Tìm hiểu về tư duy bậc cao và tầm quan trọng của nó

Những người có tư duy bậc cao được đánh giá là rất linh hoạt trong việc áp dụng kiến thức đa ngành, đa nghề vào nhiều lĩnh vực khác nhau. Để biết thêm một số thông tin về tư duy bậc cao, mời bạn đọc hãy theo dõi bài viết dưới đây.

Tư duy bậc cao là gì?

Tư duy bậc cao - Higher-order thinking skills được viết tắt là HOTS. Có xuất phát từ phân loại Bloom, phân loại này có liên quan đến việc tiếp thu kiến thức, 6 cấp bậc tiếp thu kiến thức đó bao gồm:

• Cấp độ 1 - Nhớ: Cấp độ 1 là có thể tập trung và nhớ những gì đã được truyền đạt, nói một cách dễ hiểu là học thuộc lòng.
• Cấp độ 2 - Hiểu: Tiếp theo là hiểu được những gì đã học, thể hiện qua việc tóm tắt được ý chính bài học và tổng quát hóa vấn đề.
• Cấp độ 3 - Áp dụng: Sau khi đã nhớ và hiểu các kiến thức đã học thì cần phải áp dụng được những kiến thức này vào những tình huống mới đồng thời liên hệ các kiến thức khác đã biết vào cùng một tình huống.
• Cấp độ 4 - Phân tích: Phân tích chi tiết các kiến thức đã học và tạo ra mối liên hệ với những kiến thức đã biết để có sự hiểu biết sâu sắc hơn về những kiến thức đang học.
• Cấp độ 5 - Thẩm định: Thẩm định chính là phân tích, đánh giá những giải pháp được đưa ra cho một vấn đề và từ đó chọn lựa giải pháp cho hoàn cảnh cụ thể một cách phù hợp. Thẩm định sẽ yêu cầu có kiến thức thật đa dạng và biết cách liên hệ với các kiến thức đó, đánh giá được những ưu, nhược điểm của giải pháp.
• Cấp độ 6 - Tạo cái mới: Tạo cái mới dựa trên những kiến thức sẵn có. Tìm ra những giải pháp lớn hay nhỏ, đột phá hay tiếp nối thông qua sự sáng tạo và đổi mới.

Trong 6 cấp độ này thì tư duy bậc cao sẽ bao gồm “Phân tích, thẩm định và tạo ra cái mới”. Đây được xem là 3 mức độ cao nhất và có liên quan rất chặt chẽ với nhau.

Tầm quan trọng của tư duy bậc cao

Những kỹ năng tư duy bậc cao cùng những yếu tố cảm xúc sẽ là chìa khóa để giúp chúng ta vượt lên trên máy móc, nhất là trong thời đại máy móc, trí tuệ nhân tạo, robot ngày càng phát triển mạnh mẽ như hiện nay. Đồng thời, đây cũng chính là tầm quan trọng của tư duy bậc cao trong cuộc sống.

Kết nối kiến thức

Kiến thức là nền tảng cung cấp thông tin, nhất là khi chúng ta cần tìm hiểu về một chủ đề nào đó. Chúng ta sẽ cần thực hiện 3 bước đầu tiên của Bloom nếu muốn học được kiến thức mới. 3 bước này sẽ giúp người học nắm được các kiến thức cụ kể, tuy nhiên lại thiếu đi sự liên kết. Chính vì thế, tư duy bậc cao đã xuất hiện để giúp bạn liên kết những kiến thức này lại với nhau.

Tư duy bậc cao sẽ giúp cho con người phát triển khả năng tự học, nắm vững được kiến thức và các khái niệm, đồng thời liên kết chúng và phát triển sáng tạo thêm. Chú trọng phát triển cho bản thân khả năng tư duy bậc cao sẽ mang lại hiệu quả tối ưu hơn việc tiếp thu kiến thức cụ thể.

Phát triển song song với quá trình phát triển kiến thức

Tư duy bậc cao sẽ được phát triển song song với quá trình phát triển kiến thức, chính là sự hiểu biết sâu sắc các kiến thức thông qua bản chất của vấn đề. Một khi người học hiểu được bản chất của kiến thức, họ có thể liên kết được với các kiến thức khác có liên quan. Quá trình này sẽ giúp hình thành nên những suy nghĩ sáng tạo cũng như kiến thức mới.

Phát triển bản thân

Giá trị cốt lõi của tư duy bậc cao chính là giúp phát triển bản thân. Tư duy giúp bạn có thể vận dụng được các kỹ năng, tri thức cũng như kinh nghiệm vào học tập và công việc, mang lại hiệu quả tối ưu. Ngoài ra, khả năng tư duy cũng giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt hơn, mang đến nhiều ý tưởng mới mang dấu ấn cá nhân cũng như hiệu quả.

Rèn luyện khả năng tư duy bậc cao cũng là một cách hiệu quả giúp rèn luyện não bộ, phát triển não bộ (đối với trẻ nhỏ) tiếp cận được với sự phát triển của xã hội, phát triển bản thân và mang lại thành công trong tương lai.

Cách rèn luyện tư duy bậc cao

Tham gia các hoạt động thúc đẩy tư duy

Tham gia vào các hoạt động thúc đẩy tư duy bằng cách thực hành nhiều các bước khác nhau như:

• Tìm hiểu thông tin: Hình thành cho mình thói quen tìm hiểu các vấn đề nếu còn chưa rõ. Đừng ngần ngại đặt ra câu hỏi chỉ về sợ người khác cho rằng mình kém cỏi.
• Đánh giá thông tin: Sau khi đã tìm hiểu thông tin thì bạn cần đánh giá mức độ chính xác của thông tin thông qua việc kiểm tra và phân tích. Quá trình này sẽ cần được lặp đi lặp lại mỗi ngày với bất kỳ thông tin nào chúng ta nhận được.
• Phát triển ý tưởng mới: Thông qua quá trình suy nghĩ và sáng tạo hãy tích cực tạo ra những ý tưởng, sản phẩm mới. Bạn sẽ cảm nhận, hiểu rõ thêm rất nhiều điều bổ ích.

Suy nghĩ dài hạn

Sau khi học thêm kiến thức mới bạn hãy thực hiện các hoạt động sau:

• Hiểu và ghi nhớ các vấn đề về kiến thức cũng như kỹ năng đã được học.
• Hãy vận dụng những điều học được vào thực tế, liên kết với những kiến thức đã được học trước đó.
• Dành ra thời gian để phát triển kiến thức, khả năng tư duy.

Để phát triển được tư duy bậc cao sẽ cần một quá trình lâu dài và kiên trì. Bạn hãy dành nhiều thời gian ra để học nhưng cũng không nên ép bản thân một cách quá mức, tránh khiến bản thân stress.

Tìm kiếm môi trường mới để phát triển tư duy

Tư duy bậc cao vẫn còn là một khái niệm khá mới mẻ đối với nhiều người, do đó, không phải ai cũng đều có sự hiểu biết, thông tin về tư duy bậc cao. Chính vì thế, bạn sẽ cần tìm những môi trường mới để có thể phát triển nó một cách thuận lợi. Bạn có thể lên mạng và vào những hội nhóm, câu lạc bộ về tư duy bậc cao để học hỏi.

Như vậy, để đạt được thành công trong bất cứ thời điểm nào trong cuộc đời thì tư duy bậc cao là một kỹ năng sống rất quan trọng và cần có. Biết cách tư duy bậc cao, chúng ta sẽ tự tin để đối mặt với những vấn đề, tình huống từ đơn giản cho đến phức tạp. Không chỉ những người tài năng mới cần phát triển kỹ năng này mà ai trong chúng ta cũng đều có thể, phục thuộc vào năng lực cũng như trí tuệ của từng cá nhân.