5 dấu hiệu suy hô hấp cấp mà 90% mọi người không hay biết

Suy hô hấp cấp là tình trạng phổi không nhận đủ oxy hoặc tích tụ quá nhiều carbon dioxide gây ảnh hưởng tới hệ tuần hoàn, gây ra các thương tổn ở não bộ. Khi bị suy hô hấp cấp, người bệnh có thể bị suy giảm lượng oxy máu động mạnh, làm chậm quá trình phân phối oxy tới các mô.

Theo thống kê, mỗi năm Việt Nam ghi nhận từ 800.000 - 900.000 người mắc các bệnh lý hô hấp do cúm mùa. Đây cũng được coi là nguyên nhân dẫn tới người bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính tiến triển nặng, nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm. Trong đó, hơn 50% người bệnh nhập viện trong tình trạng bị suy hô hấp cấp, tiên lượng xấu với nguy cơ tử vong cao.

Suy hô hấp cấp là căn bệnh nguy hiểm với diễn tiến nhanh (Ảnh minh hoạ)

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng suy hô hấp cấp như:

• Người bệnh bị phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm phổi, thuyên tắc phổi,...
• Người bị các hội chứng ảnh hưởng tới dây thần kinh và cơ kiểm soát hô hấp như hội chứng xơ cứng teo 1 bên, chấn thương tuỷ sống hoặc đột quỵ.
• Người bị các bệnh liên quan tới cột sống.

Bên cạnh đó, các yếu tố tác động từ bên ngoài cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng suy hô hấp cấp. Chẳng hạn, thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá; môi trường sống, môi trường làm việc phải thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại,...

Dấu hiệu suy hô hấp cấp

Khi bị suy hô hấp cấp, người bệnh có thể cảm nhận được rõ ràng các dấu hiệu gồm:

Khó thở

Đây là một trong những dấu hiệu suy hô hấp cấp đầu tiên. Do tình trạng thiếu hụt oxy máu, lượng CO2 trong máu không ổn định, gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng hô hấp của phổi. Từ đó dẫn tới tình trạng khó thở.

Biên độ hô hấp tăng

Khi bị suy hô hấp cấp, người bệnh rất dễ xuất hiện hiện tượng gia tăng biên độ hô hấp. Hiện tượng này được thể hiện thông qua hành động thở gấp liên tục nhằm bù lượng oxy bị thiếu trong máu.

Nhịp thở bất thường

Với những người bị suy hô hấp cấp sẽ xuất hiện hiện tượng nhịp thở tăng, giảm bất thường. Lúc này, người bệnh khó có thể tự thở và cần có sự can thiệp của máy móc để nhịp thở duy trì lại như cũ.

Khi thấy nhịp thở bất thường cùng các dấu hiệu khác rất có thể bạn đã bị suy hô hấp cấp (Ảnh minh hoạ)

Cơ thể xuất hiện vết xanh tím

Khi thấy cơ thể xuất hiện những vết xanh tím bất thường cùng những dấu hiệu ở trên rất có thể bạn bị thiếu oxy trong máu. Ngoài ra, khi lượng PaCO2 trong máu tăng cao, bạn sẽ cảm thấy mồ hôi trên cơ thể vã ra như tắm.

Rối loạn tim mạch

Dấu hiệu này xuất hiện đồng nghĩa với việc tình trạng suy hô hấp cấp của bạn đang tiếp triển tới mức rất nguy hiểm, cần cấp cứu khẩn cấp trong vòng 5 phút. Nếu không rất dễ gây ra các thương tổn khó phục hồi.

Bên cạnh những dấu hiệu suy hô hấp cấp phổ biến ở trên, người bệnh còn có thể xuất hiện một số biểu hiện khác như phản ứng chậm, lờ đờ, hôn mê, hoặc bị các rối loạn thần kinh.

Bên cạnh 5 dấu hiệu suy hô hấp phổ biến như trên, người bệnh còn có thể xuất hiện một số triệu chứng khác như rối loạn ý thức (bệnh nhân lờ đờ, phản ứng chậm, nguy hiểm hơn nữa có thể bị hôn mê), rối loạn thần kinh,....

Ai có nguy cơ dễ bị suy hô hấp cấp

Suy hô hấp cấp có thể xảy ra ở mọi giới tính, mọi độ tuổi. Tuy nhiên, có những nhóm đối tượng có tỷ lệ bị tình trạng này cao hơn những người khác.

• Trẻ sinh non: Đây là đối tượng có tỉ lệ bị suy phổi, nguy cơ tăng áp phổi và các dị tật bẩm sinh ở phổi cao hơn những nhóm trẻ khác. Nguyên nhân là bởi phổi của trẻ vẫn chưa được hoàn thiện.
• Người lớn tuổi: Do sức đề khám bị giảm sút nên người lớn tuổi cũng rất dễ bị cảm lạnh gây nhiễm trùng phổi và các tổn thương ở phần ngực và phổi.
• Người thường xuyên tiếp xúc với hoá chất, khói bụi: Một vài công việc phải thường xuyên tiếp xúc với các hoá chất độc hại, khói bụi. Lâu dần gây ra các biến chứng nguy hiểm ở phổi, trong đó có tình trạng suy hô hấp cấp tính.
• Người nghiện rượu bia, thuốc lá: Những người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh, thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích có nguy cơ mắc các bệnh lý ở phổi cao. Đặc biệt, hệ thần kinh của những người này còn có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
• Người có tiền sử mắc các bệnh đường hô hấp: Những người từng mức các bệnh lý về phổi, các bệnh lý ảnh hưởng tới hệ thần kinh, các bệnh lý liên quan tới cột sống hoặc gặp phải chấn thương ở ngực và phổi cũng có nguy cơ bị suy hô hấp cấp cao hơn.

Theo các chuyên gia về hô hấp, suy hô hấp cấp có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: Loạn nhịp tim, chấn thương & tổn thương nào, suy thận, tổn thương phổi,... nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời, đúng cách.

Điều trị suy hô hấp cấp như thế nào?

Các chuyên gia về hô hấp cho biết mục đích chính của điều trị suy hô hấp cấp là đưa oxy vào phổi và các cơ quan khác, đồng thời loại bỏ lượng carbon dioxide dư thừa ra khỏi cơ thể người bệnh. Ngoài ra còn giúp loại bỏ các tác nhân gây bệnh, hạn chế các nguy cơ gây biến chứng.

Tuỳ vào mức độ bệnh bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị phù hợp (Ảnh minh hoạ)

Hiện nay, để điều trị suy hô hấp cấp, tuỳ thuộc vào mức độ bệnh cụ thể các bác sĩ sẽ chỉ định các pháp điều trị phù hợp như liệu pháp oxy, điều trị bằng thuốc hoặc sử dụng các phương pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng phổi,... trong trường hợp người bệnh phải nhập viện điều trị trong thời gian dài.

Ngoài ra, điều quan trọng nhất trong điều trị suy hô hấp cấp chính là người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, để quá trình điều trị đạt hiệu quả, người bệnh cần lưu ý một số điều sau:

• Bỏ các thói quen gây hại cho đường hô hấp như cai rượu bia, thuốc lá,...
• Thực hiện các hoạt động sinh hoạt hằng ngày từ từ, chậm rãi, tránh làm tái diễn các triệu chứng khó thở.
• Tiêm đầy đủ các vaccine cúm, phế cầu hằng năm,...

Suy hô hấp cấp, mặc dù là tình trạng cấp tính nguy hiểm, nhưng nếu được cấp cứu, điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh sẽ không có cơ hội tiến triển nặng. Bởi vậy, ngay khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ là suy hô hấp cấp, bạn nên tới ngay các cơ sở y tế gần thẩm để kiểm tra.

Hồng Anh

Nguồn: Tổng hợp