10 bệnh cột sống thường gặp mà bạn nên biết để phòng tránh

Cột sống là bộ phận vô cùng quan trọng, đóng vai trò để nâng đỡ trọng lượng của cơ thể. Vì nguyên nhân nào đó mà cấu trúc của cột sống bị thay đổi dẫn đến các bệnh lý về cột sống ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh.

Cấu tạo của cột sống

Cột sống là trụ cột chính của cơ thể con người, kéo dài từ đáy chẩm đến đỉnh xương cụt. Cột sống của con người bao gồm 33 - 35 đốt sống chồng lên nhau. Cột sống được chia thành 4 đoạn. Mỗi đoạn có độ cong và cấu tạo riêng phù hợp với chức năng của đoạn đó, cụ thể: 

• Đoạn cổ gồm 7 đốt cong nhô ra phía trước.
• Đoạn ngực gồm 12 đốt cong lồi ra sau.
• Đoạn thắt lưng gồm 5 đốt cong lồi ra trước.
• Đoạn cuối gồm 5 đốt nối với nhau tạo thành xương cùng và xương cụt lồi ra sau. Đoạn xương cụt gồm 4 - 6 đốt cuối dính với nhau.
• Chiều dài của toàn bộ cột sống bằng khoảng 40% so với chiều dài cơ thể.

Cột sống với chức năng chính là nâng đỡ trọng lực của cơ thể, kết nối các xương với nhau, giúp con người vận động linh hoạt hơn. Nó còn bảo vệ tủy sống, là một phần của hệ thống thần kinh trung ương và điều khiển mọi chuyển động trong cơ thể. Hình dạng của cột sống giống như chữ S. Nhờ hình dạng này và chức năng của đĩa đệm giúp phân phối lực tác động lên cơ thể. Cột sống cùng với xương sườn, xương chậu tạo thành khung xương bảo vệ các cơ quan nội tạng trong ngực và bụng.

Cột sống được cấu tạo từ 33-35 các đốt xương sống

Các bệnh cột sống thường gặp hiện nay

Thoái hoá cột sống

Thoái hóa cột sống là căn bệnh mãn tính, diễn tiến chậm, mức độ đau tăng dần và hạn chế vận động của người bệnh. Cột sống biến dạng mà không có biểu hiện viêm nhiễm. Bệnh dẫn đến những tổn thương như thoái hóa sụn khớp và thoát vị đĩa đệm.

Các triệu chứng thường thấy là đau âm ỉ ở cột sống. Đau khi vận động và cơn đau giảm dần khi nằm nghỉ ngơi. Cứng cột sống và đau lưng khi ngủ dậy. Ở giai đoạn thoái hóa nặng người bệnh sẽ cảm thấy đau liên tục, có thấy tiếng lạch cạch khi vận động cột sống. 

Vẹo cột sống

Đây là tình trạng cột sống bị cong về một bên so với cột sống thẳng, vẹo cột sống có khả năng làm đầu lệch sang một bên hoặc hông không đối xứng, bên thấp bên cao. Ngoài ra bệnh lý này có thể gây ra ngực hoặc lưng bị lệch.

Tình trạng vẹo cột sống nặng có thể làm giảm hoạt động của tim và phổi, gây đau ngực. Hầu hết các trường hợp cong vẹo cột sống không gây đau lưng, nhưng không phải là không có. 

Gù cột sống

Gù cột sống là một hiện tượng biến dạng cột sống gây ra bởi ít nhất 3 đốt sống liên tiếp hợp với thân đốt sống một góc lớn hơn 5 độ. Nếu độ cong này vượt quá 45 độ được xem là hiện tượng nghiêm trọng, không bình thường.

Thoát vị đĩa đệm

Bệnh xảy ra khi dịch nhầy của đĩa đệm lệch ra khỏi vị trí bình thường, đâm qua dây chằng, chèn ép lên thần kinh, gây đau và tê. Thoát vị đĩa đệm là do chấn thương hoặc đĩa đệm bị thoái hóa, rách, vỡ, có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cột sống. Người bệnh thường thấy đau lan từ thắt lưng xuống chân. Do đó, thoát vị đĩa đệm ở cột sống lưng là phổ biến nhất.

Đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa là tình trạng cơn đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, phân nhánh từ lưng dưới qua hông, mông và đến chân. Thường bệnh chỉ xảy ra một bên của cơ thể.

Đau thần kinh tọa xảy ra khi thoát vị đĩa đệm xảy ra ở vùng lưng dưới. Các đốt sống được ngăn cách và đệm bởi các đĩa tròn và mô liên kết. Khi đĩa đệm bị mòn do chấn thương, trung tâm của đĩa đệm có khả năng đẩy ra khỏi vòng ngoài. Ngoài ra, các xương cột sống hoặc hẹp ống sống chèn ép dây thần kinh cũng gây sưng, đau và tê ở chân.

Đau thần kinh tọa có thể lan xuống chân gây tê liệt chân

Viêm cứng khớp cột sống

Viêm cứng khớp cột sống là tình trạng viêm các khớp ở cột sống. Bệnh gây ra những cơn đau lưng mãn tính, thường xuất hiện vào ban đêm, ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ và làm giảm chất lượng cuộc sống người bệnh.

Nguyên nhân của bệnh này không rõ ràng. Bệnh thường xuất hiện trong độ tuổi từ 15 - 30 tuổi, thường gặp ở nam giới và bệnh cũng có tính di truyền.

Viêm cột sống dính khớp

Đây là một tình trạng mãn tính đặc trưng bởi đau và tổn thương các khớp xương cùng, cột sống và các khớp của chi dưới. Bệnh khiến một số đốt sống dính vào nhau, gây sưng tấy dẫn đến khó cử động.

Một số trường hợp viêm cột sống dính khớp ảnh hưởng đến các khớp khác của cơ thể như hông, đầu gối, bàn chân, dây chằng, thậm chí là các bộ phận như tim, gan, phổi.

Chấn thương tuỷ sống

Các mảnh xương vỡ làm tổn thương trực tiếp tủy sống hoặc gây chèn ép, tăng áp lực trong ống tủy. Các triệu chứng lâm sàng phụ thuộc vào mức độ nặng, nhẹ và vị trí tổn thương. Một số đặc điểm của chấn thương tuỷ sống có thể gặp phải là:

• Yếu, hoặc liệt một số nhóm cơ ở tay hoặc chân.
• Mất cảm giác hoàn toàn hoặc một phần ở các vùng liên quan bị tê bì, dị cảm.
• Đau nhức ở cột sống, lưng hoặc cổ.
• Tiểu không tự chủ.
• Thay đổi bất thường về huyết áp.
• Thay đổi bất thường về nhiệt độ.

Hẹp ống sống

Tình trạng ống sống bị thu hẹp do nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến chèn ép, tạo áp lực lên tủy sống và các dây thần kinh. 

Các triệu chứng của bệnh rất đa dạng, tùy theo vị trí hẹp ống sống mà mức độ hẹp có thể có những đặc điểm khác nhau như tê mỏi vai gáy, mỏi cổ, đau lưng và phì đại dây thần kinh tọa, tê và run chân, thậm chí liệt toàn bộ nửa người dưới hoặc liệt tứ chi, bí tiểu,...

Khối u cột sống

Các khối u cột sống là những khối mô bất thường xảy ra trong hoặc xung quanh tủy sống và cột sống. Khi các tế bào này phát triển ngoài tầm kiểm soát, chúng có khả năng hình thành các khối u trong tủy sống. Các khối u có thể lành tính hoặc ác tính.

Các khối u nguyên phát bắt nguồn từ tủy sống hoặc cột sống, trong khi các khối u thứ phát hoặc di căn là do các tế bào ung thư từ các cơ quan khác đã di căn đến cột sống. Các khối u trên cột sống được phân loại theo vị trí của khối u, các khu vực chính là cột sống cổ, thắt lưng - xương cùng. Chúng cũng được chia thành 3 nhóm lớn theo khu vực của khối u như khối u nội tủy, ngoại tủy, khối u ngoài màng cứng.

Khối u cột sống

Các bệnh cột sống là tập hợp các bất thường ở nhiều bộ phận khác nhau, tuy triệu chứng thường gặp nhất là đau lưng nhưng phương pháp chẩn đoán và điều trị sẽ khác nhau tùy theo bệnh. Nếu cảm thấy đau lưng kéo dài hay có các dấu hiệu bất thường khác kể trên thì người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để điều trị một cách kịp thời và thích hợp, tránh để lại di chứng.

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp