Tinh trùng bất thường: Biến chứng, chẩn đoán và phương pháp điều trị

Tinh trùng bất thường là những tinh trùng có hình dạng, trạng thái khác biệt so với các tinh trùng bình thường. Cơ thể nam giới có những tinh trùng bất thường sẽ biểu hiện các sinh lý có xu hướng phát triển xấu và dẫn đến các bệnh lý. Vậy tinh trùng bất thường ẩn nấp những mối nguy nào mà phái nam cần biết và phòng tránh hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Những điều cần biết về tinh trùng bất thường

Tinh trùng bất thường là gì?

Tinh trùng bất thường là tình trạng tinh trùng có chất lượng kém, số lượng ít, hình dạng bất thường hoặc di động kém. Tinh trùng bất thường có thể là một yếu tố gây vô sinh ở nam giới, nhưng không có nghĩa là một người đàn ông không thể có con.

Nguyên nhân tinh trùng bất thường xuất hiện

Có không ít nguyên nhân làm cho các tinh trùng bất thường xuất hiện:

• Do gốc tự do: Tinh trùng bị ảnh hưởng từ điện tích của gốc tự do làm tỷ lệ tinh trùng bất thường tăng cao gây ảnh hưởng đến quá trình sinh sản ở nam giới.
• Độ tuổi ảnh hưởng đến sự gia tăng tinh trùng bất thường: Khi tuổi càng cao chất lượng tinh trùng cũng có xu hướng suy giảm. Do vậy, nam giới sau tuổi tứ tuần thường có tỷ lệ tinh trùng bất thường khá cao. Đồng thời, tuổi càng cao càng xuất hiện nhiều bệnh lý có nguy cơ đe dọa lớn đến chất lượng tinh trùng và khả năng thụ thai hơn.
• Môi trường sống không lành mạnh: Môi trường chứa nhiều chất độc hại sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người. Bên cạnh đó tinh trùng cũng bị đe dọa và suy giảm cả về số lượng lẫn chất lượng.
• Cơ thể không được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết: Thiếu chất dinh dưỡng là vấn đề nghiêm trọng có thể khiến cho chất lượng tinh trùng bị suy giảm và tăng tỷ lệ tinh trùng bất thường.
• Lối sống không lành mạnh: Nam giới có thói quen thường xuyên sử dụng các chất kích thích như bia, rượu, cà phê, thuốc lá… Đây là những chất kích thích gây tác hại đến cho sức khỏe và tinh trùng vô cùng lớn.

Ảnh hưởng của tinh trùng bất thường đến khả năng sinh sản

Tinh trùng bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận và xâm nhập vào trứng, đây là những bước thiết yếu cho sự thụ tinh. Tuy nhiên, theo kết quả các nghiên cứu cho thấy lượng tinh trùng bất thường cao không nhất thiết ngăn cản sự thụ tinh, và một số nghiên cứu đã không tìm thấy mối liên quan rõ ràng giữa hình dạng tinh trùng và kết quả mang thai. Do đó, ảnh hưởng của tinh trùng bất thường đến khả năng sinh sản có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và các yếu tố khác. Nếu lo lắng về chất lượng tinh trùng hoặc khả năng sinh sản nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được đánh giá và điều trị phù hợp.

Biến chứng phổ biến do tinh trùng bất thường gây ra

Tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng bất thường của tinh trùng mà có thể xác định được một số biến chứng phổ biến mà nó gây ra như sau:

• Máu trong tinh dịch (huyết tinh) có thể cho thấy sự nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm ở đường sinh sản.
• Lượng tinh dịch giảm hoặc cực khoái khô (azoospermia) có thể cho thấy sự tắc nghẽn hoặc xuất tinh ngược.
• Vô sinh hoặc khó thụ thai do nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng hoặc số lượng tinh trùng.

Chẩn đoán tinh trùng bất thường

Theo các chuyên gia về nam học, phân tích tinh dịch đồ là một trong những phương pháp kiểm tra phổ biến và có tỷ lệ chính xác cao trong việc chẩn đoán tình trạng tinh trùng bất thường hiệu quả nhất.

Qua kính hiển vi quang học có vật kính lớn, có thể soi được hình dạng, đếm số lượng và đánh giá khả năng di chuyển của tinh trùng từ tinh dịch của nam giới. Đồng thời, nồng độ tinh dịch, màu sắc, độ sánh… cũng có thể được kiểm tra để đánh giá tình trạng tinh dịch bất thường hay không.

Quá trình phân tích tinh dịch thể hiện qua các khía cạnh:

• Lượng tinh dịch: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ 1,5ml là thể tích bình thường của tinh dịch trong mỗi lần xuất tinh. Nếu lượng tinh dịch có nồng độ thấp hơn, đó là có thể do một số dấu hiệu như tình trạng tắc nghẽn quá trình xuất tinh, mẫu thu thập không đủ, xuất tinh ngược dòng, rối loạn chức năng của túi tinh hoặc tuyến tiền liệt.
• Số lượng tinh trùng: WHO định nghĩa số lượng tinh trùng bình thường ít nhất là 15 triệu mỗi ml tinh dịch được xuất tinh.
• Hình thái của tinh trùng (kích thước và hình dạng): Đánh giá hình thái tinh trùng bao gồm các kiểm tra về kích thước đầu, hình dáng bên ngoài và cấu trúc của đuôi. Đầu có chức năng rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh với trứng của tinh trùng. Theo WHO, tỷ lệ tinh trùng bình thường ít nhất là 4% tinh trùng có hình dạng bình thường.
• Khả năng vận động: Khảo sát dưới kính hiển vi có thể kiểm tra thêm khả năng chuyển động của tinh trùng. Với tỷ lệ 40% trở lên tinh trùng di động được coi là bình thường.

Phương pháp điều trị tinh trùng bất thường ở nam giới

Từ kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ có thể dễ dàng xác định được nguyên nhân khiến cho tinh trùng bất thường, các bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh một số biện pháp cải thiện chất lượng tinh trùng. Để có được kết quả điều trị thành công cần nhiều thời gian, sự theo dõi sát sao của bác sĩ và người thân.

Theo đó, người bệnh có thể được hướng dẫn một số phương pháp để điều trị tinh trùng bất thường sau:

• Cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách bỏ hút thuốc, hạn chế việc uống rượu bia, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng.
• Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ sức khỏe tinh trùng. Đồng thời, điều này cũng giúp bác sĩ đánh giá được tác dụng cụ thể của thuốc đối với từng trường hợp (cụ thể là các loại thuốc làm tăng nội tiết tố nam giới).
• Phẫu thuật nếu có chỉ định.

Loại bỏ các tinh trùng bất thường không phải lúc nào cũng đơn giản, nhanh chóng và thành công. Do đó, bác sĩ nên có thêm các chỉ định một số phương pháp hỗ trợ sinh sản ở nam giới, nếu các phương pháp hỗ trợ điều trị tinh trùng bất thường không mang lại hiệu quả.

Tinh trùng bất thường là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Tình trạng này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để chẩn đoán tinh trùng bất thường, người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm tinh dịch, máu và các kiểm tra khác do bác sĩ chỉ định. Điều trị tinh trùng bất thường phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau, từ thuốc, phẫu thuật đến hỗ trợ sinh sản. Người bệnh cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, lối sống và sức khỏe tâm lý để cải thiện chất lượng tinh trùng. 

Bài viết trên đã mang lại những thông tin cần thiết cho các đọc giả. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc lo lắng nào về tình trạng tinh trùng của mình, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa nam học để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Xem thêm: 

• Tinh trùng không bào là gì? Điều trị tinh trùng không bào như thế nào?
• Góc giải đáp: Liệu tinh trùng dính vào quần lót có thai không?