Armodafinil: Thuốc thúc đẩy sự tỉnh táo

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Armodafinil.

R-modafinil.

Loại thuốc

Thuốc thúc đẩy sự tỉnh táo.

Dạng thuốc và hàm lượng

Uống: 50 mg, 150 mg, 200 mg, 250 mg.

Chỉ định để cải thiện sự tỉnh táo ở người lớn bị rối loạn giấc ngủ, tắc nghẽn ngưng thở khi ngủ (OSA), chứng ngủ rũ hoặc rối loạn làm việc theo ca (SWD).

Tuy nhiên, nếu bệnh nhân đang điều trị máy áp lực đường thở dương (CPAP) thì cần tối đa điều trị bằng CPAP trong một khoảng thời gian thích hợp trước khi bắt đầu sử dụng armodafinil vì buồn ngủ quá mức.

Cơ chế hoạt động chính xác của armodafinil vẫn chưa được biết. Nó là đồng phân đối ảnh R của modafinil. Armodafinil liên kết với chất vận chuyển dopamine và ức chế tái hấp thu dopamine, điều này có thể dẫn đến tăng nồng độ dopamine ngoại bào trong não. Tuy nhiên, nó dường như không phải là chất chủ vận thụ thể dopamine và cũng không liên kết hoặc ức chế các thụ thể hoặc enzym phổ biến nhất có liên quan đến điều hòa giấc ngủ / thức.

Hấp thu

Armodafinil được hấp thu dễ dàng sau khi uống. Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được sau khoảng 2 giờ ở trạng thái nhịn ăn. Tuy nhiên, thời gian để đạt được nồng độ đỉnh có thể bị chậm lại khoảng 2-4 giờ ở trạng thái cho ăn.

Phân bố

Armodafinil có thể tích phân bố rõ ràng khoảng 42 L. Khả năng tương tác của armodafinil với các thuốc liên kết với protein cao được coi là rất ít. Tương tự với modafinil: Khoảng 60%, chủ yếu là albumin.

Chuyển hóa

Chủ yếu ở gan bao gồm nhiều con đường. Trong đó, thủy phân amide là con đường chuyển hóa đơn lẻ nổi bật nhất, với sự hình thành sulfone bởi cytochrome P450 (CYP) 3A4 / 5 là con đường quan trọng tiếp theo. Chỉ có hai chất chuyển hóa đạt được nồng độ đáng kể trong huyết tương đó là R-modafinil acid và modafinil sulfone.

Thải trừ

Sau khi uống armodafinil thể hiện sự suy giảm rõ ràng theo cấp số nhân so với nồng độ đỉnh trong huyết tương. Độ thanh thải qua đường uống của armodafinil là khoảng 33 mL / phút. Thời gian bán thải cuối khoảng 15 giờ.

Bài tiết chủ yếu qua nước tiểu (dựa trên dữ liệu modafinil: 80% chủ yếu ở dạng chất chuyển hóa; <10% dưới dạng thuốc không thay đổi).

Tương tác với các thuốc khác

Armodafinil có thể tăng độ thanh thải của các loại thuốc làm nền cho CYP3A4 / 5 (ví dụ, thuốc tránh thai steroid, cyclosporin, midazolam và triazolam) do armodafinil cảm ứng thông qua cảm ứng các enzym chuyển hóa, giảm phơi nhiễm toàn thân.

Hiệu quả của các biện pháp tránh thai steroid có thể bị giảm khi sử dụng với armodafinil và trong một tháng sau khi ngừng điều trị.

Việc loại bỏ các thuốc là cơ chất cho CYP2C19 (ví dụ, phenytoin, diazepam, propranolol, omeprazole và clomipramine) có thể bị kéo dài bởi armodafinil do ức chế các enzym chuyển hóa, dẫn đến việc tiếp xúc toàn thân cao hơn.

Theo dõi thường xuyên hơn thời gian prothrombin / INR nên được xem xét bất cứ khi nào armodafinil được dùng chung với warfarin.

Thận trọng khi dùng đồng thời các chất ức chế MAO và armodafinil.

Tương tác với thực phẩm

Có thể được sử dụng mà không liên quan đến thực phẩm. Tuy nhiên, rượu có thể làm giảm tác dụng điều trị của armodafinil nên cần tránh kết hợp.

Thận trọng với các sản phẩm bưởi. Armodafinil được chuyển hóa một phần bởi CYP3A4, và bưởi là chất ức chế CYP3A4.

Hãy thận trọng với St. John's Wort ( cây Ban Âu). Armodafinil được chuyển hóa một phần bởi CYP3A4 và St. John's Wort là chất cảm ứng CYP3A4.

Mang theo cùng hoặc không với thức ăn. Dùng armodafinil với thức ăn có thể làm chậm Tmax 2-4 giờ.

Quá mẫn với armodafinil hoặc bất kỳ thành phần nào của công thức.

Người lớn

• Chứng ngủ rũ: Uống: 150 đến 250 mg x 1 lần / ngày vào buổi sáng.
• Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA): Uống: 150 đến 250 mg x 1 lần / ngày vào buổi sáng; liều > 150 mg không được chứng minh là có lợi hơn.
• Rối loạn làm việc theo ca (SWD): Uống: 150 mg x 1 lần / ngày khoảng 1 giờ trước khi tan ca làm việc.

Đối tượng khác

• Đối với người cao tuổi: Tham khảo liều dùng cho người lớn. Cân nhắc liều lượng ban đầu thấp hơn.
• Đối với bệnh nhân suy gan: Liều lượng armodafinil nên giảm ở bệnh nhân suy gan nặng.

Thường gặp

Nhức đầu, chóng mặt, mệt mỏi, sốt.

Khô miệng, buồn nôn, khó tiêu, tiêu chảy.

Mất ngủ, bồn chồn, kích động, đánh trống ngực, khó thở.

Phát ban, tê, ngứa ran, viêm da tiếp xúc.

Ít gặp

Sưng da, co thắt phế quản, khó nuốt, rối loạn tâm thần.

Hiếm gặp

Không tìm thấy thông tin thuốc.

Lưu ý chung

• Không khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân có tiền sử phì đại thất trái hoặc bệnh nhân sa van hai lá đã phát triển hội chứng sa van hai lá có sử dụng thuốc kích thích thần kinh trung ương trước đó. Thận trọng khi sử dụng ở những bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim (MI) hoặc đau thắt ngực. Có thể phải tăng cường theo dõi huyết áp và điều trị tăng huyết áp.
• Thận trọng khi dùng cho bệnh nhân suy gan. Cần giảm liều lượng được khuyến cáo với rối loạn chức năng nghiêm trọng.
• Thận trọng khi dùng cho bệnh nhân có tiền sử rối loạn tâm thần, trầm cảm hoặc hưng cảm. Ngừng điều trị nếu các triệu chứng tâm thần phát triển.
• Mức độ buồn ngủ nên được đánh giá lại thường xuyên; một số bệnh nhân có thể không trở lại mức tỉnh táo bình thường. Bệnh nhân nên được đánh giá lại để xác định hiệu quả nếu sử dụng quá 12 tuần.
• Sử dụng thận trọng cho bệnh nhân bị hội chứng Tourette và các rối loạn tic khác.
• Thận trọng khi sử dụng cho những bệnh nhân có tiền sử lạm dụng thuốc và có khả năng phụ thuộc vào thuốc.
• Sử dụng liều giảm ở bệnh nhân cao tuổi. Nồng độ của armodafinil cao hơn đáng kể ở bệnh nhân> 65 tuổi.

Lưu ý với phụ nữ có thai

• Một số dữ liệu sơ bộ cho thấy armodafinil tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh lớn ở thai nhi, bao gồm cả dị tật tim bẩm sinh. Hạn chế phát triển trong tử cung và sẩy thai tự nhiên đã được báo cáo liên quan đến armodafinil.
• Dữ liệu có sẵn hạn chế về việc sử dụng armodafinil ở phụ nữ mang thai không đủ để thông báo cho một loại thuốc có nguy cơ dẫn đến kết cục bất lợi cho thai kỳ. Tuy nhiên cần lưu ý thận trọng khi sử dụng cho phụ nữ mang thai.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

• Không có dữ liệu về sự hiện diện của armodafinil hoặc các chất chuyển hóa của nó trong sữa mẹ, tác dụng trên trẻ bú mẹ hoặc ảnh hưởng của thuốc này đối với sản xuất sữa.
• Các lợi ích về phát triển và sức khỏe của việc cho con bú phải được xem xét cùng với nhu cầu lâm sàng của người mẹ đối với armodafinil và bất kỳ tác dụng phụ tiềm ẩn nào đối với đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ từ armodafinil hoặc từ tình trạng cơ bản của bà mẹ.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Mặc dù armodafinil không được chứng minh là gây suy giảm chức năng, nhưng bất kỳ loại thuốc nào ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương cũng có thể làm thay đổi khả năng phán đoán, suy nghĩ hoặc kỹ năng vận động. Bệnh nhân nên được cảnh báo về việc vận hành ô tô hoặc máy móc nguy hiểm khác.

Quá liều Armodafinil và xử trí

Quá liều và độc tính

Buồn nôn, tiêu chảy, lú lẫn, cảm thấy bồn chồn hoặc phấn khích, nhịp tim nhanh hoặc chậm, đau ngực, khó ngủ hoặc ảo giác.

Cách xử lý khi quá liều

Không có thuốc giải độc đặc hiệu nào đối với tác dụng độc hại của armodafinil khi quá liều. Trong trường hợp này chủ yếu cần sự chăm sóc hỗ trợ bao gồm cả theo dõi tim mạch.

Quên liều và xử trí

Uống liều đã quên ngay khi nhớ ra, nhưng tránh dùng thuốc nếu bạn không có ý định tỉnh táo trong vài giờ. Nếu nó gần với giờ đi ngủ bình thường của bạn, bạn có thể cần phải bỏ qua liều đã quên và đợi cho đến ngày hôm sau để uống lại thuốc. Không dùng thêm thuốc để tạo nên liều đã quên.