Bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi, an toàn hiệu quả?

Bệnh zona thần kinh thường xuất hiện ở người trên 60 tuổi hoặc người trẻ có hệ miễn dịch suy yếu. Hiện tại, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh này nhưng các bác sĩ có thể kê một số loại thuốc ức chế sự phát triển, giảm triệu chứng và hỗ trợ làm lành nhanh vết thương. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách vẫn có thể xảy ra những rủi ro phát sinh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi và những lưu ý khi sử dụng để đảm bảo an toàn nhé!

Bệnh zona thần kinh gây ra những biến chứng gì?

Zona thần kinh là một dạng nhiễm trùng da cấp tính do virus varicella zoster - loại virus đã từng gây nên bệnh thủy đậu. Sau khi bị thủy đậu, mặc dù đã khỏi bệnh nhưng virus vẫn ẩn nấp trong cơ thể ở trạng thái không hoạt động. Khi hệ miễn dịch suy yếu do nhiều tác nhân khác nhau như chấn thương, khối u ác tính hay dùng thuốc làm giảm đề kháng thì virus sẽ tái hoạt động và gây ra các tổn thương trên da.

Hầu hết người bị bệnh zona đều sẽ có biểu hiện tổn thương ngoài da. Nhưng vẫn có một vài trường hợp (chủ yếu là người lớn tuổi) gặp phải biến chứng tổn thương nội tạng như viêm phổi, viêm não, viêm gan hoại tử võng mạc gây mù lòa, hay thậm chí tử vong. Người bị bệnh zona thường sẽ trải qua các giai đoạn gồm:

• Giai đoạn khởi phát: Người nhiễm virus sẽ xuất hiện triệu chứng đau đầu, ngứa da, đau nhói dữ dội và sợ ánh sáng. 
• Giai đoạn phát triển: Sau khoảng 1 - 5 ngày, các nốt sẩn hồng ban, mọc thành từng chùm mụn nước sẽ xuất hiện trên da. Mụn nước có chứa dịch và thường chỉ xuất hiện ở một bên của cơ thể.
• Giai đoạn phục hồi: Các nốt mụn bắt đầu mưng mủ, loét da và đóng vảy. Khoảng 2 tuần sau, da sẽ dần được phục hồi nhưng có thể để lại sẹo và sắc tố da thay đổi vĩnh viễn ở vùng da bị tổn thương. Bệnh zona thần kinh có thể để lại tổn thương ở vùng lưng, cổ, đùi, lưng và hông.

Khi bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi?

Mục tiêu của việc điều trị bệnh zona là làm giảm đau, giúp vết thương lành nhanh và giảm nguy cơ biến chứng. Để kiểm soát tốt các triệu chứng của bệnh, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc uống kết hợp với bôi ngoài da. Vậy bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi? Dưới đây là một số loại thuốc bôi zona thần kinh mà các bác sĩ thường chỉ định như:

Thuốc sát trùng và kháng khuẩn

Thuốc kháng virus sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của các tổn thương trên da, giảm đau, thúc đẩy tái tạo tế bào da làm liền sẹo và đẩy nhanh quá trình bài xuất virus gây bệnh zona. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng tốt nhất nếu sử dụng trong khoảng 24 - 48 giờ đầu tiên khi xuất hiện các triệu chứng. Các loại thuốc kháng virus có thể được dùng cả dạng bôi và uống. Một số thuốc kháng virus thường được sử dụng để điều trị bệnh như:

• Hồ nước: Là dung dịch kháng khuẩn với thành phần gồm glycerin, nước cất, kẽm oxit, calcium carbonate và talc. Ngoài ra, hồ nước còn có khả năng làm giảm sưng viêm và đau do da bị tổn thương.
• Thuốc xanh methylene 1% hoặc tím methyl 1%: Là dung dịch sát khuẩn nhẹ dùng để bôi trực tiếp lên vùng da thương tổn. Tuy nhiên, dung dịch này có màu nên có thể gây ảnh hưởng đến tính thẩm mĩ.
• Acyclovir cream: Kem bôi có chứa acyclovir - một hoạt chất kháng virus có khả năng ức chế tổng hợp DNA. Việc sử dụng thuốc bôi sớm khi mới xuất hiện triệu chứng sẽ giúp hạn chế virus phát triển và lây lan. Tuy nhiên, không nên dùng acyclovir cream cho trẻ em dưới 12 tuổi, người có miễn dịch suy yếu và phụ nữ mang thai.

Thuốc mỡ kháng sinh

Thuốc mỡ kháng sinh có thể được chỉ định trong trường hợp tổn thương da có nhiễm khuẩn. Những loại thuốc này có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và cải thiện tình trạng tổn thương da. Tuy nhiên, thuốc mỡ kháng sinh thường được kết hợp với thuốc chống virus chứ không dùng đơn lẻ.

• Thuốc mỡ Foban: Thuốc mỡ này có chứa acid fusidic - một hoạt chất nhạy cảm với hầu hết các loại vi khuẩn gram dương. Tuy nhiên, loại thuốc này khá mẫn cảm với trẻ nhỏ nên cần phải có sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng.
• Thuốc mỡ Bactroban: Thuốc mỡ này có chứa mupirocin, đây là hoạt chất kháng khuẩn nhạy cảm với hầu hết các khuẩn dây bệnh trên da như chủng kháng staphylococcus và methicilline. Tuy nhiên, loại thuốc này không nên dùng cho những vùng da nhạy cảm như mắt hoặc miệng.

Thuốc gây tê tại chỗ

Ngoài những biểu hiện viêm ngoài da, bệnh zona còn làm tổn thương dây thần kinh và gây ra cơn đau ở các vị trí này. Vì vậy, bác sĩ có thể sẽ chỉ định thuốc gây tê giảm đau sử dụng ngoài da kèm với thuốc giảm đau đường uống. Tuy nhiên, thuốc bôi này chỉ được sử dụng khi vùng da tổn thương đã liền sẹo.

• Capsaicin cream: Hoạt chất capsaicin (có nguồn gốc từ quả ớt) trong thuốc bôi sẽ giúp hạn chế lượng canxi đi vào tiền synap. Điều này sẽ làm cho dây thần kinh không thể dẫn truyền cảm giác đau đến bộ não. Nhưng khi dùng loại thuốc này, người bệnh có thể thấy châm chích và nóng ở khu vực bôi thuốc.
• Lidocain gel: Thường được sử dụng để làm giảm đau và ngứa ở vùng da bị tổn thương. Khi bôi, thuốc sẽ thẩm thấu qua niêm mạc da và có khả năng gây tê giúp làm giảm triệu chứng khó chịu.

Một số trường hợp vùng da tổn thương rộng, bác sĩ có thể sẽ chỉ định sử dụng kèm thuốc uống để giúp ức chế khả năng hoạt động của virus.

Những điều cần lưu ý khi dùng thuốc bôi trị zona thần kinh

Ngoài vấn đề bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi thì việc sử dụng thuốc bôi trị zona thần kinh cũng đòi hỏi sự cẩn trọng để tránh phát sinh những vấn đề không mong muốn. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng như:

• Chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ và dược sĩ. Việc tự ý sử dụng, đặc biệt là thuốc mỡ kháng sinh có thể khiến da bị bào mòn và làm vi khuẩn không nhạy cảm phát triển nhanh hơn.
• Không nên sử dụng thuốc mỡ kháng sinh một cách đơn lẻ mà phải kết hợp với thuốc kháng virus để làm giảm nguy cơ tổn thương da lan rộng.
• Việc sử dụng thuốc gây tê tại chỗ lên vùng da đang tổn thương có thể gây kích ứng và chảy dịch dẫn đến viêm nghiêm trọng. Do đó, chỉ nên dùng khi da đã liền sẹo.
• Hãy duy trì việc sử dụng thuốc, thậm chí khi triệu chứng đã giảm đi. Ngừng thuốc sớm có thể gây tái phát tổn thương da.
• Thuốc mỡ kháng sinh có khả năng gây teo da và bào mòn da, nên chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, hãy bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng trong quá trình điều trị.
• Hầu hết các loại thuốc bôi đều dùng trực tiếp lên da nên cần vệ sinh tay và vùng da tổn thương trước khi bôi thuốc.
• Đối với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần phải cẩn trọng khi sử dụng.
• Không nên cào, gãi lên vùng da bị tổn thương, điều này có thể làm da chảy máu và nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Nên chủ động ngưng sử dụng thuốc khi có bất kỳ dấu hiệu da kích ứng hoặc cơ thể quá mẫn cảm với thuốc.

Tuy thuốc bôi có thể giúp kiểm soát triệu chứng zona thần kinh, nhưng việc sử dụng cần tuân thủ theo đúng chỉ định để tránh mọi rủi ro không mong muốn. Hy vọng những chia sẻ từ bài viết trên đây sẽ giúp bạn giải đáp được cho thắc mắc bị zona bôi thuốc gì nhanh khỏi cũng như những điều cần lưu ý khi bôi thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhé!