Thun liên hàm là gì? Ưu nhược điểm của thun liên hàm

Dây thun liên hàm được sử dụng trong niềng răng cố định giúp điều chỉnh khớp cắn về đúng vị trí. Cũng như các phương pháp chỉnh nha khác, đeo thun liên hàm cũng có ưu nhược điểm riêng. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ một số thông tin hữu ích về phương pháp này và những lưu ý khi đeo thun liên hàm.

Thun liên hàm là gì?

Chỉnh nha sử dụng nhiều thiết bị điều chỉnh khác nhau để chỉnh sửa sự cân bằng và phối hợp giữa xương - hàm - mặt, răng, dây thần kinh và cơ, cuối cùng đạt được mục đích cải thiện hình dạng khuôn mặt, căn chỉnh răng và cải thiện hiệu quả nhai.

Trong các thiết bị chỉnh nha, thun liên hàm là một dụng cụ phụ trợ điều trị chỉnh nha thông dụng, có thể tháo rời. Nó là một loại dây mỏng được làm từ chất liệu đàn hồi, dùng để tác dụng lực thích hợp giúp răng di chuyển về đúng vị trí, được sử dụng kèm theo trong phương pháp chỉnh nha cố định (niềng răng có dây cung và mắc cài), nhằm mục đích điều chỉnh các vấn đề về khớp cắn như lệch khớp cắn, khớp cắn sâu, móm,... và cải thiện sự ăn khớp giữa các răng. Nghĩa là hàm trên và hàm dưới khớp với nhau một cách chính xác.

Dây thun ban đầu chỉ được làm bằng mủ cao su, đây vẫn là loại dây thun được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Tuy nhiên, thun chỉnh nha tổng hợp (polyester) hiện đang được sản xuất, là một lựa chọn trong trường hợp bệnh nhân có phản ứng dị ứng với latex. Tùy theo nhu cầu của từng người mà bác sĩ chỉnh nha sẽ lựa chọn chất liệu, kích thước, độ dày, độ bền phù hợp.

Những trường hợp nào nên sử dụng thun liên hàm

Thun liên hàm có tác dụng điều chỉnh khoảng cách giữa các răng, kiểm soát hướng phát triển của răng và cải thiện chức năng khớp cắn. Cho nên sẽ phù hợp sử dụng cho các đối tượng:

• Đối tượng 1: Răng hàm trên nhô ra nhiều hơn so với hàm dưới, chẳng hạn như răng hô. Việc sử dụng dây thun trong trường hợp này sẽ tạo ra sự kéo hàm trên vào trong và sự đẩy hàm dưới ra ngoài.
• Đối tượng 2: Răng hàm dưới nhô về phía trước so với răng hàm trên, chẳng hạn như hàm móm. Với dây thun, chúng ta sẽ đạt được độ nhô ra của vùng trên và độ lõm của vùng dưới.
• Đối tượng 3: Khớp cắn hở là tình trạng không có sự tiếp xúc giữa răng hàm trên và răng hàm dưới. Với dây thun, chúng có thể kéo các các bộ phận để đạt được sự tiếp xúc này.

Ưu - nhược điểm khi đeo thun liên hàm

Ưu điểm

Chất thun có một số ưu điểm so với các thiết bị, phương pháp chỉnh nha khác như:

• Chỉnh đúng vị trí răng và ổn định vị trí răng sau khi điều trị chỉnh nha xong để tránh răng di chuyển về vị trí cũ;
• Chi phí thấp;
• Có thể tháo rời;
• Tạo điều kiện thuận lợi cho việc cho ăn và vệ sinh;
• Người đeo có thể dễ dàng tháo lắp và loại bỏ;
• Một số dây thun chỉnh nha được làm bằng vật liệu trong suốt, có thể làm giảm ảnh hưởng đến vẻ ngoài và cải thiện tính thẩm mỹ cho người đeo.

Nhược điểm

Những nhược điểm chính của thun bao gồm: Cần sự hợp tác của bệnh nhân, suy thoái môi trường miệng, các tác dụng phụ như:

• Đau răng: Ở giai đoạn đeo thun, thun sẽ gây áp lực lên răng khiến răng ê buốt và đau đớn nhiều hơn. Nhiều bệnh nhân tỏ ra kém hợp tác do đau đớn và khó chịu, điều này làm tăng thời gian điều trị. Những bệnh nhân phối hợp với thun liên hàm kém cho biết họ bị đau dữ dội. Nguyên nhân có thể đến từ lực chỉnh nha tác dụng lên răng và phản ứng viêm cấp tính xuất hiện, gây ra sự giải phóng các chất trung gian gây viêm và kích thích quá trình tiêu xương.
• Tiêu chân răng: Do bản chất của phương pháp đeo thun liên hàm là áp một lực không đổi lên những răng cần chỉnh, khiến răng ngừng hoạt động và/hoặc chuyển động qua lại ngắn trong ngày trong quá trình tháo và thay thế dây thun. Do đó, nên tránh sử dụng thun liên hàm ở những bệnh nhân có tiền sử tiêu chân răng hoặc mất hỗ trợ xương.
• Phản ứng dị ứng: Một số trường hợp người chỉnh nha có phản ứng dị ứng với mủ cao su ở một mức độ nào đó và gây ra viêm miệng, phù nề, tổn thương ban đỏ ở miệng và thậm chí cả phản ứng hô hấp. Trong những trường hợp này, nên sử dụng dây thun làm bằng chất đàn hồi không phải latex hoặc silicone.
• Đau khớp, đau cơ hàm: Một số bệnh nhân bị đau khớp hoặc đau cơ khi sử dụng thun liên hàm, đặc biệt là thun liên hàm phân bổ lực không đối xứng lên các cung hàm, từ đó tạo ra lực không tương đương ở cả hai bên cơ và khớp thái dương hàm. Trong những trường hợp này, nếu cơn đau ở mức độ nhẹ đến trung bình, thường có thể giải quyết bằng cách giảm thời gian sử dụng thun trong vài ngày đầu, sau đó tăng dần cho đến khi đạt được khoảng thời gian lý tưởng là 24 giờ/ngày. Trong tình huống đau dữ dội, nên ngừng sử dụng dây thun và nếu cần thiết, nên chườm đá hai lần một ngày ở vùng cơ bị ảnh hưởng, kết hợp với thuốc giãn cơ nếu cơn đau là đau cơ hoặc thuốc chống co thắt, thuốc chống viêm nếu bị đau khớp.

Những lưu ý khi đeo thun liên hàm

• Trong quá trình sử dụng thun liên hàm thường được sử dụng trong điều trị chỉnh nha cố định cần có sự hợp tác của bệnh nhân. Sự tuân thủ của bệnh nhân là một trong những yếu tố quan trọng nhất cần có để đạt được kết quả điều trị hoàn hảo. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự tuân thủ của bệnh nhân bao gồm tính cách của bệnh nhân, nhu cầu và yêu cầu điều trị, tình hình kinh tế cá nhân, trải nghiệm nha khoa trước đây và cơn đau xảy ra trong và sau khi điều trị.
• Điều trị chỉnh nha đòi hỏi phải tái khám định kỳ (4 - 6 tuần/lần). Vì vậy, trước khi quyết định điều trị, bạn cần phải sắp xếp cho toàn bộ quá trình điều trị.
• Trước khi điều trị chỉnh nha, cần phải hoàn thành trước một số điều trị nha khoa cần thiết khác như làm sạch răng hoặc trám răng. Kiểm tra và làm sạch răng định kỳ cũng được yêu cầu (3 - 6 tháng/lần).
• Vệ sinh răng miệng đúng cách và thường xuyên có thể ngăn ngừa sưng nướu và chảy máu, đồng thời ngăn ngừa hiệu quả sự xuất hiện của viêm nha chu.
• Dây thun chỉ có thể sử dụng một lần nên tháo ra khi ăn. Cho nên, sau khi lấy chúng ra khỏi miệng, chúng phải được vứt đi và thay thế bằng dây mới, lý tưởng nhất là một ngày thay thun một lần.

Dây thun chỉnh nha là loại dây đàn hồi mềm, thường được làm bằng chất liệu cao su hoặc polymer. Nó được sử dụng để điều chỉnh vị trí và mối quan hệ khớp cắn của răng nhằm giúp bệnh nhân đạt được sự liên kết răng và chức năng khớp cắn lý tưởng. Ưu điểm chính của chúng là chi phí thấp, bệnh nhân dễ dàng tháo lắp và có tính linh hoạt trong ứng dụng. Nhược điểm chính có thể đề cập đến là sự cần thiết của khả năng hợp tác ở người đeo và các tác dụng phụ thường gặp trong các phương pháp điều trị bằng thun liên hàm.

Xem thêm: Mất răng có niềng răng được không?