Bệnh Não do hóa trị: Đó là gì và nó tồn tại trong bao lâu?

Bài viết tham vấn từ Bác sĩ Khoo Kei Siong

Chuyên ngành Ung thư, Bệnh viện Mount Elizabeth, Singapore

Tất cả chúng ta đều có những ngày không còn là chính mình nữa - chúng ta cảm thấy hơi “mất trí”. Có lẽ chúng ta dường như không thể suy nghĩ đủ nhanh, không thể nhớ tên hoặc gặp khó khăn khi làm nhiều việc cùng một lúc. Hãy tưởng tượng cảm giác như vậy mỗi ngày - trong khi phải chiến đấu với những thách thức của việc điều trị và phục hồi ung thư.

Tình trạng này, được gọi là bệnh não do hóa trị, là điều mà nhiều bệnh nhân ung thư đang trải qua quá trình hóa trị phải đối mặt.

Ý nghĩa của bệnh não do hóa trị là gì?

Não hóa trị là thuật ngữ thường được sử dụng để mô tả các vấn đề liên quan đến suy giảm trí nhớ và khả năng tư duy mà bệnh nhân ung thư có thể trải qua trong quá trình điều trị.

Nó còn được biết đến dưới tên gọi suy giảm nhận thức liên quan đến ung thư. Các bệnh nhân bị bệnh não do hóa trị thường gặp phải sự suy giảm chức năng nhận thức, làm giảm tổng quát tinh thần của họ.

Ngoài ra, các triệu chứng khác bao gồm:

• Khó nhớ tên;
• Gặp khó khăn trong việc tập trung và/hoặc học những điều mới;
• Trải qua sự thay đổi tâm trạng;
• Mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành công việc hàng ngày;
• Mất trí nhớ.

Nguyên nhân gây ra bệnh não do hóa trị là gì?

Hóa trị thường là nguyên nhân chính gây ra Bệnh não do hóa trị. Điều này thường xảy ra ở bệnh nhân ung thư đang trong quá trình hóa trị hoặc sau khi điều trị xong.

Ngoài ra, các phương pháp điều trị khác như liệu pháp hormone và xạ trị cũng có thể gây ra bệnh não do hóa trị. Một số bệnh nhân dễ bị suy giảm nhận thức liên quan đến ung thư hơn những người khác và điều này có thể là do hai yếu tố chính.

Thứ nhất là loại ung thư mà bệnh nhân đó mắc phải. Nếu ung thư của họ di căn đến não, gây ra khối u não, khả năng họ bị bệnh não do hóa trị sẽ tăng lên.

Thứ hai là loại thuốc được sử dụng trong quá trình hóa trị. Steroid và một số loại thuốc giảm đau cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh não do hóa trị. Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:

• Bị tiểu đường và/hoặc cao huyết áp;
• Bị trầm cảm và/hoặc lo lắng;
• Ở độ tuổi lớn hơn;
• Thiếu một số chất dinh dưỡng nhất định;
• Lạm dụng rượu hoặc ma túy.

Bệnh não do hóa trị tồn tại trong bao lâu?

Đối với phần lớn bệnh nhân hoàn thành hóa trị, chứng bệnh não do hóa trị thường sẽ cải thiện trong khoảng 9 - 12 tháng.

Tuy nhiên, trong những trường hợp xấu nhất, bệnh não do hóa trị có thể kéo dài hơn một năm, mặc dù chỉ xảy ra với 10 - 20% bệnh nhân. Một tỷ lệ nhỏ hơn bệnh nhân trong nhóm này cũng có thể gặp các triệu chứng đáng chú ý một thập kỷ sau khi trải qua hóa trị, mặc dù các triệu chứng đã đạt đến mức ổn định và không trở nên tồi tệ hơn vào thời điểm này.

Phương pháp điều trị tự nhiên cho bệnh não do hóa trị là gì?

Mặc dù chưa có cách biết để ngăn chặn bệnh não do hóa trị nhưng có một số cách để điều trị và quản lý khi nó xảy ra.

Bệnh não do hóa trị có thể được quản lý bằng các cách sau:

• Tìm kiếm sự tư vấn từ một nhà tư vấn hoặc chuyên gia tâm lý.
• Phục hồi nhận thức để nhận biết và hiểu rõ hơn về những suy nghĩ và cảm xúc của mình.
• Thiền giúp làm dịu tâm trí và giảm căng thẳng.
• Đảm bảo bạn có đủ giấc ngủ, vì sự thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ não hóa trị.
• Duy trì một chế độ dinh dưỡng cân đối và giàu chất dinh dưỡng để hỗ trợ sức khỏe tinh thần và thể chất.

Các bước hoạt động thực tế khác bao gồm:

• Lập kế hoạch cho ngày của bạn - tập trung vào những việc cần làm khi bạn cảm thấy tốt nhất.
• Giữ sự tập trung - tránh làm nhiều việc cùng một lúc.
• Hạn chế hoặc tránh uống rượu.
• Giảm stress bằng cách thực hiện các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc thể dục nhẹ.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ từ người thân, bạn bè hoặc chuyên gia nếu cần thiết.

Nói chuyện với chuyên gia nếu bạn cần tìm kiếm sự giúp đỡ

Hãy trò chuyện với bác sĩ chuyên khoa ung thư về những gì bạn đã trải qua, vì họ có thể đề xuất các biện pháp tốt nhất để giúp bạn kiểm soát tình trạng của mình.

Thỉnh thoảng, các thành viên trong gia đình hoặc người chăm sóc có thể không hiểu đúng về não hóa trị hoặc cách điều trị các triệu chứng của nó. Đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ ung thư, tư vấn viên hoặc bác sĩ vật lý trị liệu nếu bạn cần sự giúp đỡ. Với hệ thống hỗ trợ mạnh mẽ, bệnh não do hóa trị là tình trạng có thể được kiểm soát hoặc thậm chí khắc phục theo thời gian.