Dược sĩ chuyên ngành Dược lâm sàng, với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dược phẩm. Là Dược sĩ Long Châu đạt được chứng chỉ bệnh học cấp quốc tế. Hiện đang là giảng viên tại Trung tâm Đào tạo FPT Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Nước tăng lực không hoàn toàn cung cấp năng lượng giúp bạn ‘tăng lực’ mà ngược lại, loại nước uống này còn có thể gây một số ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Cùng xem tác hại của nước tăng lực mang đến cho sức khỏe của bạn là gì nhé.
Ngày nay, bạn dễ dàng tìm kiếm nước tăng lực ở các siêu thị hay cửa hàng tiện lợi. Loại nước này được bán với tác dụng chính là cung cấp năng lượng để tăng cường hoạt động tinh thần và thể chất, giúp bạn tỉnh táo hơn. Bên cạnh các chất như taurine, vitamin,... thì caffeine là thành phần phổ biến trong nước tăng lực. Một số thương hiệu còn có thêm các chất kích thích thực vật khác như hạt guarana và nhân sâm.
Theo Cục Quản lý Lạm dụng chất gây nghiện và Dịch vụ sức khỏe tâm thần của Mỹ (SAMHSA), hàm lượng caffeine trong 1 lon hoặc 1 chai nước tăng lực có thể dao động 80 - 500 mg. Không khác gì nước ngọt có ga, nước tăng lực cũng chứa nhiều đường. Một lon 250ml chứa khoảng 27,5g đường.
Theo Medical News Today, sau khi bạn uống nước tăng lực, caffeine mất khoảng 10 phút để đi vào máu. Sau đó mất 15 - 45 phút để xâm nhập hoàn toàn vào máu. Lúc này, bạn sẽ cảm thấy tinh thần tỉnh táo, tập trung hơn. Tuy nhiên, thời gian này cũng là lúc mà gan phản ứng với nước tăng lực bằng cách hấp thụ thêm đường vào máu.
Sau 1 giờ, tác dụng của caffeine bắt đầu giảm xuống và bạn sẽ không cảm thấy phấn chấn như ban đầu. Thay vào đó, tác dụng phụ của đường tăng lên làm bạn thấy mệt mỏi, năng lượng giảm sút.
Mặc dù hàm lượng caffeine được hấp thu vào cơ thể rất nhanh nhưng phải mất từ 5 - 6 tiếng để giảm 50% lượng caffeine trong máu. Đây được gọi là chu kỳ bán rã. Với phụ nữ đang uống thuốc tránh thai, trẻ em và trẻ vị thành niên, thời gian bán rã kéo dài đáng kể. Vì vậy, cơ thể mất trung bình 12 giờ để loại bỏ caffeine ra khỏi máu hoàn toàn.
Trong vòng 12 - 24 tiếng sau khi uống nước tăng lực là thời điểm bạn có thể gặp phải các triệu chứng do caffeine gây ra như đau đầu, khó chịu và táo bón. Các triệu chứng này có thể kéo dài tới 9 ngày và mức độ nghiêm trọng phụ thuộc vào lượng caffeine được tiêu thụ.
Là một chất lợi tiểu, caffeine cũng gây nguy cơ cho nhịp tim. Tạp chí Canadian Journal of Cardiology đã công bố một nghiên cứu toàn diện vào năm 2015 xem xét tỷ lệ mắc các tai biến tim mạch sau khi uống nước tăng lực ở trẻ vị thành niên. Họ phát hiện ra rằng lạm dụng nước tăng lực ở trẻ vị thành niên làm tăng nguy cơ các tai biến tim mạch, đặc biệt là ở những trẻ vốn đã có sẵn bệnh tim. Thậm chí một số trường hợp các sản phẩm nước tăng lực gây thay đổi nhịp tim ở các thanh thiếu niên có tim khỏe mạnh.
Mặc dù gọi là nước tăng lực nhưng hoàn toàn không chứa thành phần giúp ‘tăng lực’ thật sự. Yếu tố ‘tăng lực’ trong loại nước này đến từ caffeine. Đây là chất có tác dụng lợi tiểu nên có khả năng tăng sản sinh nước tiểu.
Nguồn năng lượng chính trong hầu hết các sản phẩm nước tăng lực là caffeine. Caffeine có tác dụng lợi tiểu, có nghĩa là nó làm tăng sản sinh nước tiểu. Trong trường hợp cực đoan, điều này có thể dẫn đến mất nước; đặc biệt có hại cho những người uống những sản phẩm này lần đầu tiên và không biết bù thêm nước.
Một thành phần phổ biến khác trong nước tăng lực là Guarana. Nó kích thích hệ thần kinh trung ương, khiến bạn có cảm giác tăng rõ cả về sức lực và tinh thần nhanh chóng. Tuy nhiên, tác dụng phụ bất lợi như nhức đầu, mất ngủ, căng thẳng và thay đổi tâm trạng; nó có thể nguy hiểm khi kết hợp với thuốc kê đơn. Nguy hiểm hơn, guarana không được liệt kê như một thành phần bổ sung caffeine trong danh sách thành phần của nước tăng lực. Đã có báo cáo về nhiều người trẻ phải đi cấp cứu vì quá liều caffeine dưới dạng đồ uống có guarana.
Ngoài những tác hại của nước tăng lực kể trên, loại nước này còn có thể khiến bạn bị ngộ độc nếu tiêu thụ một lượng từ 200g caffeine trở lên. Bạn sẽ gặp các triệu chứng như căng thẳng, kích thích đường tiêu hóa, co giật cơ, bồn chồn… Khi xảy ra tình trạng này cần thông báo đến người thân và nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất.
Để tránh tác dụng không mong muốn do nước tăng lực gây ra, khi uống nước tăng lực bạn cần xem rõ bảng thành phần, nhất là hàm lượng caffeine của nó. Đối với người trẻ tuổi từ 12 - 18, mỗi ngày không nên vượt quá 100 mg caffeine. Đối với người lớn, caffeine tiêu thụ tối đa 400 mg/ngày, tuy nhiên không nên uống nhiều hơn 1 lon/ngày.
Trang
Dược sĩ Đại họcPhạm Nguyễn Hoàng Kim
Dược sĩ chuyên ngành Dược lâm sàng, với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dược phẩm. Là Dược sĩ Long Châu đạt được chứng chỉ bệnh học cấp quốc tế. Hiện đang là giảng viên tại Trung tâm Đào tạo FPT Long Châu.