Axit lactic - nguyên nhân khiến bạn bị đau sau vận động?

Có bao giờ bạn cảm thấy mình gần như kiệt sức, nhức mỏi khắp các cơ bắp sau mỗi lần luyện tập hay vận động nặng hay chưa? Nếu bạn đang trải qua những vấn đề này thì bài viết dưới đây là dành cho bạn đấy. Chúng tôi xin được tiết lộ cho bạn biết thủ phạm cho hiện tượng trên chính là axit lactic, hãy cùng tìm hiểu ngay thôi nào.

Axit lactic là gì? Tại sao axit lactic lại gây cảm giác đau sau vận động?

Theo các chuyên gia, axit lactic là hợp chất được sinh ra trong các quá trình trao đổi chất bình thường của cơ thể. Khi cơ thể thiếu hoặc không đủ oxy, lúc này glucose sẽ phân hủy và tạo ra axit lactic.

Tích tụ axit lactic sau khi vận động cơ bắp quá mức là nguyên nhân gây đau sau vận động.

Axit lactic sẽ tích tụ trong nhiều mô hoặc cả cơ và sau đó đi vào máu. Cơ thể chúng ta cũng có thể sử dụng một lượng nhỏ axit lactic làm năng lượng để hoạt động. Thông thường, hàm lượng axit lactic sẽ tăng cao trong hoặc sau khi tập thể dục gắng sức và hiện tượng này được gọi là tăng lactate máu.

Sự tích tụ của axit lactic với lượng lớn có thể khiến cơ bắp bị căng thẳng, ức chế và gây ra cảm thấy đau nhức hoặc mệt mỏi. Thông thường, gan sẽ phân hủy lượng lactate dư thừa trong máu.

Làm thế nào để phát hiện cơ thể đang bị dư thừa axit lactic?

Ngoài việc chịu đựng những cơn đau hay cảm giác nhức mỏi cơ bắp sau khi vận động thì một số triệu chứng dưới đây sẽ cảnh báo cho bạn biết rằng cơ thể đang bị tích tụ hàm lượng cao axit lactic:

• Buồn nôn, nôn mửa
• Chuột rút
• Cảm giác bị nóng trong cơ
• Hụt hơi hoặc hơi thở nhanh, gấp
• Vàng da hoặc mắt.

Nếu các triệu chứng này diễn biến nặng nề và kéo dài thì đó cũng là dấu hiệu của nhiễm độc axit lactic. Lúc này bạn cần khẩn trương tới bác sĩ khám để có biện pháp xử lý kịp thời nhé.

Chuột rút là triệu chứng tích tụ axit lactic.

Cách làm giảm đau cơ sau vận động do sự tích tụ của axit lactic

Để làm giảm sự mệt mỏi và hạn chế sự tích tụ của axit lactic trong cơ bắp khi luyện tập thể thao cũng như lao động chân tay nặng thì bạn có thể áp dụng một số mẹo dưới đây:

Uống nước cam trước khi vận động 

Đây là một thói quen cần thiết mà bạn cần thực hành thường xuyên trước khi vận động, bởi điều này là rất có lợi cho bạn trong việc giảm hàm lượng axit lactic và cải thiện hiệu suất luyện tập thể thao do cơ thể được bổ sung hàm lượng lớn vitamin C và folate.

Hơn thế nữa, những người uống nước cam trước khi vận động cũng được chứng minh rằng họ ít mỏi cơ hơn sau tập luyện và giảm các nguy cơ liên quan đến tim mạch có thể xuất hiện trong khi vận động nặng.

Tuy nhiên, điều cần lưu ý rằng bạn không nên uống nước cam khi đang đói bụng vì điều này có thể làm tổn thương niêm mạch dạ dày, gây tăng lượng axit có trong dạ dày và dẫn đến viêm loét dạ dày.

Cung cấp đủ nước trước, trong và sau quá trình tập luyện

Nước là chất lỏng không thể thiếu đối với bất kỳ hoạt động nào của con người, nhất là khi bạn vận động hoặc luyện tập thể thao. Nước có thể nhiều lợi ích có lợi cho sức khỏe như:

• Đẩy nhanh quá trình đào thải axit lactic trong cơ thể, giúp làm giảm sự mệt mỏi cơ bắp.
• Tham gia vào các chuyển hóa chất, tạo năng lượng trong cơ thể trong suốt quá trình tập luyện.
• Giảm sự chuột rút các cơ bắp.
• Điều hòa nhiệt độ trong cơ thể, làm giảm hiện tượng thân nhiệt tăng cao trong khi vận động.

Bổ sung nước trong và sau khi tập luyện.

Do đó, cung cấp đủ nước từ 1.5 - 2 lít nước mỗi ngày cũng là cách giúp bạn giảm đau, giảm sự căng thẳng của cơ bắp sau vận động. 

Xây dựng chế độ luyện tập và vận động hợp lý 

Trong một số trường hợp như: Tham gia thi đấu, muốn giảm cân hay cần có một vóc dáng đẹp… thì việc các bạn nỗ lực hết mình để vận động hay tập luyện cũng là điều đáng được trân trọng. Thế nhưng, chúng ta cần có một kế hoạch vận động hợp lý, khoa học và phù hợp với sức khỏe. Dưới đây là một số lời khuyên cho bạn để giúp đảm bảo sức khỏe khi tập luyện:

• Chỉ nên tập ở mỗi nhóm cơ không quá 3 lần/tuần, tức là bạn có thể đổi luân phiên luyện tập từng nhóm cơ: Hôm nay tập cơ tay, mai sẽ tập chân, ngày kia tập mông...
• Tập hít thở tốt: Thói quen này sẽ giúp bạn có thể nâng cao mức độ luyện thể thao mà vẫn đảm bảo lượng axit lactic duy trì ở mức vừa phải. 

Kỹ thuật thì cũng rất đơn giản, bạn có thể hít vào từ từ bằng mũi, giữ hơi thở của mình trong vài giây và thở ra bằng miệng.

Thực hiện kéo giãn cơ trước và sau khi tập luyện

Việc thực hiện kéo giãn cơ bằng các bài tập nhẹ nhàng có thể giúp tăng cường tuần hoàn máu, giảm sự căng thẳng cho cơ bắp và làm giảm sự sản xuất, tích tụ của axit sau khi luyện tập.

Vì vậy, bạn đừng quên dành ra từ 5 - 10 phút để khởi động trước khi tập luyện và cố gắng thư thái bằng các động tác nhẹ sau khi luyện tập nhé.

Ngoài những cách trên, các loại thuốc giảm đau như Panadol cũng là giải pháp tức thì giúp bạn vượt qua cơn đau cơ bắp do axit lactic gây ra. Nhưng hãy hạn chế sử dụng cách này vì việc luyện tập là lâu dài và bạn không thể luôn dùng thuốc mỗi khi cảm thấy đau cơ. Như vậy hoàn toàn không tốt cho sức khỏe.

Mong rằng qua những thông tin mà bài viết đã chia sẻ đã giúp các bạn hiểu trọn vẹn về quá trình sản sinh axit lactic sau vận động, cách làm giảm những ảnh hưởng của hợp chất này đối với cơ thể. Chúc bạn sẽ luôn có vóc dáng đẹp và những giờ phút tập luyện an toàn nhất nhé.

Lâm Khuê

Nguồn tham khảo: Tổng hợp