sẽ làm thoái hóa tiểu cầu não, do các tế bào nơron ở tiểu não bị phá hủy và chết do tác động của rượu. Khi tiểu cầu não bị thoái hóa làm cho não bộ không thể giữ thăng bằng và kiểm soát được chức năng vận động với một loạt các dấu hiệu như run tay, chân, run giật nhãn cầu...

Rượu ảnh hưởng giấc ngủ

Rượu tác dụng lên não làm cho bạn dễ buồn ngủ. Điều này thực sự nguy hiểm nếu như khi uống rượu bạn vận hành máy móc, lái xe, vì nó dễ khiến bạn ngủ gật có thể xảy ra tai nạn.

Vậy nhưng tại sao bạn lại không thể ngủ ngon được? Vì cơ thể phải làm việc suốt đêm để xử lý rượu. Khi các hiệu ứng biến mất làm bạn xoay trở nhiều. Nếu thường uống rượu say thì giấc ngủ sẽ không tốt mà cơ thể cần được phục hồi. Có thể bạn sẽ gặp tình trạng ngủ vã mồ hôi và có khi gặp ác mộng. Một bất tiện khác là phải thường xuyên thức dậy nhiều lần trong đêm để đi tiểu. 

Rượu làm rối loạn hệ thần kinh trung ương

Tác hại của rượu làm ức chế, đình trệ và làm cho rối loạn hệ thần kinh trung ương. Các chức năng của não như sự phán đoán, ý thức về đạo đức, tính tự chủ,… sẽ bị ức chế hoàn toàn khi lạm dụng rượu bia. Khi uống nhiều rượu làm mất tự chủ, bản thân trở nên nói nhiều, huênh hoang, thậm chí cử chỉ và lời nói không biết đúng sai và không cảm thấy xấu hổ.

Những hành động ấy chắc chắn người bình thường có lòng tự trọng sẽ không cho phép mình làm. Vì tác động của rượu lên hệ thần kinh trung ương khiến suy nghĩ và hành động không còn tự chủ được. Hậu quả của việc lạm dụng rượu, nghiện rượu, sau rượu là bất cẩn, liều lĩnh trước các tình huống nguy hiểm như quậy phá, đánh nhau nguy hiểm hơn là chém giết. 

Rượu bia làm rối loạn hoạt động của hệ thần kinh trung ương.

Khi một người thường xuyên lạm dụng rượu và nghiện rượu sẽ bị rối loạn chức năng hoạt động của não bộ. Thông thường chức năng hoạt động của não bộ như tư duy, trí nhớ, tri giác, cảm xúc, hành vi,… Những chức năng của não bộ sẽ bị suy giảm, rối loạn dẫn đến những hành vi, tác phong không  thiếu kiểm soát. 

Đối với bệnh nhân loạn thần do rượu bị rối loạn tư duy sinh ra bệnh hoang tưởng, ghen tuông vô cớ, hoang tưởng bị hại,… Rượu làm cho rối loạn cảm xúc như trầm cảm hoặc hưng cảm, hung dữ không thể kiềm chế, đánh vợ con. Lạm dụng rượu cũng làm cho rối loạn tri giác sinh ra có ảo thị, rối loạn cảm giác trên da. Người bệnh không thể kiểm soát hành vi của mình, dễ xung đột với những người xung quanh thậm chí xảy ra bạo hành với vợ con và người trong gia đình.

Giai đoạn kế tiếp của người say rượu là giai đoạn hưng phấn, họ có thể tiếp tục uống đến giai đoạn ức chế. Nếu lượng rượu quá nhiều khiến họ say mèm không còn nói năng và nằm một chỗ, có thể xảy ra tình trạng sảng rượu. 

Phòng chống tác hại của rượu bia

Tác hại của rượu bia đối với cơ thể nói chung và đối với thần kinh đã quá rõ. Vậy làm thế nào để phòng ngừa tác hại của rượu bia? 

Chuyên gia và bác sĩ đã chỉ ra cách phòng chống tốt nhất là hạn chế hoặc từ bỏ rượu bia.  

Nếu vì lý do công việc hay phải uống thì nên uống có trách nhiệm. Không nên uống quá 2 đơn vị cồn/ngày đối với nam và 1 đơn vị cồn đối với nữ và không uống quá 5 ngày/tuần (một đơn vị tương đương một cốc bia hơi 330ml). Nên kết hợp vừa ăn vừa uống và xen kẽ với nước lọc. Kiểm soát được lượng bia rượu ở mức nguy cơ thấp nhất trong một lần uống. Khi đã uống rượu nên hạn chế tham gia hoạt động ngoài trời và điều khiển xe vận hành máy móc.

Rượu bia ảnh hưởng đến hệ thần kinh, khiến hệ thần kinh gặp nhiều nguy cơ. Vì thế, tránh xa rượu là biện pháp hữu hiệu để bảo vệ sức khỏe nói chung và trí não nói riêng.

Tuệ Nhi

Nguồn tham khảo: Vinmec