Trẻ uống kháng sinh bị táo bón: Nguyên nhân và cách giải quyết

Vì vậy, cha mẹ thường băn khoăn khi cho trẻ sử dụng kháng sinh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin về nguyên nhân, cách giải quyết khi trẻ uống kháng sinh bị táo bón cũng như cách phòng ngừa hiệu quả khi dùng kháng sinh điều trị.

Sử dụng kháng sinh cho trẻ có nên hay không?

Khi trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột, nhiều bậc phụ huynh thường băn khoăn về việc cho trẻ uống kháng sinh do lo sợ tác dụng phụ như táo bón. Tuy nhiên, hiểu sai tác dụng của kháng sinh và thiếu kiến thức chăm sóc khi điều trị có thể làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ. Việc sử dụng kháng sinh thường được bác sĩ chỉ định nhằm tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, ngoài vi khuẩn gây bệnh, những lợi khuẩn có ích cũng bị tiêu diệt, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến táo bón do hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện. Táo bón khiến quá trình đào thải cặn bã bị khó khăn, phân sẽ khô, cứng, nhỏ hoặc lớn quá, làm trẻ gặp khó khăn khi đi đại tiện và có thể gây đau rát hậu môn do cố gắng rặn. Một số triệu chứng khác thường xuất hiện bao gồm chán ăn, đau bụng, đầy hơi và chướng bụng.

Nếu không khắc phục kịp thời, chứng táo bón có thể gây hại lâu dài cho sức khỏe của trẻ, ảnh hưởng đến cân nặng, phát triển chậm và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác như nhiễm độc hoặc trĩ. Tuy nhiên, táo bón có thể được khắc phục bằng cách nắm vững cách chăm sóc trẻ trong quá trình sử dụng kháng sinh.

Trẻ uống kháng sinh bị táo bón thì nên làm gì?

Thông thường, sau khi trẻ ngưng sử dụng thuốc kháng sinh, tình trạng táo bón thường giảm dần và trẻ sẽ đi vệ sinh bình thường. Tuy nhiên, nếu trẻ phải sử dụng kháng sinh trong một thời gian dài hoặc có cơ địa dễ bị táo bón, việc cải thiện tình trạng này có thể khó khăn, kể cả khi ngưng sử dụng thuốc. Dưới đây là một số cách khắc phục chứng táo bón hiệu quả:

Cho trẻ uống đủ nước

Dù đang trong quá trình điều trị hoặc đã ngưng sử dụng thuốc kháng sinh, bố mẹ nên khuyến khích trẻ uống đủ nước. Điều này giúp thúc đẩy quá trình tống chất thải ra ngoài và làm mềm phân, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi ngoài.

Bổ sung chất xơ trong chế độ dinh dưỡng của trẻ

Để giảm thiểu tình trạng trẻ uống kháng sinh bị táo bón, tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống là điều cần thiết. Chất xơ được coi là "khắc tinh" của chứng táo bón, có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa. Đặc biệt, chất xơ có trong các loại rau, củ quả giúp tạo khuôn phân và tăng thể tích phân. Nhờ điều này, phân sẽ di chuyển ra ngoài dễ dàng hơn, trẻ không cần phải rặn mạnh từ đó hạn chế cảm giác khó chịu, đau rát khi đi tiêu. Đồng thời, chất xơ còn hỗ trợ nuôi dưỡng các lợi khuẩn kích thích quá trình tiêu hóa và giảm tình trạng táo bón hiệu quả.

Bố mẹ nên khuyến khích trẻ bổ sung lượng lớn chất xơ qua việc ăn nhiều loại rau củ quả như rau chân vịt, súp lơ và các thực phẩm khác giàu chất xơ như lê, táo, chuối, mận và các loại hạt, ngũ cốc như yến mạch,... Để kích thích vị giác của trẻ, phụ huynh có thể chế biến các món ăn tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ: nấu cháo hạt óc chó hoặc kết hợp ngũ cốc với sữa chua,... 

Khuyến khích trẻ vận động nhiều hơn

Bố mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia vào các trò chơi vận động hoặc các môn thể thao phù hợp với lứa tuổi như đạp xe, đá bóng, đi bộ,... Việc tích cực vận động sẽ kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa, tăng cường sự nhu động của ruột và giúp giảm tình trạng táo bón một cách rõ rệt. Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể massage vùng bụng cho trẻ để tăng cường lưu thông máu, làm giảm cảm giác khó chịu do táo bón gây ra.

Sử dụng men vi sinh

Men vi sinh là một phương pháp an toàn được nhiều bà mẹ lựa chọn để bảo vệ đường ruột của trẻ. Men vi sinh là dạng chế phẩm sinh học chứa các vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa của con người. Những vi khuẩn có lợi khi vào đường ruột sẽ ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại, tái thiết lập cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột. Từ đó, việc sử dụng men vi sinh thúc đẩy tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa tình trạng khó tiêu, đầy hơi, táo bón, giúp hệ tiêu hóa của trẻ khỏe mạnh hơn và ăn ngon miệng hơn.

Việc kết hợp việc tăng cường vận động và sử dụng men vi sinh có thể giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động hiệu quả và là một phương pháp tự nhiên để cải thiện tình trạng trẻ uống kháng sinh bị táo bón. Tuy nhiên, nếu chứng táo bón vẫn không giảm hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

Phòng tránh nguy cơ táo bón cho trẻ khi uống kháng sinh

Sau đây là cách để các bậc phụ huynh có thể áp dụng khi nhận thấy bé uống kháng sinh bị táo bón:

• Dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ: Uống thuốc theo đúng liều lượng và tần suất được bác sĩ chỉ định. Khi xuất hiện các dấu hiệu không bình thường, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
• Hạn chế sử dụng kháng sinh trong thời gian dài: Tránh tự ý sử dụng kháng sinh trong thời gian kéo dài mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
• Bổ sung Probiotic (men vi sinh): Sử dụng men vi sinh để cân bằng lượng lợi khuẩn trong đường ruột. Men vi sinh có thể hỗ trợ tiêu hóa và giảm chứng táo bón.
• Tìm hiểu các nhóm dinh dưỡng cho bé theo từng độ tuổi: Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, chất dinh dưỡng qua chế độ ăn uống lành mạnh của trẻ, qua đó sẽ giúp hoạt động của hệ tiêu hóa trẻ trở nên khỏe mạnh.

Trên đây là nguyên nhân và cách giải quyết ba mẹ có thể tham khảo khi thấy trẻ uống kháng sinh bị táo bón. Lưu ý rằng thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thay thế cho lời khuyên từ nhân viên y tế. Nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào liên quan đến việc sử dụng kháng sinh, hãy nhờ sự tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.