Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ là bệnh gì? Cách khắc phục

Khi trẻ thường xuyên bị nghẹt mũi, thở khò khè hoặc phải há miệng khi ngủ, rất có thể đường hô hấp đang gặp vấn đề. Bài viết dưới đây sẽ giúp phụ huynh giải đáp thắc mắc “Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ là bệnh gì?” đồng thời cung cấp các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp bé hít thở dễ dàng và có giấc ngủ sâu hơn.

Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ là như thế nào?

Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ là tình trạng đường hô hấp trên của trẻ bị cản trở, khiến quá trình lưu thông không khí qua mũi bị hạn chế. Hiện tượng này thường xuất hiện vào ban đêm và có thể kèm theo các dấu hiệu như thở khò khè, há miệng khi ngủ, ngủ không yên giấc hoặc hay trở mình.

Khi trẻ bị nghẹt mũi vào ban đêm, lượng oxy cung cấp cho cơ thể có thể bị giảm, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, uể oải vào ngày hôm sau. Nghẹt mũi kéo dài có thể gây mệt mỏi, ngủ kém và ảnh hưởng tới ăn uống, từ đó có thể ảnh hưởng tăng trưởng thể chất. Do đó, phụ huynh cần quan sát kỹ triệu chứng, tìm nguyên nhân chính xác và đưa trẻ đi thăm khám kịp thời để được chẩn đoán và điều trị phù hợp, giúp đảm bảo chức năng hô hấp và sức khỏe tổng thể của trẻ.

Biểu hiện trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ

Nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh là tình trạng đường thở bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn do dịch tiết, sưng nề niêm mạc hoặc các yếu tố kích thích từ môi trường. Cha mẹ có thể nhận biết qua những dấu hiệu sau:

• Khó thở, thở khò khè khi ngủ: Trẻ phát ra tiếng khò khè, có thể kèm sốt cao (>39°C) nếu nguyên nhân do nhiễm trùng đường hô hấp hoặc viêm xoang.
• Thở bằng miệng thường xuyên: Khi đường mũi bị tắc, trẻ phải thở bằng miệng, dễ gây khô niêm mạc họng, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và ảnh hưởng đến thói quen hô hấp lâu dài.
• Quấy khóc, ngủ không yên giấc: Khó chịu do thiếu oxy và tắc nghẽn đường thở khiến trẻ dễ tỉnh giấc, khó ngủ sâu.
• Nghẹt mũi về đêm: Các dịch nhầy và sưng nề niêm mạc mũi làm tắc nghẽn nhiều hơn khi trẻ nằm, khiến trẻ hít thở khó khăn, đặc biệt trong khoảng thời gian nửa đêm về sáng.
• Kèm theo ho hoặc chảy nước mũi: Thường gặp khi trẻ bị viêm đường hô hấp trên, viêm phế quản hoặc dị ứng.
• Khò khè kèm chảy dịch mũi và bỏ bú: Khi khó thở, trẻ dễ mệt, bú kém.

Nhận biết sớm các biểu hiện trên giúp cha mẹ kịp thời đưa trẻ đi khám và điều trị, tránh để tình trạng nghẹt mũi kéo dài gây biến chứng hô hấp hoặc ảnh hưởng đến phát triển toàn diện.

Nguyên nhân khiến trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ

Tình trạng nghẹt mũi và khó thở khi ngủ ở trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất.

Ảnh hưởng của các bệnh lý đường hô hấp

Các bệnh lý như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng hay viêm tai giữa thường là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ. Khi nhiễm virus hoặc vi khuẩn, niêm mạc mũi bị kích thích, dẫn đến tăng tiết dịch nhầy, gây cản trở luồng khí lưu thông.

Dị ứng đường hô hấp

Trẻ có cơ địa nhạy cảm thường dễ bị dị ứng trước các yếu tố môi trường như phấn hoa, bụi mịn, lông thú nuôi hay nấm mốc. Phản ứng dị ứng làm niêm mạc mũi phù nề và tăng tiết dịch, gây tắc nghẽn và khó thở.

Tác động từ môi trường sống

Không khí ô nhiễm, nhiều bụi hoặc thay đổi môi trường đột ngột có thể làm niêm mạc mũi bị kích ứng, dẫn đến viêm mũi và nghẹt mũi về đêm. Bố mẹ cần lưu ý rằng trẻ sống trong môi trường có khói thuốc lá hoặc tiếp xúc thường xuyên với nguồn khói bụi có nguy cơ cao bị viêm mũi mạn tính.

Mọc răng

Giai đoạn mọc răng ở trẻ nhỏ có thể kích thích tuyến nhầy hoạt động mạnh, tăng tiết dịch ở mũi. Lượng dịch dư thừa gây bít tắc đường thở, đặc biệt khi trẻ nằm ngủ, dẫn đến khó thở và ngủ không yên giấc.

Thay đổi thời tiết

Sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm đột ngột dễ khiến trẻ bị cảm lạnh hoặc cảm cúm. Các triệu chứng thường gặp gồm sốt, ho, chảy mũi và nghẹt mũi. Nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể kéo dài và tái phát nhiều lần trong năm.

Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ có nguy hiểm không?

Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ là tình trạng đáng lo ngại, có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Tình trạng này khiến trẻ chán ăn, dẫn đến suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến phát triển thể chất và trí tuệ. Ngoài ra, trẻ mất ngủ, cơ thể mệt mỏi, dễ cáu gắt do không được nghỉ ngơi đầy đủ. Nếu không được xử lý kịp thời, nghẹt mũi kéo dài có thể gây biến chứng hô hấp, đòi hỏi can thiệp y tế sớm.

Trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ phải làm sao?

Khi trẻ gặp tình trạng nghẹt mũi và khó thở về đêm, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ tại nhà nhằm giảm triệu chứng, cải thiện thông khí đường thở và nâng cao sức đề kháng:

• Kê gối cao và massage cánh mũi: Dùng gối hoặc khăn mềm để kê đầu giúp đường thở thông thoáng hơn. Massage nhẹ hai bên cánh mũi hỗ trợ lưu thông khí và giảm cảm giác tắc nghẽn.
• Vệ sinh và làm thông mũi: Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý 0,9% để rửa mũi, kết hợp hút dịch nhầy bằng dụng cụ chuyên dụng. Thao tác nhẹ nhàng, đúng kỹ thuật để tránh tổn thương niêm mạc.
• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ: Tăng cường thực phẩm giàu vitamin, kẽm, sắt, kali… giúp nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ tái phát các bệnh đường hô hấp.
• Duy trì độ ẩm không khí: Giữ nhiệt độ phòng khoảng 26-27°C, dùng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước nhỏ trong phòng.
• Cho trẻ uống đủ nước: Giúp làm loãng dịch nhầy, giảm khô rát họng và hỗ trợ thông khí.

Những sai lầm khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh gặp tình trạng nghẹt mũi, khó thở, một số sai lầm thường gặp có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn:

• Tự ý sử dụng thuốc: Cho trẻ dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, khi chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa có thể gây tác dụng phụ và làm gia tăng nguy cơ kháng thuốc.
• Dụng cụ hút mũi không đảm bảo vệ sinh: Sử dụng dụng cụ chưa được tiệt khuẩn có thể đưa vi khuẩn, nấm hoặc virus xâm nhập sâu hơn vào đường hô hấp của trẻ.
• Không vệ sinh tay trước khi chăm sóc trẻ: Bỏ qua bước rửa tay bằng xà phòng trước khi cho trẻ uống thuốc, ăn uống hoặc vệ sinh mũi, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng chéo.
• Lạm dụng tinh dầu hoặc nước nhỏ mũi không rõ nguồn gốc: Có thể gây kích ứng niêm mạc mũi và ảnh hưởng đến hệ hô hấp non yếu của trẻ.

Khi nào cần cho trẻ đi khám?

Cha mẹ cần theo dõi sát sao các biểu hiện của trẻ khi bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ và nên cho trẻ đi khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Đã áp dụng đầy đủ biện pháp chăm sóc tại nhà nhưng nghẹt mũi và khó thở của trẻ vẫn kéo dài hoặc nặng hơn.
• Trẻ thở nhanh, rút lõm lồng ngực, cánh mũi phập phồng hoặc tím tái môi, đầu chi.
• Nhiệt độ cơ thể >38°C, chất nhầy đặc, chuyển sang màu vàng hoặc xanh, có mùi khó chịu.
• Xuất hiện phát ban da, sưng ở vùng trán, mũi, má hoặc trẻ quấy khóc liên tục, bú kém.

Mong rằng bài viết trên đã cung cấp cho phụ huynh những thông tin hữu ích để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử trí khi trẻ em bị nghẹt mũi, khó thở khi ngủ. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tư vấn chuyên môn kịp thời.