Tầm quan trọng của việc đầu tư vào sản xuất vắc xin

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm chủng hàng năm đã cứu sống hàng triệu người trên khắp thế giới. Ngoài nước sạch, không có biện pháp y tế nào, kể cả kháng sinh, có thể giảm tỷ lệ tử vong hiệu quả như vắc xin. Tiêm chủng không chỉ là một cách phòng bệnh chủ động mà còn an toàn, tiết kiệm và bền vững, giúp ngăn chặn dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe, tính mạng của cộng đồng. Chính vì vậy, đầu tư vào sản xuất vắc xin luôn là ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ tầm quan trọng của việc đầu tư vào sản xuất vắc xin và những lợi ích khi thực hiện nó.

Những lợi ích mà việc đầu tư vắc xin mang lại

Để hiểu được tầm quan trọng của việc đầu tư vào sản xuất vắc xin thì trước hết chúng ta phải biết được những lợi ích mà việc này mang lại là gì. Sau đây là những lợi ích mà việc đầu tư vắc xin mang lại:

• Tiêm chủng là một công cụ hiệu quả trong việc giảm thiểu tác động của bệnh truyền nhiễm, giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, chẳng hạn như virus đậu mùa.
• Hiệu quả bảo vệ của vắc xin đã được chứng minh rõ ràng trong đại dịch COVID-19 vừa qua. Các quốc gia có khả năng cung cấp vắc xin đã ghi nhận tỷ lệ lây nhiễm thấp hơn và nhanh chóng khởi động lại quá trình phục hồi kinh tế.
• Đại dịch cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển chủ động các biện pháp y tế đối phó với các mầm bệnh mới, cùng với việc nâng cao năng lực sản xuất và cung ứng để đáp ứng nhu cầu toàn cầu.
• Đầu tư vào sản xuất vắc xin không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe con người mà còn tạo ra lợi ích kinh tế và xã hội, góp phần hạn chế sự lây lan của bệnh tật.

Chính vì vậy, việc ưu tiên đầu tư vào lĩnh vực này sẽ là chìa khóa cho một tương lai khỏe mạnh và bền vững hơn cho toàn nhân loại.

Quá trình phát triển vắc xin

Quá trình phát triển vắc xin thường bắt đầu bằng việc lấy mẫu và giải trình tự tác nhân gây bệnh. Việc cung cấp khả năng miễn dịch đối với tác nhân này đạt được thông qua nhiều loại vắc xin khác nhau, tùy thuộc vào chế phẩm vi sinh vật hoặc kháng nguyên của chúng. 

Các loại vắc xin bao gồm vắc xin sống giảm độc lực (chứa tác nhân gây bệnh đã bị làm yếu), vắc xin bất hoạt, vắc xin tái tổ hợp (được sản xuất qua công nghệ DNA tái tổ hợp), vắc xin DNA (chứa kháng nguyên mã hóa DNA), vắc xin tiểu đơn vị (chứa các tiểu đơn vị protein của tác nhân gây bệnh), vắc xin liên hợp (chứa kháng nguyên yếu kết hợp với kháng nguyên mạnh hơn), vắc xin độc tố (chứa độc tố của tác nhân gây bệnh làm kháng nguyên) và vắc xin RNA mới. 

Chẳng hạn, quy trình sản xuất có thể bắt đầu từ việc phân lập tác nhân gây bệnh từ các mẫu bị nhiễm, như trong sản xuất vắc xin đậu mùa. Công nghệ nuôi cấy tế bào trong lò phản ứng sinh học hiện được GlaxoSmithKline và Sequirus áp dụng để sản xuất vắc xin cúm, hoặc tinh chế các kháng nguyên tái tổ hợp được biểu hiện trong nuôi cấy tế bào côn trùng, như gần đây Protein Sciences Corporation đã thực hiện.

Mặc dù quá trình phát triển vắc xin hiệu quả thường kéo dài nhiều năm, nhưng giai đoạn thử nghiệm đầu tiên của ứng viên vắc xin phòng COVID-19 đã được triển khai chỉ 63 ngày sau khi trình tự SARS-CoV-2 được công bố. Chưa đầy 12 tháng sau khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố đại dịch toàn cầu, những bệnh nhân đầu tiên đã được tiêm vắc xin phòng COVID-19 bên ngoài các thử nghiệm lâm sàng, cho thấy khả năng của phản ứng toàn cầu trong việc sản xuất và phân phối vắc xin chỉ trong vài tháng. 

Việc đẩy nhanh tiến độ phát triển vắc xin là rất quan trọng và sự tiến bộ của công nghệ nền tảng vắc xin đã góp phần không nhỏ vào quá trình này. Các nền tảng này sử dụng cơ chế tương tự cơ bản và đã chứng minh thành công trong sản xuất vắc xin COVID-19 thông qua các vectơ phân phối hoặc dòng tế bào có thể áp dụng cho nhiều loại vắc xin mục tiêu khác nhau đã được cấp phép.

Tầm quan trọng của việc đầu tư vào sản xuất vắc xin

Sau đây là những thông tin liên quan đến việc đầu tư sản xuất vắc xin.

Kinh phí để nghiên cứu và phát triển sản xuất vắc xin

Các cơ quan chính phủ như Viện Y tế Quốc gia (NIH), tổ chức siêu quốc gia như Ủy ban Châu Âu và quỹ từ thiện như Quỹ Bill & Melinda Gates đã tích cực tài trợ cho nghiên cứu và phát triển vắc xin chống lại các tác nhân gây bệnh có khả năng gây dịch. Trước đây, sự đầu tư này thường bị chỉ trích là không ổn định, với nguồn tài trợ tăng đột biến trong các đợt dịch như SARS năm 2002, nhưng lại giảm sút sau đó. Chi phí cao và thời gian phát triển dài khiến số lượng vắc xin trong danh mục của các công ty dược phẩm giảm.

Tuy nhiên, với dân số thế giới dự kiến tăng, thị trường vắc xin được dự đoán sẽ tăng từ 25 tỷ đô la vào năm 2018 lên 100 tỷ đô la vào năm 2025, thu hút nhiều nhà tài trợ quan tâm hơn. Để giảm thiểu sự dao động trong hỗ trợ tài chính, CEPI đã được thành lập nhằm quản lý tài trợ cho các vắc xin phòng ngừa dịch bệnh, hỗ trợ thử nghiệm giai đoạn 1 của ứng viên vắc xin COVID-19 vào năm 2020.

Vấn đề phân phối vắc xin toàn cầu

Chi phí vắc xin là một rào cản lớn hạn chế hoạt động nghiên cứu vắc xin toàn cầu. Với thị trường chủ yếu do các nhà sản xuất vắc xin ở các nước thu nhập cao chi phối, việc cân nhắc các chiến lược đầu tư nhằm tạo điều kiện tiếp cận công bằng trên toàn cầu trở nên rất quan trọng. 

Liên minh Toàn cầu về vắc xin và Tiêm chủng (GAVI) đóng vai trò là nhà tài trợ chính cho các chương trình vắc xin tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, đồng thời hỗ trợ cung cấp và sản xuất vắc xin ở các nước đang phát triển. Bên cạnh đó, UNICEF và WHO đã hỗ trợ các quốc gia sản xuất mới như Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi trong việc sản xuất vắc xin với chi phí thấp, từ đó gia tăng nhu cầu trên thị trường.

Chiến lược thu hút nhà tài trợ đầu tư vào sản xuất vắc xin

Khi xác định các bệnh có khả năng gây dịch, các chương trình phát triển vắc xin thường yêu cầu các thử nghiệm giai đoạn 3 với đầu tư lớn. Nguồn tài trợ cho những dự án này có thể đến từ các chương trình “đẩy” hoặc “kéo”.

Chiến thuật “kéo” khuyến khích kết quả đầu ra và cam kết mua vắc xin đã được phê duyệt, như cam kết thị trường trước (AMC), nơi nhà tài trợ cam kết mua liều vắc xin sau khi được cấp phép và sản xuất. Gavi COVAX AMC là một ví dụ, hỗ trợ các nền kinh tế thu nhập thấp tiếp cận vắc xin COVID-19. Ngược lại, “đẩy” là bao gồm các khoản tài trợ trả trước cho nghiên cứu hoặc hoàn trả cho các công ty đã đầu tư ban đầu, nhằm mở rộng danh mục tiêm chủng. 

Sử dụng cấu trúc trái phiếu giúp huy động vốn trên thị trường, cho phép các quốc gia thu nhập cao hỗ trợ đầu tư và quỹ, gián tiếp thúc đẩy sản xuất và phân phối toàn cầu. Đại dịch COVID-19 đã chứng minh rằng việc phát triển nhanh chóng các loại vắc xin hiệu quả là khả thi, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì tính nhất quán trong nghiên cứu và phát triển được tài trợ tốt để có thể phát triển hơn vào việc đầu tư sản xuất vắc xin.

Tầm quan trọng của việc đầu tư vào sản xuất vắc xin là nhu cầu cấp thiết trong bối cảnh dịch bệnh toàn cầu. Việc này giúp giảm tỷ lệ mắc và tử vong, đồng thời ổn định nền kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hợp tác và triển khai các cơ chế tài trợ hiệu quả sẽ đảm bảo mọi người đều được tiếp cận vắc xin. Vì vậy, việc ưu tiên đầu tư vào sản xuất vắc xin là chìa khóa cho một tương lai khỏe mạnh và bền vững.