10 thói quen dẫn đến suy thận, cần biết để loại bỏ!

Thận là hai cơ quan nằm phía sau lưng, hai bên cột sống, có chức năng lọc máu, loại bỏ chất thải, duy trì cân bằng muối, điện giải và góp phần điều hòa huyết áp. Nếu thận bị tổn thương, chức năng lọc giảm, chất độc tích tụ có thể dẫn đến suy thận. Suy thận chia thành hai loại: Suy thận cấp (diễn biến nhanh, nếu xử trí kịp có thể hồi phục) và suy thận mạn (tổn thương kéo dài, thường không thể hồi phục hoàn toàn, chỉ điều trị để làm chậm tiến triển). Trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp 10 thói quen dẫn đến suy thận nhé!

Suy thận là gì?

Suy thận là tình trạng thận bị tổn thương, dẫn đến suy giảm chức năng thận. Lúc này, thận sẽ mất đi khả năng lọc các chất thải từ máu, gây tích tụ chất độc hại bên trong cơ thể. Theo các bác sĩ chuyên khoa, suy thận được chia thành hai loại chính là:

• Suy thận mạn: Đây là tình trạng bệnh diễn ra trong thời gian dài. Trong trường hợp này, chức năng thận đã không thể phục hồi nên các phương pháp điều trị được áp dụng trong giai đoạn này chỉ có tác dụng làm chậm diễn tiến của bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
• Suy thận cấp: Đây là tình trạng tổn thương thận diễn ra trong thời gian ngắn. Do đó, chức năng thận hoàn toàn có thể phục hồi nếu được điều trị kịp thời.

10 thói quen dẫn đến suy thận

Theo đó, người bị tiểu đường hoặc huyết áp cao thường có nguy cơ cao mắc bệnh suy thận. Khi bệnh suy thận tiến triển nặng nề, việc ghép thận hoặc lọc máu sẽ vô cùng tốn kém.

Do đó, bạn nên loại bỏ nhanh chóng 10 thói quen dẫn đến suy thận để tránh tạo thêm áp lực lên thận của mình. Đó là:

Lạm dụng thuốc giảm đau

Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn, đặc biệt là nhóm NSAID (thuốc chống viêm không steroid), như ibuprofen hoặc naproxen, có thể giúp giảm đau tạm thời nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương thận, nhất là khi sử dụng kéo dài, liều cao hoặc ở người có yếu tố nguy cơ như mất nước, suy tim, bệnh thận mạn. Vì vậy, không nên tự ý sử dụng NSAID mà cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả và trong thời gian ngắn nhất có thể.

Ăn nhiều muối

Ăn càng nhiều muối thì bạn càng dung nạp nhiều natri vào cơ thể. Hợp chất này có thể làm tăng huyết áp, gây hại cho sức khỏe của thận. Vì vậy, thay vì sử dụng muối trong chế độ ăn hàng ngày, bạn nên gia giảm hương vị của món ăn bằng các loại thảo mộc và gia vị khác.

Xem thêm: Ăn nhiều muối bị gì? Cách bổ sung muối an toàn cho cơ thể

Sử dụng thực phẩm đã qua chế biến thường xuyên

Thực phẩm chế biến là nguồn cung cấp một lượng lớn chất natri và phốt pho. Đặc biệt, những người mắc bệnh thận cần hạn chế tối đa lượng phốt pho có trong chế độ dinh dưỡng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, lạm dụng thực phẩm đã qua chế biến không chỉ gây hại cho thận, làm nghiêm trọng thêm các triệu chứng của bệnh thận, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống xương cốt.

Uống không đủ nước

Nước đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì chức năng lọc của thận, hỗ trợ quá trình bài tiết các chất cặn bã và natri ra khỏi cơ thể thông qua nước tiểu. Việc không cung cấp đủ nước có thể làm giảm lưu lượng nước tiểu, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận do lắng đọng các tinh thể khoáng. Mặc dù nhu cầu nước có thể thay đổi tùy theo thể trạng và mức độ hoạt động, hầu hết các khuyến cáo đều cho rằng người trưởng thành nên uống trung bình khoảng 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày, trừ khi có chống chỉ định từ bác sĩ.

Thiếu ngủ

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiều chức năng sinh lý của cơ thể, bao gồm cả chức năng thận. Rối loạn giấc ngủ hoặc ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học và làm thay đổi huyết áp, nồng độ hormone, cũng như các cơ chế điều hòa chuyển hóa, đây là những yếu tố có liên quan đến sức khỏe thận. Một số nghiên cứu cho thấy thiếu ngủ mạn tính có thể làm tăng nguy cơ tiến triển của bệnh thận mạn thông qua cơ chế viêm mạn tính và stress oxy hóa.

Tiêu thụ nhiều protein động vật

Quá trình chuyển hóa protein sinh ra các hợp chất chứa nitơ (như urê) mà thận phải loại bỏ. Ở người có chức năng thận bình thường, việc tiêu thụ lượng protein cao trong ngắn hạn thường không gây tổn thương rõ rệt. Tuy nhiên, ở những người có yếu tố nguy cơ hoặc đã có tổn thương thận, chế độ ăn rất giàu protein động vật có thể làm tăng áp lực lên cầu thận (hyperfiltration) và góp phần thúc đẩy tiến triển bệnh thận mạn. Trong những trường hợp này, việc điều chỉnh lượng protein (cân bằng giữa đạm động vật và thực vật, ưu tiên nguồn đạm có lợi) được xem là biện pháp quan trọng theo khuyến nghị dinh dưỡng cho bệnh thận.

Tiêu thụ quá nhiều đường

Chế độ ăn nhiều đường có liên quan đến nguy cơ gia tăng béo phì, kháng insulin, tăng huyết áp và đái tháo đường type 2, đây là các yếu tố nguy cơ hàng đầu của bệnh thận mạn. Việc hấp thu thường xuyên các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như nước ngọt có gas, bánh kẹo, ngũ cốc tinh luyện,... có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa và tổn thương vi mạch, bao gồm cả các vi mạch trong thận. Vì vậy, kiểm soát lượng đường trong khẩu phần hàng ngày là cần thiết để phòng ngừa các bệnh lý chuyển hóa và bảo vệ chức năng thận lâu dài.

Hút thuốc

Thói quen hút thuốc rất có hại cho phổi, tim mạch và có thể làm trầm trọng thêm các bệnh lý thận có sẵn. Một số nghiên cứu cho thấy hút thuốc làm tăng nguy cơ tổn thương vi mạch và có thể góp phần làm tăng bài tiết protein niệu ở người có bệnh thận mạn. Ngay cả những người thuốc lá thụ động, bạn cũng rất khó tránh được bệnh lý này.

Uống quá nhiều rượu

Uống rượu quá mức có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp và tổn thương gan, gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe thận. Khi kết hợp với hút thuốc lá, nguy cơ mắc bệnh thận mạn có thể tăng lên do tác động phối hợp đến hệ tim mạch và chuyển hóa, tuy nhiên chưa có số liệu cụ thể chứng minh mức tăng gấp 2 - 5 lần.

Ít vận động thể chất

Thói quen ngồi nhiều và ít vận động thể chất không trực tiếp gây ra suy thận, nhưng có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các yếu tố nguy cơ như béo phì, tăng huyết áp và rối loạn chuyển hóa glucose. Đây đều là những yếu tố có liên quan chặt chẽ đến sự tiến triển của bệnh thận mạn tính. Ngoài ra, ít vận động còn ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và điều hòa huyết áp, hai cơ chế sinh lý quan trọng giúp duy trì chức năng thận ổn định.

Nguyên nhân gây bệnh suy thận

Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến suy thận. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng suy thận cấp và mạn tính:

Suy thận cấp

Ba cơ chế chính gây ra bệnh suy thận cấp bao gồm:

• Thiếu máu vận chuyển đến thận.
• Những bệnh lý tại thận tiến triển nặng hơn và gây ra suy thận.
• Tắc nghẽn nước tiểu gây tích tụ độc tố tại thận.

Ngoài ra, suy thận cấp còn có thể bắt nguồn từ một số nguyên nhân phổ biến khác là:

• Chấn thương do va đập gây mất máu tại vị trí thận.
• Người bệnh bị mất nước nghiêm trọng.
• Tổn thương thận do nhiễm trùng máu.
• Phì đại tuyến tiền liệt.
• Thận bị tổn thương do người bệnh sử dụng một số loại thuốc hoặc bị nhiễm chất độc.
• Biến chứng trong thai kỳ, đặc biệt là: Sản giật, tiền sản giật, hội chứng HELLP,...

Suy thận mạn

Thông thường, người bệnh có nguy cơ cao mắc phải tình trạng suy thận mạn khi mắc phải các bệnh lý sau:

• Đái tháo đường, cao huyết áp.
• Viêm cầu thận.
• Viêm ống thận mô kẽ.
• Bệnh thận đa nang.
• Tắc nghẽn đường tiết niệu kéo dài gây phì đại tuyến tiền liệt, sỏi thận, thậm chí là một số bệnh ung thư.
• Trào ngược bàng quang niệu quản khiến nước tiểu trào ngược lên thận.
• Viêm đài bể thận tái phát nhiều lần,...

Triệu chứng bệnh suy thận

Không giống như những bệnh lý khác, suy thận tiến triển trong thời gian rất dài và thường không đặc hiệu. Hơn nữa, thận cũng có khả năng bù trừ rất tốt nên bệnh suy thận ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện. Chỉ đến khi dấu hiệu bệnh xuất hiện rõ ràng, nhiều người mới nhận ra bệnh đã trở nặng.

Nếu nghi ngờ bản thân bị suy thận, bạn có thể xem xét một số triệu chứng đặc trưng là:

• Tinh thần uể oải, khó tập trung.
• Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức.
• Mất ngủ kéo dài, rối loạn giấc ngủ.
• Da dẻ khô ráp, ngứa ngáy.
• Nước tiểu có các dấu hiệu bất thường như: Lượng nước tiểu nhiều hoặc ít bất thường, có màu nhạt hoặc đậm hơn, có bọt, máu,...
• Đi tiểu khó, cảm thấy căng tức khi đi tiểu.
• Bọng mắt sưng to trong thời gian dài.
• Hoa mắt, chóng mặt.
• Bàn chân, mắt cá chân, tay, mặt, cổ sưng phù.
• Chán ăn, sụt cân nhanh chóng.
• Co giật cơ bắp, thường xuyên bị chuột rút.
• Tức ngực, khó thở, tăng huyết áp khó kiểm soát.
• Hơi thở có mùi hôi.
• Đau, tức vùng hông lưng,...

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được những thói quen dẫn đến suy thận. Nếu sở hữu những thói quen này, bạn nên từ bỏ ngay để phòng ngừa bệnh thận nhé!

Xem thêm:

• Top các câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh suy thận
• Bệnh nhân suy thận có ăn yến được không?