Bệnh thủy đậu có bị 2 lần không​? Cách phòng ngừa hiệu quả bạn cần biết

Vậy bệnh thủy đậu có bị 2 lần không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc này và cung cấp thông tin về nguyên nhân, yếu tố nguy cơ cũng như cách phòng tránh để giảm thiểu khả năng tái nhiễm thủy đậu, bảo vệ sức khỏe cho bạn và gia đình.

Triệu chứng của thủy đậu qua từng giai đoạn

Giai đoạn ủ bệnh

Đây là giai đoạn cơ thể bị nhiễm virus, khoảng thời gian virus tồn tại trong cơ thể và bắt đầu gây bệnh. Thời kỳ này thường kéo dài từ 10 đến 20 ngày. Trong giai đoạn này, người bệnh không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, khiến việc phát hiện trở nên rất khó khăn.

Giai đoạn khởi phát (phát bệnh)

Giai đoạn khởi phát bệnh thường đi kèm với các triệu chứng như sốt nhẹ, đau đầu và mệt mỏi. Trong vòng 24 - 48 giờ đầu, các nốt ban đỏ có đường kính vài milimet bắt đầu xuất hiện. Một số trường hợp còn ghi nhận sưng hạch sau tai và viêm họng.

Giai đoạn toàn phát

Bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, chán ăn, buồn nôn, mệt mỏi, đau đầu và đau nhức cơ. Trên da, các nốt ban đỏ dần chuyển thành những nốt phỏng nước hình tròn, đường kính từ 1 đến 3 mm. Những mụn nước này gây cảm giác ngứa ngáy, rát bỏng và rất khó chịu.

Các mụn nước lan rộng khắp cơ thể, thậm chí xuất hiện trong niêm mạc miệng, làm cho việc ăn uống trở nên khó khăn. Ở một số trường hợp, mụn nước có thể bị nhiễm trùng, dẫn đến kích thước lớn hơn và bên trong chứa dịch đục do mủ.

Giai đoạn hồi phục

Sau khoảng 7 - 10 ngày kể từ khi khởi phát, các mụn nước sẽ tự vỡ, khô lại và bong vảy, dần dần hồi phục. Trong giai đoạn này, cần chăm sóc vết thủy đậu kỹ lưỡng để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Đồng thời, có thể sử dụng thuốc trị sẹo và giảm thâm để hạn chế tình trạng sẹo lõm (sẹo rỗ) do thủy đậu để lại sau khi lành.

Bệnh thủy đậu có bị 2 lần không?

Dù hiếm, thủy đậu vẫn có khả năng tái nhiễm ở một số trường hợp. Sau khi mắc bệnh, cơ thể thường sẽ tạo ra miễn dịch bền vững với virus Varicella Zoster gây thủy đậu. Tuy nhiên, khi tái phát, các tổn thương thường nhẹ hơn và triệu chứng cũng ít nghiêm trọng hơn so với lần đầu.

Những nhóm dễ có nguy cơ tái phát bệnh gồm trẻ em dưới 6 tháng tuổi hoặc những người chỉ mắc thủy đậu ở mức độ nhẹ ban đầu, vì cơ thể có thể chưa tạo đủ kháng thể để ngăn ngừa tái nhiễm trong tương lai.

Dù là một bệnh ngoài da phổ biến, thủy đậu vẫn có khả năng xâm nhập vào hệ thần kinh, gây ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Thủy đậu có thể gây ra một số biến chứng thường gặp như:

• Bệnh zona thần kinh: Sau khi khỏi thủy đậu, virus vẫn tồn tại trong các rễ thần kinh dưới dạng tiềm ẩn. Khi hệ miễn dịch suy giảm, virus có thể tái hoạt động, dẫn đến bệnh zona thần kinh.
• Biến chứng khi mang thai (thủy đậu chu sinh): Thai phụ bị thủy đậu có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi, bao gồm nguy cơ dị tật bẩm sinh. Đặc biệt, nếu mắc bệnh từ 5 ngày trước sinh đến 2 ngày sau sinh, trẻ sinh ra có nguy cơ nhiễm bệnh đến 50% và tỷ lệ tử vong có thể lên đến 30%.
• Nhiễm trùng và tổn thương da: Các nốt mụn nước, dấu hiệu đặc trưng của thủy đậu, nếu không chăm sóc đúng cách có thể bị vỡ, tạo mủ và dẫn đến nhiễm trùng da. Nguy cơ bội nhiễm cao và có thể để lại sẹo sâu khó phục hồi sau khi lành bệnh.
• Viêm não và viêm màng não: Biến chứng này thường xảy ra khoảng một tuần sau khi xuất hiện mụn nước và có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể đe dọa tính mạng.
• Hội chứng liệt Landry: Đây là một biến chứng hiếm gặp liên quan đến tổn thương thần kinh ngoại biên, gây yếu cơ ở tứ chi, sau đó có thể lan ra toàn thân dẫn đến liệt.
• Viêm tai ngoài và tai giữa: Một số trường hợp thủy đậu có thể gây viêm tai khi mụn nước xuất hiện trong ống tai, dẫn đến loét, ngứa và đau rát.

Thủy đậu cũng có khả năng dẫn đến một số biến chứng khác, bao gồm viêm võng mạc, viêm phổi, viêm cầu thận cấp, viêm gan, viêm thanh quản và hội chứng Reye mặc dù hiếm gặp nhưng có thể gây ra tình trạng phù não hoặc phù liên quan đến xơ gan.

Phòng ngừa tái phát bệnh thủy đậu

Để giảm nguy cơ tái phát bệnh thủy đậu và bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như cộng đồng, mọi người cần chú ý thực hiện các biện pháp phòng ngừa như sau:

Tiêm vắc-xin phòng ngừa thủy đậu

Tiêm vắc-xin thủy đậu là phương pháp phòng bệnh hiệu quả, giúp cơ thể hình thành kháng thể và tạo miễn dịch bảo vệ trước virus gây bệnh. Đây là giải pháp tối ưu dành cho những người chưa từng mắc bệnh, đặc biệt là trẻ em và người lớn tuổi. 

Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, khách hàng có thể yên tâm lựa chọn các loại vắc-xin thủy đậu chất lượng cao, như Varivax và Varilrix, được kiểm định nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây nhiễm

Tránh tiếp xúc trực tiếp với những người đang mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc thủy đậu. Virus thủy đậu rất dễ lây lan qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc với dịch từ các mụn nước. Việc giữ khoảng cách và thực hiện các biện pháp phòng dịch khi tiếp xúc là vô cùng quan trọng.

Tăng cường sức khỏe và sức đề kháng

Một cơ thể khỏe mạnh với hệ miễn dịch tốt sẽ giúp bạn chống lại nguy cơ tái phát bệnh. Điều này có thể đạt được thông qua việc xây dựng một chế độ ăn uống cân đối, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất từ các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau xanh, trái cây, thịt, cá và ngũ cốc. Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh như ngủ đủ giấc, hạn chế căng thẳng và luyện tập thể dục đều đặn cũng đóng vai trò quan trọng.

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống

Thói quen vệ sinh cá nhân sạch sẽ, như tắm rửa hàng ngày, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, sẽ giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh. Đồng thời, cần đảm bảo không gian sống và làm việc luôn sạch sẽ, thông thoáng. Khử trùng định kỳ các bề mặt thường xuyên chạm vào, như tay nắm cửa, bàn ghế và thiết bị điện tử, cũng rất quan trọng trong việc ngăn ngừa virus lây lan.

Ý thức cách ly và chăm sóc bản thân khi có triệu chứng

Nếu nghi ngờ bản thân xuất hiện các triệu chứng của thủy đậu, như nổi mụn nước kèm theo sốt, hãy tự cách ly ngay để tránh lây nhiễm cho người khác. Đồng thời, chăm sóc bản thân đúng cách bằng cách giữ gìn vệ sinh cơ thể, ăn uống đủ chất và tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần đảm bảo an toàn cho cộng đồng xung quanh.

Bệnh thủy đậu thường chỉ xảy ra một lần trong đời, do cơ thể sẽ tạo kháng thể bảo vệ sau khi mắc bệnh. Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt như hệ miễn dịch suy yếu, người bệnh có thể tái nhiễm hoặc gặp phải tình trạng zona thần kinh do virus thủy đậu tiềm ẩn tái hoạt động. Để phòng ngừa hiệu quả, việc tiêm phòng vắc-xin và duy trì lối sống lành mạnh là rất quan trọng. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp câu trả lời cho câu hỏi: "Bệnh thủy đậu có bị 2 lần không?" và mang đến thông tin hữu ích cho bạn.