Lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng phát sinh do đâu?

Lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng có thể xuất hiện đột ngột rồi tự động mất đi hoặc tồn tại qua thời gian dài. Cơ chế phát sinh vấn đề sức khỏe nói trên khá đa dạng, trong đó có cả nguyên nhân lành tính và ác tính.

Lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng là gì?

Lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng là hiện tượng khoang miệng xuất hiện màng mỏng màu trắng đục. Thành phần này có thể bám quanh lợi, trên lưỡi, dưới môi hoặc ở niêm mạc má. Người bệnh nhận diện ra chúng khi có cảm giác sền sệt, trơn nhớt bên trong miệng.

Màng nhầy trắng thường xuất hiện nhiều hơn vào thời điểm mới ngủ dậy, nhất là vào buổi sáng. Sau khi vệ sinh răng miệng sạch sẽ khoảng 2 giờ, màng nhầy có thể “xuất đầu lộ diện” một lần nữa. Đặc biệt sau đó 1 - 2 tiếng thì lớp màng trên sẽ bóc tách khỏi bề mặt niêm mạc.

Tùy từng trường hợp mà màng nhầy trắng trong miệng có thể xuất hiện mủ, gây đau hoặc không. Đánh giá từ việc thăm khám bên ngoài ít có giá trị chẩn đoán mà cần thực hiện các xét nghiệm chuyên khoa để làm rõ nguyên nhân.

Nguyên nhân tạo màng nhầy màu trắng trong miệng

Màng nhầy trắng trong miệng có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân nhưng dưới đây là 3 lý do cơ bản nhất:

Bệnh lichen phẳng

Đây là nhóm bệnh tự miễn có sự tham gia của tế bào limpho T. Thành phần miễn dịch này giúp chống lại những tế bào sừng thượng bì màng đáy. Ngoài lý do trên, linen phẳng cũng có thể khởi phát do dùng một số loại thuốc như thuốc chống sốt rét, thuốc chống viêm NSAIDs, sulfonylurea, thuốc ức chế men chuyển Angiotensin,... Đặc biệt, bệnh lý trên cũng có ít nhiều liên quan đến chứng viêm gan, viêm đường mật,...

Triệu chứng điển hình của lichen phẳng là màng nhầy sẽ bao phủ toàn bộ khu vực không có răng trong khoang miệng. Niêm mạc vùng tổn thương có dạng lưới và phủ màu trắng xanh đặc trưng. Khi phát triển thành vết loét lớn, chúng thường đi kèm sưng nhức, đau đớn dù vết loét không quá sâu. Bên cạnh đó tình trạng hôi miệng cũng rất dễ xảy ra.

Nấm miệng

Đây cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm phát sinh lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng. Trong đó không thể không kể đến nấm Candida albicans - “thủ phạm” gây nấm miệng. Nấm có phạm vi phát triển cực rộng, không chỉ ở niêm mạc môi, mũi, má mà còn đi sâu vào vòm họng, gây hại cho amidan. Bệnh thường phát sinh ở người dùng răng giả, suy giảm miễn dịch, lạm dụng corticoide.

Khi bị nấm miệng, bên cạnh lớp nhầy trắng hoặc ngả vàng, bạn còn có thể đối diện với nhiều vấn đề khác. Cụ thể là đau nhức, khô miệng, hơi thở có mùi, mất vị giác, xuất hiện những tổn thương có hình dạng giống phô mai cottage. Đặc biệt nếu tác nhân gây hại này xâm nhập sâu vào thực quản thì có thể dẫn đến tình trạng khó nuốt, mắc nghẹn.

Ung thư miệng

Đây là nguyên nhân ác tính và cũng biểu hiện ra bên ngoài bằng việc hình thành lớp màng nhầy trắng bên trong miệng. Thương tổn có thể hình thành ở bất cứ vị trí nào trong khoang miệng: Trên lưỡi, lợi hàm dưới, lợi hàm trên, khẩu cái, sàn miệng, niêm mạc má, môi,... Trong đó phổ biến hơn cả là ung thư lưỡi với tỷ lệ bắt gặp lên tới 40% trong số tất cả các ca ung thư miệng.

Bệnh có triệu chứng điển hình là trên niêm mạc xuất hiện nốt sần với bề mặt gồ ghề, đường viền không đều. Chúng có thể có màu trắng, trắng ngả đỏ hoặc đỏ đậm, phát triển lớn dần và không lành sau 3 tuần. Các tổn thương ban đầu thường không đau nhưng càng về sau, cơn đau rát càng xuất hiện với tần suất và mức độ nặng nề hơn.

Nguyên nhân gây ra ung thư miệng chủ yếu do lạm dụng đồ uống có cồn, thói quen hút thuốc lá hoặc nhiễm HPV.

Bên cạnh những nguyên nhân chính nói trên thì hiện tượng kéo màng nhầy trong miệng cũng có thể khởi phát do sử dụng răng giả không tương thích với kích thước cung hàm. Ngoài ra, việc cọ xát thường xuyên của răng vào phần niêm mạc hay cơ thể thiếu nước, miệng quá khô cũng rất dễ dẫn đến tình trạng nói trên.

Cách can thiệp, xử trí

Khi phát hiện ra lớp màng nhầy trắng ở trong miệng thì bạn có thể can thiệp, xử trí theo 2 hướng sau:

Can thiệp tại nhà

Trong trường hợp lớp màng nhầy xuất hiện đơn độc, không đi kèm các triệu chứng bất thường khác hoặc khi bạn đã biết rõ hiện tượng trên xuất phát từ một nguyên nhân lành tính thì hãy áp dụng ngay các cách sau:

• Chú trọng khâu vệ sinh răng miệng: Tăng số lần chải răng mỗi ngày từ 2 lên 3 lần. Thực hiện đúng kỹ thuật, đủ thời gian. Sau đó súc miệng bằng nước muối sinh lý 0,9% khoảng 1 phút để giúp răng miệng luôn sạch sẽ. Nếu cần, bạn có thể dùng thêm chỉ nha khoa để hỗ trợ.
• Cân đối lại chế độ ăn: Đảm bảo ăn đủ chất, cân bằng dinh dưỡng và ưu tiên những thực phẩm có tính mát, giàu nước. Bên cạnh đó đừng quên hạn chế thực phẩm có tính cay, nóng, chứa nhiều đường, dầu mỡ.
• Uống đủ nước: Việc thiếu nước cũng là lý do khiến màng nhầy xuất hiện trong khoang miệng. Vậy nên bạn hãy uống đủ 2l nước mỗi ngày hoặc có thể dùng với lượng ít hơn nhưng cấp nước bổ sung qua con đường thực phẩm.
• Từ bỏ những thói quen xấu: Uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, ăn nhiều bánh kẹo,... đều có thể dẫn đến hiện tượng trên. Do đó bạn hãy tránh xa những thói quen xấu này để cải thiện tình hình.

Thăm khám và điều trị chuyên khoa

Nếu lớp màng nhầy trắng trong miệng không mất đi sau 3 tuần, ngày càng nặng hơn và đi kèm nhiều triệu chứng đáng ngại khác như đau rát, mưng mủ,... thì bạn nên thăm khám ngay lập tức.

Trong trường hợp do nấm miệng, bác sĩ sẽ kê thuốc để điều trị tại nhà dưới sự theo dõi sát sao của chuyên gia y tế. Chú ý sử dụng đúng theo hướng dẫn và tái khám đúng hẹn để điều trị tận gốc bệnh lý này.

Nếu màng nhầy trắng bên trong miệng phát sinh do nguyên nhân ác tính thì tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ phẫu thuật, nạo vét hạch kết hợp liệu pháp hóa trị, xạ trị để kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về hiện tượng xuất hiện lớp màng nhầy màu trắng bên trong miệng. Mong rằng với những kiến thức vừa cung cấp, bạn sẽ nhận diện sớm vấn đề sức khỏe này và đưa ra biện pháp can thiệp kịp thời. Trân trọng!