Thuốc nấm miệng Nystatin: Thành phần, công dụng và cách sử dụng

Nấm miệng là tình trạng niêm mạc miệng nhiễm nấm Candida. Loại nấm này sinh sôi và phát triển trên gây bệnh. Thuốc Nystatin được dùng rộng rãi để điều trị loại nấm Candida này.

Thành phần của thuốc nấm miệng Nystatin

Thuốc nấm miệng Nystatin được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces Noursei. Là thuốc kháng sinh chống nấm nấm có bột màu vàng. Thuốc là một Polyen ít tan trong nước. Nystatin sẽ liên kết với Sterol ở màng tế bào nấm và làm biến đổi tính thấm cũng như chức năng của màng tế bào, từ đó khiến kali và các thành phần tế bào nấm cạn kiệt. Thuốc dùng điều trị tốt cho nấm men, đặc biệt là có công dụng tốt để điều trị trên nấm Candida albicans.

Ngoài ra, thuốc rơ miệng Nystatin sẽ còn chứa các tá dược như Natri Carboxymethyl Cellulose, Propyl P-hydroxybenzoate (E216), Natri Metabisulphite (E223), Methyl P-hydroxybenzoate (E218), Saccarozo, Natri Citrat, Saccharin Natri, hương hoa hồi cố định, nước tinh khiết...

Thuốc Nystatin dạng viên ngậm bao đường 

Thuốc nấm Nystatin có nhiều dạng bào chế như thuốc uống, thuốc bôi, hỗn dịch uống, viên ngậm, viên đặt âm đạo,... Riêng trong điều trị nấm miệng thì thường sử dụng dạng ngậm hoặc hỗn dịch uống.

Công dụng của thuốc nấm miệng Nystatin

Thuốc trị nấm Nystatin giúp kháng nấm ở niêm mạc miệng. Khi sử dụng thuốc nấm miệng Nystatin sẽ giảm các triệu chứng nhiễm nấm trong khoảng từ 24 - 72 giờ. Thuốc có tác dụng chống bội nhiễm Candida Albicans đường tiêu hoá trong khi điều trị kháng sinh.

Thuốc có công dụng kìm hãm hay diệt nấm sẽ còn tùy thuộc vào nồng độ và độ nhạy cảm của nấm, thuốc nấm Nystatin không tác động đến các vi khuẩn bình thường khác trên cơ thể.

Nystatin giúp kháng nấm Candida Albicans

Cách sử dụng thuốc nấm miệng Nystatin

Mỗi đối tượng sẽ có cách sử dụng thuốc và sử dụng các dạng bào chế khác nhau.

Với trẻ em dưới 5 tuổi

• Sử dụng thuốc bột để rơ lưỡi, pha thuốc với một ít nước và rơ vào lưỡi, miệng cho bé rồi để trong 20 phút.
• Trẻ sơ sinh dùng ½ gói 1g/lần, ngày dùng 2 lần.
• Trẻ từ 1 - 5 tuổi: Sử dụng 1 gói 1g/lần, ngày dùng 2 lần.

Nystatin trị nấm miệng cho trẻ em

Với người lớn

• Sử dụng dạng bột như trẻ nhỏ hoặc dùng viên ngậm, hỗn dịch. Để thuốc trong miệng càng lâu càng tốt.
• Dùng 2 gói bột/lần và sử dụng 2 lần/ngày.
• Đối với viên ngậm và hỗn dịch, cần sử dụng mức 400.000 - 600.000 UI mỗi lần. Dùng 4 lần/ngày.

Lưu ý: Đối với dạng hỗn dịch người bệnh cần lắc đều trước khi sử dụng. Sau khi dùng tạm thời kiêng ăn uống trong 1 giờ. Đối với trẻ em, sau khi rơ nystatin vào niêm mạc miệng, vẫn tiếp tục sử dụng ít nhất trong 48 giờ dù niêm mạng đã sạch nấm. trong trường hợp sau 14 ngày điều trị và vẫn còn triệu chứng của nấm cần thăm khám để được chẩn đoán lại. 

Tác dụng phụ của thuốc Nystatin trị nấm miệng

Thuốc không hấp thu vào máu, không có tác dụng lên toàn thân nên an toàn với mọi đối tượng sử dụng. Thuốc có thể dùng trong trường hợp điều trị lâu ngày. Tuy vậy vẫn có một số tác dụng phụ không mong muốn sau:

• Buồn nôn, nôn.
• Có thể gây ra tiêu chảy.
• Nổi ban, mày đay.
• Hội chứng Steven-Johnson.
• Phù mạch, quá mẫn.

Tương tác các thuốc khi dùng với Nystatin

Khi sử dụng thuốc trị nấm miệng Nystatin cùng lúc với Riboflavin Phosphat sẽ làm mất tác dụng kháng nấm của thuốc. Bên cạnh đó, khi dùng Nystatin nên tránh sử dụng chung các thuốc làm thay đổi nhu động ở ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa vì có khả năng cản tác dụng chống nấm của thuốc.

Các lưu ý khi dùng thuốc trị nấm Nystatin:

• Khi xuất hiện các phản ứng quá mẫn cần dừng dùng thuốc và thăm khám bác sĩ để được điều trị.
• Không dùng cho nhiễm nấm trên toàn thân.
• Khi dùng trong thời gian dài mà không có kết quả thì nên xem xét lại chẩn đoán có nhiễm các bệnh hoặc vi khuẩn khác không.
• Hiện vẫn chưa biết thuốc có ảnh hưởng nhiều đến thai nhi hay không, chính vì vậy phụ nữ có thai nên có hướng dẫn sử dụng từ bác sĩ và xem xét kỹ lưỡng trước khi dùng. 
• Với phụ nữ đang cho con bú cũng nên cân nhắc kỹ và xem chỉ định từ bác sĩ trước khi dùng thuốc.
• Trước khi dùng Nystatin, hãy cho bác sĩ tiền sử dị ứng và bệnh lý của bạn, đặc biệt là HIV, đái tháo đường, bệnh thận.

Bảo quản thuốc nấm miệng Nystatin

• Bảo quản Nystatin nơi khô ráo và thoáng mát. Không tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc các nơi ẩm ướt.
• Để xa tầm tay trẻ em.
• Đọc kỹ hạn sử dụng và chỉ định trên bao bì trước khi sử dụng để tránh trường hợp hết hạn.
• Nhiệt độ bảo quản là ở 15 đến 30 độ C.

Cách xử lý khi sử dụng thuốc quá liều

• Vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu.
• Nên thực hiện các biện pháp rửa dạ dày, sau đó dùng thuốc tẩy và điều trị hỗ trợ thích hợp để hồi phục chức năng của cơ thể và điều trị triệu chứng khi quá liều.

Thuốc nấm miệng Nystatin là thuốc được sử dụng rộng rãi và an toàn cho nhiều đối tượng nhiễm bệnh. Tuy vậy khi quên uống hoặc ngậm thuốc thì không nên sử dụng gấp đôi liều ở lần tiếp theo, chỉ nên sử dụng đúng liều lượng trong một lần dùng. 

Trên đây là thông tin về thuốc Nystatin trị nấm miệng, hiện thuốc đã có mặt trên toàn bộ hệ thống nhà thuốc Long Châu. Bạn có thể tham khảo mua để điều trị nấm miệng ngay nhé!

Minh Hạnh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp