Tia UVA, UVB là gì? Bảo vệ da khỏi tia UVA, UVB như thế nào?

Nắng nóng dài ngày khiến nhiều người cảm thấy vô cùng khó chịu. Tuy nhiên, có không ít người không hề biết rằng trong ánh nắng mặt trời còn ẩn chứa nguy cơ tiềm tàng gây ra nhiều ảnh hưởng cho làn da là tia UVA, UVB. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về tia UVA, UVB, cũng như cách bảo vệ làn da khỏi tia UVA và UVB nhé!

Tia UVA, UVB là gì?

Trên thực tế, có đến 3 loại tia cực tím xuất hiện khi ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, tia UVC bị tầng ozon phản lại hoàn toàn nên chỉ có tia UVA, UVB chiếu xuống mặt đất. Cụ thể:

Tia UVA

Theo tính toán của các nhà khoa học, tia UVA sở hữu bước sóng dài nhất, từ 320nm - 400nm. Vì vậy, 95% hàm lượng tia UV chiếu vào làn da bắt nguồn từ tia UVA. Các nhà khoa học cũng đã khẳng định rằng: Mặc dù cả UVA và UVB đều được đánh giá là không tốt cho làn da của con người, nhưng tia UVA thường nguy hiểm hơn, do bước sóng của nó có thể chạm đến tận mặt đất. Hơn nữa, loại tia này xuất hiện cả ngày và quanh năm, bất kể là thời tiết là mưa, nắng hay trời nhiều mây. Tuy nhiên, thời điểm tia UVA mạnh nhất thường là vào mùa hè, khi trời ít mây và nắng gắt.

Tia UVA được chia thành 2 loại chính là UVA1 và UVA2. Nếu ánh sáng UVA1 thuộc phạm vi 340 FPV400nm thì ánh sáng UVA2 lại nằm trong khoảng 320 Pha340nm.

Tia UVB

Được đánh giá là có phạm vi ảnh hưởng nhẹ hơn tia UVA, bước sóng của ánh sáng UVB chỉ kéo dài từ 290nm - 320nm. Khác với tia UVA xuyên qua làn da và ảnh hưởng đến các lớp biểu bì sâu bên trong, tia UVB chính là nguyên nhân trực tiếp gây ra các tình trạng bất thường trên bề mặt da của con người. Chỉ cần tiếp xúc với ánh sáng UVB trong thời gian ngắn, làn da của bạn sẽ trở nên ửng đỏ, ngứa, rát, đổi màu và cháy nắng. Nó cũng đóng vai trò quan trọng gây ra căn bệnh ung thư da.

Mặc dù cũng xuất hiện quanh năm như ánh sáng UVA, nhưng ánh sáng UVB chỉ phổ biến ở những vùng khí hậu có nắng nhiều, đặc biệt là khu vực nhiệt đới. Nó sẽ nhanh chóng được phản chiếu ngược lại qua nhiều chất liệu khác nhau, như: Cát, nước,... Ở các vùng khí hậu lạnh, hàn đới, 80% tia UVB sẽ được lớp tuyết dày phản chiếu lại.

Một điểm đặc biệt nữa ở tia UVB là mức độ gây hại của nó phụ thuộc rất nhiều vào độ cao của địa hình. Do bước sóng của UVB ngắn hơn nhiều so với UVA nên ở vị trí càng cao, ảnh hưởng của nó càng lớn. Điều này cũng xảy ra với tia sáng UVA. Tuy nhiên, càng lên cao thì cường độ của UVB lại càng mạnh hơn rõ rệt.

Tia UVA và UVB có gì khác nhau?

Mặc dù cùng là tia cực tím nhưng tia UVA và UVB vẫn tồn tại một số điểm khác biệt như:

Mức độ gây hại

Nhiều người thường bỏ qua việc chống tia UVA do nghĩ rằng ảnh hưởng của loại tia cực tím này là không rõ rệt. Tuy nhiên, tia UVA lại nguy hiểm hơn UVB rất nhiều. Nguyên nhân là do tia UVA có khả năng chiếu sâu vào bên trong cơ thể, tàn phá tất cả các lớp hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể. Từ đó, hủy hoại các lớp biểu bì bên trong.

Tiếp xúc với tia UVA trong thời gian dài, bạn sẽ có nguy cơ cao bị sạm da, nám da, tàn nhang,... Những ảnh hưởng này của tia UVA chỉ thực sự được phát hiện khi độ tuổi tăng lên và làn da của con người bắt đầu bị lão hóa. Trong khi đó, các biểu hiện của tia UVB lại vô cùng rõ ràng, bao gồm: Cháy nắng, đổi màu, ngứa ngáy, bong tróc da,...

Khả năng xâm nhập vào da

Như đã nói ở trên, tia UVA mạnh hơn nên mức độ xâm nhập vào bên trong làn da cũng sâu hơn nhiều so với tia UVB. Ban đầu, bạn chỉ nhận thấy làn da không còn săn chắc và đàn hồi. Càng lâu, làn da càng trở nên sạm, nám, chảy xệ và nhiều nếp nhăn do mất đi lớp hàng rào bảo vệ bên ngoài. Thậm chí nó còn xuất hiện các triệu chứng của nhiều bệnh lý về da, đặc biệt là ung thư da.

Khả năng xuyên qua thủy tinh

Trong khi tia UVB không có khả năng chiếu xuyên qua lớp thủy tinh thì tia UVA lại hoàn toàn có thể. Do đó, việc lựa chọn các loại kính chống tia UVA là vô cùng quan trọng. Trên thực tế, hầu hết các loại cửa kính hiện nay không có chứa lớp hàng lọc ánh sáng UVA, trừ cửa kính ô tô. Tốt nhất, nếu làm việc ở ngoài trời hoặc bên cạnh cửa sổ làm bằng kính, bạn vẫn nên bôi kem chống nắng thường xuyên.

Mức độ chịu tác động địa lý

Tùy vào vị trí địa lý, các khoảng thời gian trong ngày và các mùa trong năm mà tia UVB có sự mạnh, yếu khác nhau. Chẳng hạn, ở bán cầu Bắc, tia UVB sẽ hoạt động mạnh và thường xuyên hơn từ tháng 4 - tháng 10. Trong đó, thời điểm cực đại nhất là trong khoảng 10 giờ sáng - 4 giờ chiều.

Đối với tia UVA, điều đặc biệt là nó xuất hiện vào tất cả mọi thời điểm trong ngày, trong năm và đều ở mức độ cực đại nhất, tức là luôn chạm đất mặt đất. Điểm khác biệt duy nhất ảnh hưởng đến cường độ của loại tia cực tím này là ở vị trí càng thấp, đặc biệt là các vùng đồng bằng, mức độ gây hại của UVA mới giảm dần đi.

Làm sao để bảo vệ da khỏi tia UVA, UVB?

Biết được những tác hại của tia UVA, UVB mang lại, bạn cần chủ động chuẩn bị các biện pháp để bảo vệ làn da. Cụ thể:

• Che kín cơ thể trước khi ra khỏi nhà: Mặc quần áo có tác dụng chặn tia sáng mặt trời. Bạn cũng cần chú ý nên che chắn cả vị trí trên mặt, bàn tay và bàn chân. Nếu bạn có thể nhìn thấy lớp da qua lớp quần áo thì đồng nghĩa với việc bạn nên mặc thêm áo chống nắng.
• Bôi kem chống nắng thường xuyên: Hiện nay, hầu hết các loại kem chống nắng đều có tác dụng ngăn chặn cả tia UVA và UVB. Hơn nữa, sau mỗi 45 - 60 phút, bạn nên dặm lại kem chống nắng 1 lần khi làm việc và hoạt động ngoài trời.
• Đội mũ: Vào mùa hè, bạn nên sắm cho mình một chiếc mũ rộng vành để bảo vệ toàn bộ vùng da ở phần đầu, mặt, cổ.
• Đeo kính râm: Không chỉ có tác dụng giúp bạn nhìn rõ hơn dưới ánh nắng gay gắt, mà nó còn hạn chế ảnh hưởng của bức xạ UVA, UVB đối với mắt, gây suy giảm thị lực.
• Hạn chế ra ngoài đường khi nắng gắt: Rõ ràng, tia UV có cường độ mạnh nhất trong khoảng từ 10 giờ sáng - 4 giờ chiều. Do đó, bạn nên hạn chế ra khỏi nhà trong thời gian này để bảo vệ sức khỏe làn da.

Bài viết trên đã cung cấp những thông tin hữu ích nhất đến bạn về chủ đề: “Tia UVA UVB là gì? Làm sao để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UVA, UVB?”. Hãy chia sẻ những kiến thức này đến mọi người xung quanh để bảo vệ sức khỏe của gia đình, bạn bè nhé! 

Xem thêm:

• Tia UV có ở đâu? Những tác hại của tia UV đối với sức khỏe