Xơ hóa gan là gì? Dấu hiệu và điều trị

Trong thời gian gần đây, số ca mắc bệnh xơ gan đang ngày càng tăng lên. Đây là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các nguyên nhân gây ra căn bệnh này, cũng như cách điều trị và phòng chống. Hãy theo dõi để biết thêm thông tin y học bổ ích.

Nguyên nhân phổ biến gây ra xơ hóa gan là gì?

Xơ hóa gan là gì, xơ hóa gan và xơ gan có giống nhau không? Xơ hóa gan hay xơ gan là tình trạng tăng sản mô sẹo quá mức trong gan. Điều này thường xảy ra do các tác nhân như nhiễm trùng mạn tính bởi virus viêm gan B và C, các loại viêm gan virus khác, lạm dụng rượu, bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu, tiếp xúc với chất độc, chấn thương hoặc các nguyên nhân khác gây hại cho gan.

Trong số này, nhiễm trùng mạn tính bởi virus viêm gan B, C và nghiện rượu nặng là những nguyên nhân hàng đầu gây xơ hóa gan.

Bình thường, khi cơ thể gặp chấn thương, một phản ứng tự nhiên là hình thành vết sẹo. Khi gan bị tổn thương do virus, rượu, chất độc, chấn thương hoặc các yếu tố khác, hệ miễn dịch sẽ đáp ứng bằng cách sửa chữa vùng tổn thương. Tuy nhiên, trong trường hợp xơ hóa gan, quá trình phục hồi này bị rối loạn, dẫn đến việc các tế bào gan bị tổn thương sản xuất ra các chất gây tích tụ mô sẹo trong gan.

Triệu chứng bệnh xơ hóa gan là gì?

Xơ hóa gan sẽ tiến triển qua 4 pha và giai đoạn chính như sau:

• Pha 1: Tình trạng nhẹ;
• Pha 2: Tình trạng ở mức độ vừa;
• Pha 3 và 4: Tình trạng nghiêm trọng.

Việc kiểm soát và chữa trị bệnh sẽ hiệu quả hơn nếu nhận biết sớm tại pha 1 và 2.

Giai đoạn đầu tiên

Trong giai đoạn này, gan gặp phải tình trạng viêm nhiễm. Người bệnh chỉ cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng mà không có dấu hiệu rõ ràng nào của bệnh gan. Họ thường phát hiện bệnh khi thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Giai đoạn thứ hai

Ở giai đoạn này, gan đã bắt đầu xơ cứng và hình thành mô sẹo, khiến chức năng gan giảm sút. Điều này gây rối loạn chuyển hóa trong cơ thể và người bệnh thường cảm thấy chướng bụng và khó tiêu. Các triệu chứng nhẹ từ giai đoạn trước giờ trở nên nặng hơn, bao gồm cả những dấu hiệu đặc trưng của bệnh gan như đau ở hạ sườn phải, vàng da, nước tiểu đậm màu,...

Giai đoạn thứ ba

Giai đoạn này đánh dấu sự tổn thương nặng nề của gan, với hầu hết các tế bào gan đã xơ cứng. Người bệnh gặp phải tình trạng chướng bụng nghiêm trọng, hay còn gọi là cổ trướng, do tăng lượng dịch trong bụng.

Rối loạn tiêu hóa trở nên tồi tệ hơn, bao gồm cả tình trạng phân đen và nôn ra máu trong trường hợp xuất huyết nghiêm trọng. Chức năng thải độc của gan bị ảnh hưởng, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể và gây rối loạn hệ thần kinh, khiến người bệnh mệt mỏi, chóng mặt và có thể bất tỉnh.

Giai đoạn cuối cùng

Gan đã bị xơ hóa hoàn toàn. Người bệnh phải đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng như bệnh não gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, ung thư gan và xuất huyết đường tiêu hóa. Gan gần như không thể hồi phục và người bệnh ở giai đoạn này thường chỉ sống thêm được khoảng một năm.

Tình trạng cổ trướng ngày càng trở nên nặng hơn, có thể dẫn đến vỡ tĩnh mạch thực quản và khó kiểm soát máu, làm tăng nguy cơ tử vong. Độc tố tích tụ trong cơ thể làm độc hại hệ thần kinh, có thể khiến người bệnh rơi vào hôn mê và sốt cao.

Những đối tượng khó tránh khỏi nguy cơ cao bị xơ hóa gan

Trong xã hội hiện đại ngày nay, lối sống không kiểm soát đang dẫn đến sự gia tăng của các bệnh lý về gan, tim mạch, hô hấp và đặc biệt là xơ hóa gan. Dưới đây là những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh xơ hóa gan:

• Những người bị viêm gan A, B, C;
• Người có triệu chứng của bệnh tự miễn dịch;
• Những người nhiễm virus HIV/AIDS;
• Người nghiện rượu nặng;
• Những người đang điều trị cho gan nhiễm mỡ.

Điều trị ngăn ngừa xơ hóa gan bằng cách nào?

Khi gan chịu tổn thương nghiêm trọng, khả năng sống sót gần như là không. Vì thế, việc điều trị thường không mang lại hiệu quả mà chỉ nhằm mục đích phòng ngừa và kiểm soát sự lan rộng của xơ gan. Điều trị chủ yếu tập trung vào việc hỗ trợ gan tăng cường khả năng miễn dịch để đối phó với các bệnh lý khác.

Theo các chuyên gia y tế, phẫu thuật ghép gan là phương pháp duy nhất có thể chữa trị hoàn toàn xơ hóa gan. Tuy nhiên, việc thực hiện ca phẫu thuật này không hề đơn giản. Không chỉ cần tìm lá gan phù hợp với bệnh nhân mà chi phí cho ca phẫu thuật cũng rất cao. Do đó, không phải bệnh nhân nào cũng đáp ứng được các yêu cầu cần thiết để thực hiện ghép gan và có cơ hội được chữa khỏi.

Các biến chứng xơ hóa gan nguy hiểm

Tăng áp lực tĩnh mạch gan

Trong trường hợp này, quá trình tuần hoàn máu qua gan gặp phải sự cản trở nghiêm trọng do sự phát triển của các mô xơ trong gan. Điều này gây ra tình trạng tăng áp lực bất thường trong hệ thống tĩnh mạch cửa, làm giảm khả năng lưu thông máu qua gan một cách tự nhiên và hiệu quả.

Xuất huyết tiêu hóa

Sự tăng áp lực trong hệ thống tĩnh mạch cửa dẫn đến việc giãn các tĩnh mạch ở thực quản và dạ dày. Khi áp lực tăng lên đến mức đáng kể, các tĩnh mạch này có thể bị vỡ, gây ra tình trạng xuất huyết tiêu hóa.

Biểu hiện của tình trạng này bao gồm việc nôn ra máu và đi ngoài phân có màu đen. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng xuất huyết có thể trở nên nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Não gan và hôn mê gan

Não gan, còn được biết đến với tên gọi hôn mê gan là một tình trạng nghiêm trọng trong đó hệ thần kinh trung ương bị ảnh hưởng bởi các độc tố gan không thể được loại bỏ do suy giảm chức năng của gan. Người bệnh thường gặp phải các triệu chứng như mệt mỏi, khó tỉnh táo, ngủ gục, run rẩy ở tay và chân, thậm chí trong các trường hợp nặng có thể rơi vào hôn mê.

Cách phòng ngừa xơ hóa gan hiệu quả

Bạn có thể chủ động phòng chống bệnh bằng cách áp dụng nhiều biện pháp khác nhau nhằm giảm thiểu rủi ro mắc bệnh. Một số biện pháp cơ bản bạn có thể thực hiện ngay bao gồm:

• Tiêm chủng vacxin đầy đủ, đặc biệt là vacxin chống lại viêm gan A và B, để bảo vệ sức khỏe cá nhân.
• Giảm thiểu việc sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn và các chất kích thích khác, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến gan, bao gồm xơ hóa gan.
• Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều đường và muối, vì chúng có thể ảnh hưởng đến chức năng gan.
• Đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm, nhằm tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Xơ hóa gan là một tình trạng bệnh lý khó điều trị khi bệnh đã tiến triển. Do đó, khi phát hiện các triệu chứng liên quan đến gan, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra. Bên cạnh đó, việc kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ cũng là cách hiệu quả để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm.

Xem thêm:

Mắc bệnh xơ gan giai đoạn 2 có chữa được không?

Siêu âm đàn hồi mô gan có phát hiện tình trạng xơ gan?