Hội chứng Stockholm là một trạng thái tâm lý rất khó diễn tả và là khái niệm mới với rất nhiều người. Có thể định nghĩa một cách ngắn gọn thì đây là tình trạng nạn nhân của các vụ bắt cóc hoặc lạm dụng nảy sinh tình cảm với những kẻ đã bắt cóc và lạm dụng họ.
Điều này thật sự lạ lùng và đi ngược lại với trình tự phát triển tâm lý của con người đúng không? Cùng nhau tìm hiểu hội chứng Stockholm là gì, nguyên nhân và các biện pháp để điều trị nhé!
Hội chứng Stockholm là gì?
Hội chứng Stockholm là một trạng thái tâm lý xuất hiện ở những nạn nhân bị bắt cóc nảy sinh tình cảm và những suy diễn tích cực về kẻ đã bắt cóc mình. Tên của hội chứng này được đặt ra bởi nhà tội phạm học rất nổi tiếng tên là Nils Bejerot.
Tình trạng Stockholm xuất hiện khi con tin cảm thấy những biểu hiện lòng tốt của kẻ bắt cóc dành cho mình. Nếu bạn hay một người thân nào đó của bạn bị nghi ngờ đang mắc hội chứng Stockholm thì nên đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể. Các bác sĩ sẽ căn cứ trên các khảo sát và quan sát để đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất.
Hội chứng Stockholm là trạng thái tâm lý những người bị bắt cóc đem lòng yêu kẻ bắt cóc mình
Một số dấu hiệu nhận biết hội chứng Stockholm
Hiện nay người ta đã đúc kết được một số dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Stockholm bao gồm:
- Con tin có sự ngưỡng mộ dành cho kẻ đã bắt cóc mình.
- Con tin cố tình chống đối lại sự giải cứu, làm cản trở quá trình làm việc của lực lượng cứu hộ.
- Con tin ra sức bảo vệ cho kẻ đã bắt cóc mình.
- Con tin tìm mọi cách để thoả mãn kẻ bắt cóc mình.
- Con tin từ chối việc ra làm chứng chống lại kẻ bắt cóc.
- Con tin từ chối việc chạy trốn khỏi tay những kẻ bắt cóc.
Ngoài ra biểu hiện của hội chứng Stockholm còn được xác định trong mối quan hệ chủ và nô lệ, trong trường hợp vợ chồng dùng vũ lực hay các thành viên của các giáo phái khác nhau phá hoại lẫn nhau. Một thắc mắc được đặt ra là điều kiện nào gây ra hội chứng Stockholm? Các chuyên gia đã chỉ ra nó có thể xảy ra trong bất cứ tình huống nào, nhưng chủ yếu trong 3 trường hợp sau:
- Một mối quan hệ không đồng đều khi những kẻ bắt cóc ép buộc con tin làm những việc họ có thể hoặc không thể làm.
- Kẻ bắt cóc đe doạ giết chết hoặc gây thương tích cho tù nhân.
- Ngoài ra đó có thể là bản năng tự vệ của phía tù nhân.
Trong trường hợp cuối cùng này, tù nhân hiểu rằng bản thân không thể thoát khỏi kẻ bắt cóc cho nên để sống sót họ tuân theo yêu cầu của chúng. Hơn nữa do không được tiếp xúc với thế giới bên ngoài nên bất cứ một tư tưởng, quan điểm nào của người bên ngoài cũng không được tù nhân tiếp thu.
Biểu hiện của người mác hội chứng Stockholm là ra sức bảo vệ cho kẻ thủ ác bất chấp những nỗ lực giải cứu
Nguyên nhân của hội chứng Stockholm
Nguyên nhân thực sự của hội chứng Stockholm vô cùng phức tạp. Trải qua nhiều năm các bác sĩ thần kinh học và tội phạm học đã cố gắng tìm ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng đó. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
- Những con tin cảm thấy kẻ bắt cóc cho họ cơ hội sống vì không giết họ. Từ đó ngay lập tức con tin nhìn nhận những kẻ bắt cóc bằng một ánh mắt tích cực hơn.
- Những con tin được kẻ bắt cóc đối xử một cách cảm thông. Có thể là một môi trường sống tốt, thức ăn tốt. Vì vậy các con tin nghĩ rằng mình được đối xử đặc biệt vì thông thường khi bị bắt cóc người ta sẽ phải trải qua những tra tấn tồi tệ và gay gắt.
- Những người bị bắt cóc hoàn toàn bị giam cầm và ngắt hết kết nối với bên ngoài. Từ đó họ tin 100% vào những gì kẻ bắt cóc cố tình truyền đạt. Con tin có thể từ những điều được nghe phiến diện đó lại hiểu ra nguyên nhân vì sao kẻ bắt cóc buộc phải phạm tội. Sau đó họ nảy sinh ý nghĩ cảm thông và muốn giúp đỡ kẻ bắt cóc mình.
- Những con tin dần dần nảy sinh và phát triển thói quen muốn làm hài lòng kẻ bắt cóc mình. Ban đầu xuất phát từ ước muốn sinh tồn, họ chọn đứng về phía kẻ bắt cóc để tránh bị ngược đãi khắc nghiệt thậm chí bị giết. Tuy nhiên sau đó nó phát triển thành thói quen và tiếp tục tồn tại mãi dù không còn một sự đe dọa nào nữa.
- Những con tin bị bắt cóc phát triển một trạng thái gọi là phụ thuộc kẻ bắt cóc. Câu chuyện này xảy ra với những nạn nhân bị bắt cóc nhưng không còn người nào thân thiết hoặc không còn nhà để trở về nữa. Trong những trường hợp toàn bộ người thân của mình đã không còn, con tin bị bắt buộc phải phục thuộc kẻ bắt cóc để được cung cấp nơi trú ẩn và thức ăn. Đây là nhu cầu cấp thiết vì thế ngay cả khi đã hết sự đe doạ họ vẫn không chịu rời khỏi kẻ bắt cóc.
Chỉ có bản thân các nạn nhân tự nỗ lực và quyết tâm vượt qua tình trạng lệ thuộc vào kẻ bắt cóc mình
Cách điều trị hội chứng Stockholm
Hiện nay hội chứng Stockholm chưa được ghi nhận và chuẩn đoán là một loại rối loạn sức khỏe tâm thần chính thức. Thay vào đó nó được xem là một cơ chế nhằm đối phó với những áp lực tâm lý tiêu cực diễn ra trong thời gian dài.
Vì vậy muốn điều trị được hội chứng này cần một quá trình lâu dài giúp người bệnh phục hồi. Các nhà trị liệu và tâm lý học sẽ giúp bệnh nhân có các cơ chế đối phó lành mạnh và hiểu được những gì đang xảy ra. Nói chung hành trình vượt qua hội chứng Stockholm không hề đơn giản và cần sự hợp tác, thấu hiểu, gắn bó mật thiết giữa bệnh nhân và nhà tâm lý.
Như vậy Nhà thuốc Long Châu đã cùng bạn đi khám phá về hội chứng Stockholm là gì. Hy vọng những thông tin bài viết chia sẻ sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn và có tâm thái đón nhận một cách tích cực hơn. Nếu bạn hay những người xung quanh gặp phải tình trạng này thì có thể vượt qua cùng nhau một cách dễ dàng và ít tổn thương hơn.
Nguyễn Khuyên
Nguồn tham khảo: Tổng hợp