Sữa hạt và sữa bò, loại nào tốt hơn?

Những năm gần đây, nhiều mẹ có xu hướng cho con sử dụng sữa hạt thay cho sữa bò do các mẹ lo lắng về sự tồn dư lại trong sữa bò. Về vấn đề này, vẫn luôn có những luồng ý kiến đối lập và những lựa chọn riêng giữa các bà mẹ. Cùng tìm hiểu những ưu nhược điểm của những loại sữa này để có những sự lựa chọn phù hợp nhất nhé.

Sữa bò

Sữa bò là loại thực phẩm lâu đời đã được ưa chuộng hàng nghìn năm nay. Sữa bò được coi là nguồn canxi, protein và vitamin D vô cùng dồi dào và tuyệt vời. Đối với cơ thể, những dưỡng chất này là đặc biệt cần thiết cho quá trình phát triển của mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em, người già và những đối tượng cần tăng sức bền cho xương.

Ưu điểm:

• Sữa bò là nguồn dinh dưỡng giàu chất đạm, canxi, và có hàm lượng protein cao. Hàm lượng protein có trong sữa bò cao gần gấp đôi các loại sữa khác. Sữa bò cũng là nguồn cung cấp các chất béo và carbohydrate quan trọng cho cơ thể.
• Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng sữa bò có chứa một số chất có đặc tính kháng khuẩn, giúp trẻ sơ sinh chống lại một số loại virus như virus cúm, virus nhiễm trùng đường hô hấp.

Sữa bò chứa nhiều chất dinh dưỡng.

• Ngoài tốt cho xương, sữa bò còn rất tốt cho cơ và tim.
• Sữa bò chứa nhiều calo, 150 calo đối với sữa nguyên kem và 122 calo đối với sữa ít kem.

Vì vậy, sữa bò vẫn được coi là một phần thiết yếu trong khẩu phần ăn mỗi ngày cho trẻ em và người lơn tuổi.

Nhược điểm:

• Trong thành phần của sữa bò thiếu chất xơ, còn chứa cả chất béo không tốt, làm tăng mối nguy hại cho sức khỏe.
• Đối với những người bị dị ứng với sữa và những sản phẩm làm từ sữa, thì việc sử dụng sữa bò có thể gây ra tình trạng dị ứng protein trong sữa đặc biệt là đối với một vài trẻ nhỏ. 
• Dùng quá nhiều sữa bò có thể gây tình trạng dị ứng lactose khiến chuột rút, đau đầu, phát ban, đầy hơi, nôn mửa, đau bụng và thậm chí là tiêu chảy. Một số người không dung nạp được lactose (chiếm 65% dân số) hay gluten do cơ thể họ thiếu enzym lactase trong đường ruột dẫn đến không thể tiêu hóa lactose trong sữa. Vì vậy, họ không thể thu nhận các chất dinh dưỡng này. Tình trạng này xảy ra khá phổ biến ở những người da đen, người Mỹ bản địa và người châu Á. Những đối tượng này không nên sử dụng sữa bột.
• Những người có hàm lượng cholesterol trong máu cao, cũng không phù hợp để sử dụng sữa bò, thay vào đó học nên sử dụng sữa từ thực vật để phù hợp với cơ thể hơn.

Sữa bò rất tốt cho xương.

Sữa hạt

Sữa hạt là tên gọi chung của các loại thức uống được chế biến từ hạt. Theo thành phần dinh dưỡng có trong sữa có thể chia sữa hạt thành 2 nhóm bao gồm: sữa hạt ngũ cốc (yếm mạch, khoai lang, gạo lứt, ngô,..) và sữa hạt giàu chất béo, đạm (óc chó, hạnh nhân, các loại đậu,..).

Những năm gần đây sữa hạt được sử dụng phổ biến hơn. Rất nhiều bà mẹ nói riêng và người tiêu dùng nói chung đã tìm đến sữa hạt để sử dụng thay thế cho sữa bò khi nguồn gốc của sữa bò bị nghi ngại về hormone tăng trưởng và tồn dư lượng kháng sinh.

Ưu điểm:

• Sữa hạt được xem là nguồn dinh dưỡng dồi dào cho mọi lứa tuổi từ trẻ em, các mẹ bầu, các mẹ đang cho con bú, phụ nữ, đàn ông và cả người già. Sữa hạt chứa hàm lượng protein và chất xơ rất dễ tiêu hóa. Bên cạnh đó, các loại sữa hạt cũng chứa chất béo không bão hòa (có nhiều nhất trong hạnh nhân), có vai trò làm giảm lượng cholesterol có hại cho cơ thể.
• Thành phần của sữa hạt có lượng chất béo cao, đặc biệt là các axit béo không no có chứa nhiều nối đôi (polynsaturated fat, PUF) như axit omega 3, omega 6, omega 9. Trông khi đó lượng chất bột đường (carb) chỉ chiếm từ 15 - 45%, thấp hơn hàm lượng trong ngũ cốc. 
• Đặc biệt, trong sữa hạt còn chứa nhiều các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa (anti- oxidants) rất tốt cho da. Vì lý do này, sữa hạt được các nhà dinh dưỡng kết luận là thức uống bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho cả nam phụ lão ấu.

Sữa hạt chứa nhiều protein và chất xơ

Nhược điểm:

• Các loại sữa hạt rất giàu chất đạm nhưng các loại đạm thực vật này lại có đặc tính chung là không hoàn chỉnh do thường không có sự cân đối và thiếu axit amin cần thiết tối thiểu cho cơ thể (essential amino acid). Do đó, khi chúng ta sử dụng nhiều sữa hạt tức là dung nạp một lượng lớn đạm thực vật không cân đối, cơ thể sẽ không thể tổng hợp được các protein thiết yếu, dẫn đến tình trạng tiêu hóa khó khăn, đặc biệt là đối với trẻ em đang trong giai đọan phát triển.
• Mặt khác, nếu trẻ nhỏ chỉ dùng sữa hạt sẽ dẫn đến tình trạng thiếu sắt, kẽm và các axit amin cần thiết do các vi chất dinh dưỡng có nguồn gốc từ thực vật thường khó hấp thu trong cơ thể. Vì vậy, trong trường hợp này cần bổ sung thêm sắt, kẽm và axit amin từ những nguồn thực phẩm khác.

Bài viết này đã cung cấp thông tin về 2 loại sữa: sữa hạt và sữa bò giúp người tiêu dùng có cái nhìn tổng quát và toàn diện khi cân nhắc lựa chọn loại sữa nào để sử dụng cho bản thân và gia đình. Mỗi loại sữa đều có ưu và nhược điểm riêng. Nhận diện được nó, bạn sẽ có câu trả lời cho mình để lựa chọn loại thức uống phù hợp nhất.

Lâm Khuê

Nguồn tham khảo: Tổng hợp