Bệnh gan có lây không? Các vấn đề liên quan đến gan

Trong bài viết này, sẽ khám phá nguyên nhân, cách lây truyền, và yếu tố liên quan đến các loại bệnh gan khác nhau để giải đáp thắc mắc bệnh gan có lây không. Hãy cùng nhau tìm hiểu để giúp bảo vệ sức khoẻ trước tác động của các loại bệnh gan nhé!

Nguyên nhân gây nên bệnh lý về gan

Bệnh gan là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu. Gan, là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đóng vai trò thiết yếu trong quá trình chuyển hóa, tiêu hóa và lọc các độc tố ra khỏi máu. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh gan, bao gồm viêm gan do virus, lạm dụng rượu, tiếp xúc với chất độc, tác dụng phụ của một số loại thuốc và các bệnh lý tự miễn hoặc di truyền. Cụ thể, viêm gan do virus như viêm gan A, B, và C có thể lây qua đường tiêu hóa hoặc tiếp xúc với máu nhiễm bệnh. 

Lạm dụng rượu gây tổn thương nặng cho gan, làm tăng gánh nặng lọc chất độc, dẫn đến viêm và xơ hóa gan. Các chất độc từ môi trường và hóa chất công nghiệp, cũng như tác dụng phụ của một số loại thuốc, cũng có thể làm tổn thương tế bào gan. 

Bên cạnh đó, bệnh lý tự miễn như bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) và các bệnh di truyền như bệnh Wilson hay tình trạng quá tải sắt (hemochromatosis) khiến gan không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến suy giảm chức năng. Những nguyên nhân này cùng nhau hình thành nên một bức tranh đa dạng về các loại bệnh gan và cách thức chúng ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bệnh gan có lây không?

Có nhiều loại bệnh gan và mỗi loại ảnh hưởng đến cơ thể một cách khác nhau. Do đó, việc tìm hiểu về bệnh gan có lây không được nhiều người quan tâm. Có thể thấy, mỗi loại có con đường lây truyền, tác động đến sức khỏe khác nhau, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc để phòng ngừa, điều trị kịp thời.

Bệnh viêm gan A có thể lây nhiễm

Viêm gan A là loại viêm gan lây lan qua đường tiêu hóa, thường xảy ra do tiêu thụ thực phẩm hoặc nước bị nhiễm virus viêm gan. Sự lây truyền này phổ biến ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém, nơi nước uống và nguồn thực phẩm có thể không được xử lý, không đảm bảo an toàn. 

Mặc dù thường không dẫn đến các biến chứng lâu dài, nhưng viêm gan A có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như vàng da, buồn nôn, mệt mỏi và đau bụng, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống.

Lây nhiễm viêm gan B và C

Viêm gan B và C là những loại viêm gan chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc với máu nhiễm bệnh. Các con đường lây nhiễm phổ biến bao gồm dùng chung kim tiêm, từ mẹ sang con trong quá trình sinh, qua các hoạt động tình dục không an toàn, sử dụng chung các vật dụng cá nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng có dính máu. 

Viêm gan B và C là nguyên nhân hàng đầu gây ra xơ gan và ung thư gan trên toàn cầu, làm gia tăng tỷ lệ tử vong do bệnh gan. Nếu không được điều trị, viêm gan B, C có thể dẫn đến suy gan và cần phải can thiệp y tế.

Trong cả hai trường hợp của viêm gan B và C, việc phát hiện sớm, can thiệp y tế kịp thời là rất quan trọng. Các phương pháp điều trị hiện đại, bao gồm liệu pháp kháng virus và hỗ trợ chức năng gan, có thể giúp kiểm soát bệnh, giảm thiểu các biến chứng. Việc tiêm vaccine phòng viêm gan B cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp giảm sự lây truyền của virus và giảm sự lo lắng về bệnh gan có lây không cho cộng đồng.

Các loại bệnh gan không có khả năng lây truyền

Trong khi các loại viêm gan virus có khả năng lây truyền rõ ràng, các bệnh gan không do virus không lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người. Những tình trạng này vẫn có những yếu tố nguy cơ mà có thể gây ảnh hưởng gián tiếp đến những người xung quanh, đặc biệt là do lối sống hoặc yếu tố di truyền. Tuy nhiên, nếu không có hiểu biết đầy đủ về các bệnh gan này thì vẫn sẽ luôn có sự lo lắng về bệnh gan có lây không.

Xơ gan và bệnh gan do rượu

Xơ gan là một tình trạng nghiêm trọng trong đó gan bị sẹo và hoạt động kém hiệu quả do tổn thương lâu dài. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của xơ gan là lạm dụng rượu lâu dài. Rượu có thể gây ra tổn thương trực tiếp cho các tế bào gan, dẫn đến viêm và cuối cùng là sẹo, làm giảm khả năng gan thực hiện các chức năng chính của nó như chuyển hóa các chất dinh dưỡng, lọc máu, và sản xuất các protein thiết yếu. 

Bệnh gan do rượu không lây nhiễm giữa các cá nhân qua tiếp xúc trực tiếp, mà là kết quả của lối sống cá nhân. Người thân trong gia đình của những người có lối sống uống rượu quá mức có thể bị ảnh hưởng không chỉ bởi hành vi của họ mà còn qua yếu tố di truyền có thể làm tăng khả năng phát triển các bệnh gan tương tự.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)

NAFLD là một trong những dạng bệnh gan phổ biến nhất, đặc biệt là tại các nước phát triển, thường liên quan đến béo phì và các vấn đề sức khỏe liên quan đến chuyển hóa như tiểu đường loại 2. 

Trong NAFLD, chất béo tích tụ bất thường trong gan có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ, và cuối cùng là xơ gan nếu không được kiểm soát. Giống như xơ gan do rượu, NAFLD không lây từ người này sang người khác, mà là kết quả của sự kết hợp giữa di truyền, lối sống và yếu tố chuyển hóa.

Trong cả hai trường hợp, nguy cơ phát triển bệnh gan có thể được quản lý hiệu quả thông qua các thay đổi lối sống. Việc giảm cân, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh, hạn chế tiêu thụ rượu, tập thể dục thường xuyên là những biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa và quản lý bệnh gan. Đối với những người mắc NAFLD, việc theo dõi chặt chẽ các chỉ số sức khỏe như mức đường huyết, cholesterol và huyết áp cũng rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro tiến triển bệnh.

Cách phòng ngừa bệnh gan lây lan

Để hạn chế rủi ro lây nhiễm bệnh gan, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa là hết sức cần thiết, giúp giảm đi sự lo lắng về bệnh gan có lây không trong cộng đồng. Các phương pháp chính để phòng ngừa bệnh gan có thể kể đến bao gồm:

Tiêm ngừa viêm gan

Tiêm chủng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa viêm gan A và B. Nhiều quốc gia đã tích cực đưa việc tiêm chủng viêm gan vào chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em, nhằm giảm thiểu sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. 

Đối với những người có nguy cơ cao, như nhân viên y tế, người sử dụng chung kim tiêm, việc khuyến cáo tiêm chủng là một phần không thể thiếu trong kế hoạch phòng ngừa bệnh gan.

Sử dụng thiết bị bảo hộ

Trong môi trường y tế, việc tiếp xúc với máu và các dịch cơ thể là không thể tránh khỏi. Vì vậy, việc áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học là rất quan trọng. Các biện pháp này bao gồm sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân như găng tay, mặt nạ, đồ bảo hộ khác, tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình xử lý chất thải y tế và kim tiêm đã qua sử dụng, đào tạo nhân viên về các nguyên tắc phòng ngừa lây nhiễm. 

Những biện pháp này giúp giảm thiểu rủi ro lây nhiễm các bệnh gan qua đường máu, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Lối sống lành mạnh

Đồng thời, lối sống lành mạnh có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh gan. Điều này bao gồm việc hạn chế uống rượu và không sử dụng các chất kích thích, như ma túy, thuốc lá. 

Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên cũng giúp tăng cường chức năng gan và khả năng miễn dịch của cơ thể. Các hoạt động như yoga và thiền cũng được khuyến khích để giúp giảm stress, điều này đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe gan.

Một số bệnh gan không lây từ người này sang người khác, tuy nhiên, nguy cơ lây bệnh gan qua đường tiêu hoá có thể tăng cao đối với viêm gan A và qua việc tiếp xúc với máu của người nhiễm virus gan B hoặc C. Để tránh lây nhiễm bệnh gan, việc duy trì vệ sinh, sử dụng dụng cụ cá nhân và thực hiện quan hệ tình dục an toàn là quan trọng. Mong qua bài viết này có thể giải đáp thắc mắc liệu bệnh gan có lây không của bạn đọc.