Thành phần dinh dưỡng của siro cây phong (Maple syrup)

Siro cây phong (Maple syrup) được chiết xuất từ nhựa của cây phong và cô đặc bằng phương pháp đun sôi tự nhiên. Bên cạnh vị ngọt thanh đặc trưng, loại siro này còn chứa nhiều hợp chất sinh học như polyphenol, khoáng chất và vitamin, góp phần tạo nên giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe đáng chú ý.

Siro cây phong được làm như thế nào?

Siro cây phong (Maple syrup) là một món quà ngọt ngào đến từ thiên nhiên, được chiết xuất từ nhựa của các loài cây phong bao gồm cây phong đường (Sugar Maple), cây phong lá đỏ (Red Maple) và cây phong đen (Black Maple). Đây đều là những loài cây đặc trưng của vùng khí hậu ôn đới, phổ biến nhất ở Bắc Mỹ và Canada nơi khí hậu lạnh giá về mùa đông và ấm dần vào mùa xuân, tạo điều kiện lý tưởng cho việc thu nhựa.

Nhựa cây phong có vị ngọt tự nhiên do chứa đến 66% đường sucrose, cùng với một số khoáng chất và hợp chất thực vật khác. Đáng chú ý, mùa thu hoạch nhựa phong thường diễn ra vào cuối mùa đông đến đầu mùa xuân, khi thời tiết bắt đầu ấm lên. Trong giai đoạn này, tinh bột tích trữ trong rễ và thân cây suốt mùa đông được chuyển hóa thành đường, hòa tan trong dòng nhựa chảy lên thân cây. Khi đó, người dân sẽ khoan những lỗ nhỏ trên thân cây để hứng nhựa – bước khởi đầu cho hành trình tạo nên những giọt siro vàng óng.

Quá trình thu nhựa cây phong tuy không quá phức tạp về kỹ thuật, nhưng lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và rất nhiều thời gian. Cây phải được chăm sóc cẩn thận trong nhiều năm để có thể sinh trưởng ổn định và đủ khỏe mạnh cho việc khai thác nhựa. Thông thường, một cây phong chỉ bắt đầu cho nhựa sau 20 đến 40 năm tuổi, và mỗi mùa chỉ thu được khoảng 1 – 1,5 lít nhựa thô.

Để tạo ra 1 lít siro cây phong nguyên chất, người ta cần tới 30 – 50 lít nhựa thô. Sau khi thu hoạch, nhựa được đun cô đặc trong thời gian dài để loại bỏ phần lớn nước, chỉ giữ lại phần dịch sánh ngọt và đậm đặc.

Nguồn gốc và phân loại của siro cây phong (Maple syrup)

Siro cây phong (Maple syrup) có nguồn gốc từ người bản địa Bắc Mỹ những cư dân đầu tiên phát hiện ra vị ngọt tự nhiên quý giá ẩn trong nhựa của cây phong. Họ sử dụng phương pháp thủ công đơn giản: Khoan lỗ trên thân cây, hứng nhựa chảy ra rồi cô đặc bằng cách đun sôi. Loại “mật ngọt của rừng” này ban đầu được dùng để cung cấp năng lượng trong những tháng mùa đông khắc nghiệt, khi thực phẩm khan hiếm.

Khi những người châu Âu di cư đến Bắc Mỹ, họ nhanh chóng học hỏi kỹ thuật này từ người bản địa và bắt đầu cải tiến quy trình sản xuất. Thay vì nấu bằng đá hoặc nồi đất, họ sử dụng thiết bị kim loại, giúp việc cô đặc nhanh hơn và kiểm soát nhiệt độ tốt hơn. Trải qua thời gian, công nghệ sản xuất siro cây phong không ngừng được hoàn thiện từ khâu thu nhựa, lọc, đến cô đặc, đóng chai giúp nâng cao chất lượng và hương vị của siro, đồng thời giữ trọn giá trị tự nhiên của nhựa cây phong.

Ngày nay, Maple syrup được tiêu chuẩn hóa và phân loại rõ ràng, phổ biến nhất là hai loại chính: Loại A và loại B.

Maple syrup loại A: Đây là loại được ưa chuộng để dùng trực tiếp trong các món ăn hoặc pha chế đồ uống. Loại này thường có màu sắc tươi sáng, hương vị ngọt nhẹ, thanh thoát. Dựa vào sắc độ và hương vị, loại A được chia thành ba nhóm nhỏ hơn:

• Light Amber (màu hổ phách nhẹ): Hương vị dịu, rất phù hợp cho bánh kếp, bánh waffle hoặc sữa chua.
• Medium Amber (màu hổ phách trung bình): Có vị đậm đà hơn, dùng tốt trong nấu ăn hoặc làm nước sốt.
• Dark Amber (màu hổ phách đậm): Vị ngọt sâu, thơm rõ mùi phong, thích hợp cho các món tráng miệng hoặc làm topping.

Maple syrup loại B: Có màu nâu sẫm, hương phong đặc trưng mạnh mẽ và vị ngọt đậm hơn hẳn. Loại này được chiết xuất và cô đặc từ nhựa cây phong nguyên chất, ít qua tinh chế, vì vậy giữ lại nhiều khoáng chất và hợp chất chống oxy hóa hơn. Maple syrup loại B thường được dùng làm gia vị trong các món nướng, món hầm, nước sốt BBQ, hoặc cho những ai yêu thích hương vị đậm, mộc mạc và tự nhiên.

Từ thức quà dân dã của người bản địa, ngày nay siro cây phong đã trở thành biểu tượng ẩm thực của Bắc Mỹ, xuất hiện trong hàng triệu căn bếp trên thế giới nhờ hương vị thuần khiết và giá trị dinh dưỡng độc đáo của nó.

Thành phần dinh dưỡng của siro cây phong (Maple syrup)

Không chỉ nổi tiếng bởi hương vị ngọt ngào tự nhiên và mùi thơm đặc trưng, siro cây phong (maple syrup) còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Thành phần chính trong siro là đường tự nhiên được chiết xuất từ nhựa cây phong, nhưng bên cạnh đó, loại siro này còn cung cấp nhiều khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

Theo phân tích dinh dưỡng, trong khoảng 80ml siro cây phong (tương đương khoảng 1/3 cốc nhỏ), cơ thể có thể hấp thụ được một lượng đáng kể các khoáng chất sau:

• Canxi: 7% nhu cầu khuyến nghị hằng ngày (RDI) giúp duy trì cấu trúc xương và răng chắc khỏe.
• Kali: 6% RDI hỗ trợ cân bằng huyết áp và chức năng tim mạch.
• Sắt: 7% RDI cần thiết cho quá trình tạo hồng cầu và vận chuyển oxy trong máu.
• Kẽm: 28% RDI đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường miễn dịch và tái tạo mô.
• Mangan: Lên tới 165% RDI một khoáng chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do và hỗ trợ chuyển hóa năng lượng.

Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy maple syrup, đặc biệt là loại B (đậm màu hơn, ít tinh chế hơn), chứa hơn 24 loại chất chống oxy hóa khác nhau. Những hợp chất này có khả năng trung hòa gốc tự do, từ đó giúp làm chậm quá trình lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, ung thư hay thoái hóa tế bào.

Tuy nhiên, dù giàu khoáng chất và chất chống oxy hóa, siro cây phong vẫn là một loại đường tự nhiên có hàm lượng đường cao, chiếm tới khoảng 2/3 thể tích. Thành phần chủ yếu là sucrose loại đường mà cơ thể hấp thụ nhanh, dễ làm tăng đường huyết. Vì vậy, nếu tiêu thụ quá mức, maple syrup có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe tương tự như khi dùng đường tinh luyện, chẳng hạn như béo phì, tiểu đường tuýp 2, sâu răng và bệnh tim mạch.

Do đó, siro cây phong nên được dùng với lượng vừa phải, chủ yếu để tạo hương vị và bổ sung năng lượng tức thời. Khi sử dụng hợp lý, đây vẫn là một lựa chọn tự nhiên, giàu khoáng chất và hương vị độc đáo, thay thế phần nào cho đường tinh luyện trong chế độ ăn uống lành mạnh.