Triệu chứng thường gặp khi tổn thương gan do thuốc

Không chỉ có rượu bia mới gây ảnh hưởng đến gan. Khi bạn sử dụng nhiều loại thuốc điều trị sẽ làm tăng khả năng gây độc cho gan, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm gan, suy gan và hoại tử tế bào gan tăng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng thuốc.

Tình trạng này thậm chí còn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu lạm dụng thuốc quá liều hoặc tự ý mua thuốc cho bản thân hoặc gia đình.

Lạm dụng nhiều loại thuốc điều trị sẽ làm tăng khả năng gây độc cho gan

Vì sao sử dụng nhiều thuốc sẽ làm tổn thương gan

Khi thuốc vào cơ thể sẽ được chuyển hóa tại gan trước khi được đào thải ra ngoài theo đường tiết niệu hoặc theo đường mật xuống ruột.

Bản chất khi thuốc được nạp vào là chất không độc, tuy nhiên sau quá trình chuyển hóa tại gan, một số thuốc trở thành chất gây ảnh hưởng đến chức năng gan. Đã có trường hợp ngộ độc, suy gan và tử vong vì tự ý sử dụng thuốc mà không hỏi ý kiến bác sĩ.

Những loại thuốc khi sử dụng nhiều có thể làm tổn thương gan

Thuốc giảm đau, hạ sốt

Một số loại thuốc thông thường và phổ biến nhưng vẫn có thể làm có thể làm viêm gan do dùng quá liều hoặc dùng một thời gian dài như thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt, hoạt chất paracetamol có mặt trong rất nhiều các sản phẩm trị sốt, ho, cảm cúm.

Có một số người cứ mỗi lần thấy đau đầu hay đau nhức xương khớp là uống paracetamol. Mặc dù thuốc giúp làm bớt cơn đau, nhưng lạm dụng quá nhiều sẽ gây ra nhiều tác dụng xấu cho gan. Nguy hiểm hơn là dùng paracetamol khi uống rượu bởi vì bản thân rượu đã gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến gan.

Bên cạnh đó, các thuốc giảm đau như aspirin, naproxen hoặc ibuprofen khi sử dụng quá liều nếu nhẹ có thể làm tăng men gan, nặng hơn có thể gây tình trạng viêm gan cấp. Ngoài ra, một số thuốc khác có thể gây viêm gan cấp tính kể đến như thuốc điều trị động kinh phenytoin, thuốc an thần diazepam, thuốc gây mê halothan hoặc thuốc điều trị bệnh dạ dày cimetidin.

Dùng thuốc giảm đau quá liều có thể gây tình trạng viêm gan cấp

Các loại thuốc kháng sinh

Bạn không nên nhầm tưởng uống thuốc thuốc kháng sinh là vô hại. Một số thuốc kháng sinh như clindamycin hay metronidazol nếu dùng quá liều hoặc trong thời gian dài có thể gây bệnh viêm gan cấp tính.

Bên cạnh đó, các thuốc kháng sinh như ciprofloxacin, erythromycin có thể gây bệnh viêm đường mật, từ đó làm ảnh hưởng đến gan. Ngoài ra thuốc ức chế virus retrovirus có thể gây viêm gan nếu dùng sai hướng dẫn chỉ định.

Thuốc kháng viêm corticoid là thuốc rất phổ biến trong điều trị viêm, dị ứng trong cuộc sống hằng ngày nhưng nếu sử dụng kéo dài, quá liều có thể làm cho gan bị nhiễm mỡ.

Thuốc chống lao

Các thuốc chống lao như rifampicin, isoniazid, streptomycin khi dùng có thể gây ngộ độc cho gan, bởi vì người mắc bệnh lao thường phải dùng liều cao ngay từ đầu và uống thuốc kéo dài nhiều tháng.

Ngộ độc gan do thuốc chống lao nếu trong thời gian ngắn có thể nhẹ, nhưng theo thời gian dài tình trạng trở nặng hơn, biểu hiện vàng da, vàng mắt, mệt mỏi hoặc nghiêm trọng hơn là suy gan.

Vitamin A

Vitamin A là một loại vitamin rất quan trọng và cần thiết cho cơ thể mỗi người, nhất là trẻ em. Tuy nhiên khi sử dụng quá liều gan có thể bị tổn hại. Nếu uống vitamin A với liều lượng cao, lớn trên 25.000 đơn vị mỗi ngày và uống thường xuyên có thể gây ngộ độc mãn tính và tổn thương gan.

Các triệu chứng thường gặp khi tổn thương gan do thuốc

Đa số ngộ độc gan do thuốc có các biểu hiện lâm sàng rất rất ít, thậm chí không thấy biểu hiện gì. Một số người chỉ cảm thấy chán ăn, mệt mỏi, một số trường hợp khác có các biểu hiện như sau:

• Màu nước tiểu bất thường, trở nên sẫm màu hơn bình thường, có màu vàng đậm, trong phân có các đốm máu.
• Hơi thở có mùi khó chịu do gan bị suy giảm chức năng, các độc tố, chất cặn bã được bài tiết qua đường hô hấp.
• Khi bị viêm gan cấp tính, người mắc bệnh có cảm giác đắng ở trong miệng.
• Các dấu hiệu có thể cảnh báo ngộ độc gan do thuốc như đau đầu, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa, đại tiện táo bón, tiểu tiện đỏ vàng.
• Mề đay, mẩn ngứa, mụn nhọt xuất hiện khi gan yếu, khả năng giải độc kém khiến các độc tố bị tích tụ trong cơ thể lâu ngày sẽ phát tán qua da.

Khả năng giải độc của gan kém đi  gây nên tình trạng mề đay

Dùng thuốc như thế nào để không hại đến gan?

Đối với những người có tiền sử viêm gan hoặc đang mắc bệnh về gan cần hết sức lưu ý là không tự ý đi mua thuốc để tự chữa bệnh cho mình mà cần đến các cơ sở y tế để khám bệnh. Tại đây, bệnh nhân cần cung cấp cho bác sĩ về thông tin và thời gian những thuốc đã từng dùng để bác sĩ kiểm tra các loại thuốc đó có gây ảnh hưởng đến gan hay không.

Trên cơ sở đó sẽ được làm các xét nghiệm về chức năng gan, mật hoặc các cận lâm sàng khác như chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ hoặc sinh thiết gan.

Ngoài ra, những người bị đau nhức xương khớp cũng cần được dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Khi mắc bệnh nhiễm khuẩn không tự động mua kháng sinh dùng, bởi vì thuốc kháng sinh khi sử dụng sai liều lượng không những gây tổn thương gan mà còn làm cho các virus gây bệnh kháng thuốc.

Việc lạm dụng thuốc có thể gây ra nhiều ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể, trong đó có gan.

Vì vậy, khi có biểu hiện nhiễm bệnh, bạn không nên tự ý đi mua thuốc mà hãy đến các cơ sở y tế gần nhất để được khám sàng lọc và phát thuốc. Đặc biệt với những người mắc các bệnh mãn tính, việc sử dụng thuốc đúng liều lượng là vô cùng quan trọng.

Thuý Nguyễn

Nguồn tham khảo: Tổng hợp