Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Tổn thương đám rối thần kinh thắt lưng không phải là một hiện tượng hiếm gặp, mặc dù nó thường khó chẩn đoán và ít phổ biến hơn so với các vấn đề tương tự ở cánh tay. Tình trạng này có thể dẫn đến liệt và tác động đáng kể đến nhiều chức năng của cơ thể.
Tổn thương đám rối thần kinh thắt lưng là một vấn đề nghiêm trọng và phổ biến hiện nay, có thể xảy ra khi đám rối thần kinh ở vùng chi dưới của cột sống bị tổn thương. Nếu có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, việc thăm khám và điều trị sớm tổn thương đám rối thần kinh thắt lưng là quan trọng để ngăn chặn và giảm thiểu những biến chứng không mong muốn.
Dây thần kinh tọa là một trong những dây thần kinh quan trọng nhất đảm bảo thực hiện các chức năng vận động và cảm giác của hầu hết vùng chi dưới. Đây là một dây thần kinh dài nhất trong cơ thể người, bắt đầu từ cột sống và kéo dài xuống đầu các ngón chân, giữ vai trò quan trọng trong việc điều khiển các bộ phận liên quan trong đường đi của thần kinh.
Dây thần kinh tọa bao gồm rất nhiều rễ thần kinh, bao gồm rễ L4, L5, S1, S2 và S3, tất cả đều thuộc một cấu trúc được gọi là đám rối thần kinh thắt lưng. Cấu trúc này chạy từ vùng thắt lưng xuống đến các ngón chân và đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển và chi phối các hoạt động của chi dưới.
Đám rối thần kinh thắt lưng có vị trí ở hai bên dọc theo cột sống thắt lưng và phía trước mỏm ngang đốt sống. Nó chạy phía trước cơ vuông thắt lưng, mang theo nhiệm vụ chi phối những vận động của cả hai chân và giúp thực hiện các động tác như gập, duỗi đầu gối, ngồi dậy, gập duỗi bàn chân và điều phối vận động của cả hai chân.
Chức năng chính của đám rối thần kinh thắt lưng là chi phối các vận động của cả hai chân, điều khiển các động tác như gập, duỗi đầu gối, ngồi dậy và gập duỗi bàn chân. Bên cạnh chức năng vận động, nó cũng đảm nhận vai trò quan trọng trong cảm giác, mang lại các trải nghiệm cảm giác nông, sâu khác nhau cho vùng chi dưới của cơ thể.
Bệnh đám rối thắt lưng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, và dưới đây là một số ví dụ về những nguyên nhân phổ biến:
Chấn thương như gãy khung chậu, trật khớp háng ra sau hoặc chấn thương gây tụ máu có thể gây chấn thương trực tiếp hoặc chèn ép đám rối thắt lưng. Bệnh thường khó đánh giá đầy đủ chức năng thần kinh do đau dây thần kinh và mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Điều trị tùy thuộc vào chấn thương cụ thể và có thể bao gồm phẫu thuật và ghép dây thần kinh để phục hồi một phần chức năng.
Thường xảy ra ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2, gây ảnh hưởng không chỉ đến đám rối thắt lưng mà còn đến tất cả dây thần kinh ngoại vi. Triệu chứng lan tỏa và diễn biến từ từ, khó đánh giá do ảnh hưởng nặng nề và chèn ép.
Cơ chế phổ biến nhất là sự mở rộng trực tiếp của khối u gây chèn ép. Các loại khối u ác tính và lành tính như u xơ tử cung, đại trực tràng, bàng quang, cổ tử cung, buồng trứng, âm đạo, có thể gây tổn thương đám rối thắt lưng.
Triệu chứng bao gồm đau vùng tiểu khung, đau tăng khi nằm ngửa, và có thể đi kèm với các triệu chứng khác phụ thuộc vào loại khối u.
Tiên lượng và điều trị đa dạng, tùy thuộc vào loại khối u cụ thể, với phương pháp điều trị như liệu pháp bức xạ, hóa trị, phẫu thuật, hoặc kết hợp nhiều phương pháp.
Thường xuất hiện sau các ca phẫu thuật vùng tiểu khung, phụ khoa, và chỉnh hình khớp háng. Trong một số trường hợp hiếm, bệnh này có thể phát sinh do tai biến trong quá trình phẫu thuật, có thể là kết quả của sự kéo căng, cắt ngang hoặc thắt các thành phần của đám rối thắt lưng. Sẹo hoặc sự hình thành tụ máu không được phát hiện có thể dẫn đến bệnh đám rối thắt lưng sau phẫu thuật. Trong các tình huống khác, bệnh đám rối có thể là do bệnh lý thần kinh viêm sau phẫu thuật, thể hiện qua các đặc điểm lâm sàng và bệnh lý, với sinh thiết dây thần kinh chỉ ra tổn thương do thiếu máu cục bộ và viêm vi mạch.
Bệnh đám rối thắt lưng sau phẫu thuật do tụ máu thường xuất hiện khi có sự tụ máu sau phẫu thuật ở vùng hông. Các khối máu nhỏ chủ yếu chèn ép dây thần kinh đùi, trong khi những khối máu lớn hơn có thể ảnh hưởng đến toàn bộ đám rối thắt lưng và đám rối cùng. Tụ máu sau phẫu thuật có thể phát sinh sau khi đặt ống thông động mạch hoặc tĩnh mạch đùi và sử dụng đồng thời với thuốc chống đông. Đôi khi, đám rối thắt lưng được phong bế để giảm đau sau phẫu thuật, và điều trị chống đông máu cũng có thể liên quan đến tụ máu sau phẫu thuật tự phát.
Để đưa ra chẩn đoán về tổn thương đám rối thần kinh thắt lưng, các phương pháp cận lâm sàng quan trọng bao gồm:
Bệnh tổn thương đám rối thần kinh thắt lưng có thể gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng di chuyển của người bệnh. Việc chữa trị tình trạng này thường đối mặt với nhiều khó khăn, vì vậy quan trọng nhất là người bệnh nên đến bệnh viện ngay khi có triệu chứng để được thăm khám và bắt đầu điều trị sớm.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.