Thuốc giảm đau hạ sốt ibuprofen và paracetamol khác nhau như thế nào?

Ibuprofen và paracetamol là hai loại thuốc thường được sử dụng rộng rãi để giảm đau và hạ sốt. Tuy hai loại thuốc này có những đặc điểm và công dụng riêng, nhưng nhiều người vẫn gặp khó khăn khi phải lựa chọn loại thuốc phù hợp cho từng tình huống. Trong bài viết này, Nhà Thuốc Long Châu sẽ so sánh ibuprofen và paracetamol từ các khía cạnh khác nhau, nhằm giúp bạn có cái nhìn rõ ràng về những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai loại thuốc này.

Tìm hiểu chung về ibuprofen và paracetamol

Ibuprofen và paracetamol là hai trong số các loại thuốc được sử dụng phổ biến để giảm đau và hạ sốt. Để nắm được cách sử dụng thuốc trong từng trường hợp, trước hết, hãy cùng Nhà Thuốc Long Châu tìm hiểu cụ thể về hai loại thuốc này.

Ibuprofen là thuốc gì?

Ibuprofen là một loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) được sử dụng phổ biến. Thuốc này có tác dụng chống viêm, hạ sốt, giảm đau và ngăn ngưng kết tiểu cầu. 

Đối với tác dụng giảm đau, ibuprofen thường được sử dụng trong các trường hợp đau nhẹ và vừa, đau khu trú và không gây khoái cảm. Nó không giảm đau do các vấn đề nội tạng và không gây nghiện. Ibuprofen được chỉ định trong các trường hợp như đau răng, đau do viêm khớp mạn tính, đau bụng kinh, đau đầu và đau nhức cơ bắp do vận động mạch.

Trong việc hạ sốt, ibuprofen có tác dụng hạ sốt khi có các tác nhân gây sốt, không gây hạ thân nhiệt trên những người bình thường. Nó có khả năng giảm sốt được gây ra bởi nhiều nguyên nhân như cảm lạnh, cảm cúm, nhiễm khuẩn. Tác dụng hạ sốt của ibuprofen kéo dài hơn so với paracetamol.

Đặc điểm quan trọng của ibuprofen là tác dụng chống viêm trên hầu hết các nguyên nhân gây viêm. Tuy nhiên, chỉ khi sử dụng liều cao, nó mới có tác dụng chống viêm. Ibuprofen được sử dụng trong các trường hợp như viêm khớp và có thể được dùng để giảm đau trong cơn gout cấp. 

Ngoài ra, ibuprofen cũng có tác dụng chống ngưng kết tiểu cầu, nhưng thường không được sử dụng với mục đích này.

Paracetamol là thuốc gì?

Paracetamol, còn được gọi là acetaminophen, là một hoạt chất có tác dụng giảm đau và hạ sốt, nhưng không có tác dụng chống viêm mạnh như ibuprofen.

Thường được chỉ định trong điều trị các trường hợp đau và sốt từ nhẹ đến vừa, paracetamol có thể giảm đau đầu, đau cơ, đau khớp, đau lưng, đau răng và hạ sốt. Ngoài ra, thuốc cũng có tác dụng giảm đau đối với người bị viêm khớp nhẹ. Tuy nhiên, trong trường hợp viêm sưng khớp cơ nặng hơn, việc sử dụng paracetamol sẽ không mang lại hiệu quả cao.

Khi sử dụng paracetamol trong quá trình điều trị, thuốc gần như không gây tác động đến hệ tim mạch và hô hấp. Nó không ảnh hưởng đến cân bằng giữa acid và base trong cơ thể và không gây kích ứng hay chảy máu dạ dày như một số loại thuốc có tác dụng tương tự.

Cách sử dụng thuốc ibuprofen và paracetamol

Không chỉ khác nhau về tác dụng hạ sốt giảm đau, ibuprofen và paracetamol cũng khác nhau về cách sử dụng cho từng đối tượng. Cụ thể như sau:

Cách sử dụng thuốc ibuprofen

Cách sử dụng ibuprofen có thể thay đổi tùy theo độ tuổi và tình trạng sức khỏe của người dùng. Dưới đây là hướng dẫn sử dụng ibuprofen cho trẻ em và người lớn:

Liều dùng ibuprofen cho trẻ em

Khi dùng ibuprofen để hạ sốt cho trẻ em (từ 6 tháng đến 12 tuổi), nếu không có nguyên nhân sốt xuất huyết, hãy sử dụng ibuprofen để hạ sốt với liều là 5mg/kg cân nặng khi thân nhiệt dưới 39,2℃ và 10mg/kg cân nặng khi thân nhiệt bằng hoặc trên 39,2℃. Dùng lại mỗi 6 - 8 giờ nếu trẻ vẫn còn sốt.

Đối với trường hợp dùng thuốc để giảm đau, sử dụng liều từ 4 - 10mg/kg cân nặng mỗi 6 - 8 giờ. Liều tối đa không vượt quá 40mg/kg cân nặng.

Dùng ibuprofen điều trị viêm khớp cho trẻ từ 6 tháng đến 12 tuổi với liều từ 30 - 40mg/kg/ngày, chia thành 3 - 4 lần. Bắt đầu với liều thấp hơn (dưới 20mg/kg/ngày) nếu triệu chứng viêm nhẹ và đau ít.

Liều dùng ibuprofen cho người lớn

Dùng ibuprofen hạ sốt với liều 200 - 400mg mỗi 4 - 6 giờ nếu có sốt trên 38,5℃. Có thể sử dụng đường tiêm tĩnh mạch nếu cần thiết.

Đối với trường hợp dùng ibuprofen để giảm đau:

• Đau bụng kinh: Sử dụng liều 200 - 400mg uống cách mỗi 4 - 6 giờ khi cần.
• Giảm đau mức độ nhẹ và vừa: Dùng ibuprofen với liều 200 - 400mg uống cách mỗi 4 - 6 giờ khi cần, hoặc sử dụng đường tiêm tĩnh mạch.
• Để chống viêm trong trường hợp viêm khớp, sử dụng ibuprofen với liều từ 400 - 800mg mỗi 6 - 8 giờ.

Cách sử dụng paracetamol

Dưới đây là hướng dẫn sử dụng paracetamol cho người lớn và trẻ em:

Sử dụng paracetamol cho người lớn

Bạn có thể dùng liều chung là 325 - 650mg mỗi 4 - 6 giờ hoặc 1000mg mỗi 6 - 8 giờ qua đường uống hoặc đặt hậu môn để giảm đau hoặc hạ sốt. Trong trường hợp sử dụng viên nén paracetamol 500mg, bạn có thể uống 1 - 2 viên mỗi 4 - 6 giờ.

Cần chú ý liều tối đa cho người lớn là 4g (4000mg) trong một ngày.

Sử dụng paracetamol cho trẻ nhỏ

Đối với trường hợp dùng paracetamol để hạ sốt và giảm đau cho trẻ nhỏ, dùng liều 10 - 15mg/kg cân nặng mỗi 4 - 6 giờ khi cần thiết, với tối đa 5 liều trong vòng 24 giờ.

Ví dụ: Nếu trẻ em có cân nặng 10kg, có thể dùng liều từ 100mg đến 150mg mỗi lần.

Lưu ý: Khi sử dụng paracetamol cho trẻ em, hãy sử dụng dạng paracetamol dành riêng cho trẻ em. Không tự ý sử dụng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi khi không có chỉ định từ bác sĩ.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, hãy tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng và luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng ibuprofen và paracetamol.

Tác dụng phụ của ibuprofen và paracetamol

Ngoài những tác dụng đã được đề cập, cả ibuprofen và paracetamol cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. 

Tác dụng phụ của ibuprofen

Dưới đây là một số tác dụng phụ của ibuprofen:

• Tác dụng phụ trên đường tiêu hóa: Do ảnh hưởng đến chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày và tá tràng, ibuprofen có thể gây viêm dạ dày và tá tràng. Tuy nhiên, tác dụng này thường nhẹ hơn so với các thuốc cùng nhóm.
• Tác dụng phụ trên thận: Nếu sử dụng lâu dài, ibuprofen có thể giảm lưu lượng máu đến thận, làm giảm khả năng lọc cầu thận và gây rối loạn chức năng thận. Điều này có thể dẫn đến tiểu ít, không đi tiểu và tình trạng phù.
• Phản ứng dị ứng: Có thể xảy ra phù mặt, khó thở, phát ban trên da và các biểu hiện khác như khó thở, đau ngực, giảm thị lực, suy nhược và cơn hen giả.
• Gây xuất huyết: Vì tác dụng chống ngưng kết tiểu cầu, ibuprofen có thể gây xuất huyết tiêu hóa, chảy máu dưới da và xuất huyết trong phân.
• Các tác dụng phụ khác: Chán ăn, nôn mửa, da vàng, ngứa da, đau đầu nặng và một số tác dụng nhẹ khác như rối loạn tiêu hóa, chóng mặt, đầy hơi và ù tai.

Tác dụng phụ của paracetamol

Mặc dù paracetamol tương đối an toàn nhưng vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ. Dưới đây là một số tác dụng phụ của paracetamol:

• Độc tính trên gan và thận: Sử dụng paracetamol vượt quá liều khuyến cáo có thể gây độc tính trên gan và thận. Các dấu hiệu của tình trạng này bao gồm nước tiểu sậm màu, phân có màu đất sét, vàng da, vàng mắt và có thể nguy hiểm đến tính mạng.
• Phản ứng dị ứng: Sử dụng paracetamol có thể gây ra một số phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm phát ban, nổi mẩn da, sưng mặt, sưng môi, sưng lưỡi, sưng họng và khó thở. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào như vậy, hãy ngừng sử dụng thuốc và thông báo cho bác sĩ.

Tổng kết lại, cả ibuprofen và paracetamol là hai loại thuốc phổ biến được sử dụng để giảm đau và hạ sốt. Mặc dù có mục đích sử dụng tương đồng, nhưng ứng dụng và tác dụng phụ của chúng có những điểm khác nhau. Việc lựa chọn giữa ibuprofen và paracetamol nên dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể và chỉ nên sử dụng theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp