Ù tai dây thần kinh thính giác là bệnh gì?

Ù tai là triệu chứng khá thường gặp trong nhóm các triệu chứng về tai mũi họng. Theo những thống kê gần đây, có khoảng 15% dân số Việt Nam từng bị chứng ù tai làm phiền đến sức khỏe và cuộc sống với những mức độ, tính chất khác nhau. Và ù tai dây thần kinh thính giác là một trong số đó.

Ù tai dây thần kinh thính giác là gì?

Ù tai dây thần kinh thính giác là tình trạng xuất hiện tiếng ồn trong tai do căn nguyên dây thần kinh thính giác. Nguyên nhân chính của triệu chứng này là bệnh u dây thần kinh thính giác. Dây thần kinh thính giác hay còn được gọi là dây thần kinh số 8, bao gồm hai phần là ốc tai và tiền đình, đảm bảo cả hai chức năng chính là tiếp nhận âm thanh và kiểm soát thăng bằng cho cơ thể. Từ các tế bào nhận cảm ở khu vực tai giữa, tập hợp lại tạo thành dây thần kinh 8, từ đây nó đến vùng góc cầu não, tiểu não, đi lên thân não và dừng lại ở trung khu thần kinh tương ứng ở vỏ đại não.

Giải phẫu cấu trúc tai và dây thần kinh thính giác

Bệnh u dây thần kinh thính giác là một khối u lành tính, bắt nguồn từ dây thần kinh này. Bệnh khởi phát từ từ, tiến triển chậm, thường một thời gian dài mới biểu hiện ra các triệu chứng như ù tai, chóng mặt, đau đầu,… Bệnh ù tai dây thần kinh thính giác chiếm khoảng 8% trong số các khối u lành tính phát triển từ não, thường phát triển từ một bên, hiếm khi cả hai bên, với kích thước thường nhỏ 1 - 2cm như đầu ngón tay, trường hợp nặng u có thể to như quả trứng gà, sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

Biểu hiện ù tai dây thần kinh thính giác

Tình trạng ù tai dây thần kinh thính giác thì ngoài triệu chứng ù tai còn có nhiều triệu chứng do tổn thương dây thần kinh 8 gây nên. Vì bệnh có tiến triển chậm, nên thời gian đầu các triệu chứng còn mờ nhạt nên dễ bị bỏ qua, làm bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn.

Bệnh bao gồm các triệu chứng như sau:

• Ù tai: Thường ở một bên, làm người bệnh có cảm giác như có tiếng ve kêu, tiếng o o trong tai. Ù tai kéo dài gây căng thẳng tâm lý, mệt mỏi, mất ngủ. Ban đầu ù tai thoáng qua, sau đó càng ngày cường độ và tần suất đều tăng.
• Chóng mặt, đau đầu, buồn nôn: Do tổn thương phần tiền đình của dây thần kinh 8. Người mắc cảm giác chóng mặt, bồng bềnh như say sóng, mọi vật xoay quanh mình. Các triệu chứng tăng lên khi thay đổi tư thế đột ngột.
• Giảm thính lực: Diễn biến chậm, từ từ, kéo dài đến nhiều năm, từ nghe kém có thể dẫn đến điếc. Đôi khi có trường hợp mất thính lực đột ngột, có trường hợp không hồi phục được nữa.

Ù tai dây thần kinh thính giác gây ù tai, chóng mặt, đau đầu

Giai đoạn bệnh toàn phát: Ù tai dây thần kinh do khối u dây thần kinh thính giác còn chèn ép vào các dây thần kinh xung quanh.

• Dây thần kinh số 5: Giảm, mất cảm giác ngoài da ở nửa mặt cùng bên, sau đó liệt các cơ cắn, cơ nhai.
• Dây thần kinh số 6: Đau đầu nhiều, kèm mắt cùng bên ù tai không xoay ngoài được (lác trong).
• Dây thần kinh số 7: Liệt mặt làm bệnh nhân bị méo miệng, nhân trung bị kéo lệch về bên đối diện bên ù tai, mắt nhắm không kín, không làm được các động tác nhe răng, huýt sáo.
• Nguy hiểm hơn là chèn vào thân não, tiểu não sẽ có biểu hiện đi đứng loạng choạng, phối hợp động tác tay chân khó, run chân tay, nặng nề nhất là chèn ép vào thân não, có thể gây rối loạn hô hấp, tuần hoàn.

Nội soi tai mũi họng chẩn đoán bệnh gây ù tai

Các cách điều trị ù tai dây thần kinh thính giác

Khi phát hiện các triệu chứng ù tai kèm tổn thương dây thần kinh 8 như trên, bạn cần đi khám ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành thăm khám lâm sàng kết hợp các biện pháp cận lâm sàng như đo thính lực, nội soi tai mũi họng, chụp cắt lớp vi tính sọ não… để tìm được nguyên nhân, chẩn đoán chính xác bệnh.

Bệnh ù tai dây thần kinh thính giác khi được phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Có các phương pháp điều trị như phẫu thuật, xạ trị. Bác sĩ sẽ căn cứ vào từng giai đoạn bệnh với đặc điểm của khối u dây thần kinh về kích thước mức độ chèn ép xung quanh, vị trí kèm các đặc điểm về toàn trạng bệnh nhân để lựa chọn phương pháp phù hợp nhất mang lại kết quả điều trị tốt.

Phẫu thuật

Đây là phương pháp triệt để, đáng tin cậy nhất, đặc biệt hiệu quả với các ca bệnh phát hiện sớm. Phẫu thuật cắt khối u dây thần kinh thính giác có thể giúp hồi phục thính lực và chức năng thăng bằng hoàn toàn. Phẫu thuật với đường mổ nhỏ nhất, sử dụng dao tia Gamma thay vì các dao phẫu thuật thông thường.

Dao gamma tập trung các bức xạ năng lượng cao vào khối u mà các khu vực lân cận không bị ảnh hưởng. Phương pháp có nhiều ưu điểm bởi là phẫu thuật ít xâm lấn, vì vậy ít biến chứng chảy máu nhiễm trùng, và áp dụng được với cả các khối u ở sâu mà bình thường khó tiếp cận được. Với các khối u lớn, khó phẫu thuật triệt để thì bác sĩ có thể kết hợp phẫu thuật một phần rồi thực hiện kết hợp với xạ phẫu phần tồn dư. 

Phẫu thuật bằng dao gamma dây thần kinh 8

Xạ trị

Phương pháp mang lại hiệu quả giảm kích thước và hạn chế sự gia tăng phát triển của khối u dây 8. Phương pháp thường ưu tiên lựa chọn hơn cho những đối tượng lớn tuổi, có thể trạng kém, khó chịu được cả phẫu thuật lớn, hoặc các khối u có khối ở cả hai bên tai hoặc khối u ở một bên tai duy nhất mà còn khả năng nghe. Phương pháp cũng được chỉ định cho các khối u quá lớn không phẫu thuật được.

Theo dõi

Trong trường hợp người bệnh không thể thực hiện hai phương pháp trên, hoặc sau điều trị bằng phẫu thuật xạ trị, bác sĩ sẽ tiến hành theo dõi sự phát triển của khối u, đánh giá khối u định kỳ bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như cắt lớp vi tính sọ não, cộng hưởng từ.

Qua bài viết trên đây, Nhà Thuốc Long Châu hi vọng đã cung cấp tới quý đọc giả những thông tin hữu ích về ù tai dây thần kinh thính giác và tất cả những vấn đề xoay quanh nó. Nhà Thuốc Long Châu kính chúc quý đọc giả thật nhiều sức khỏe!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp