Biểu hiện bệnh zona thần kinh nhiều người chủ quan bỏ qua

Bệnh giời leo hay còn gọi là bệnh zona là một bệnh lý da thường gặp với tổn thương ban đỏ, mụn nước tập trung thành một đám gây ra đau, bỏng rát, châm chích tại chỗ. Ngoài biểu hiện ở da, zona còn biểu hiện ở nhiều cơ quan khác nhau. Bệnh có những đợt bùng phát gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của con người. Tiêm vắc xin là một phương pháp hiệu quả giúp phòng ngừa những đợt tái pháp cũng như giảm các di chứng nặng nề như đau sau zona. Hãy cùng đọc bài viết này đển tìm hiểu rõ hơn về biểu hiện của bệnh zona.

Tìm hiểu về bệnh zona thần kinh

Bệnh giời leo hay còn gọi bệnh zona là do virus Varicella Zoster, virus gây ra bệnh thủy đậu tái hoạt động ở các hạch thần kinh theo dây thần kinh đến vùng da tương ứng và gây ra tổn thương. Chúng né tránh hệ miễn dịch và đến trú ẩn tại hạch thần kinh và ở tại chỗ đó, khi có điều kiện như cơ thể suy giảm miễn dịch theo tuổi hoặc có bệnh lý và dùng các thuốc gây ức chế miễn dịch thì virus tái hoạt động, theo đường thần kinh đi đến da và tổn thương vùng da tương ứng. Tổn thương dát ban đỏ, mụn nước tập trung thành một đám gây ra đau, bỏng rát, châm chích tại chỗ. 

Vị trí thường gặp của zona gặp nhất ở vùng lưng ngực, đầu mặt cổ và mông đùi, tiếp đến là chân, tay và mắt. Một số vị trí ít gặp như vùng bàng quang, hậu môn, sinh đục. Tổn thương da thường chỉ ở một bên, không vượt quả đường giữa cơ thể và theo đường phân bố của một dây thần kinh. Ngoài ra còn có các biểu hiện ở nhiều cơ quan khác nhau và cần dựa trên biểu hiện cũng như xét nghiệm để giúp chẩn đoán bệnh.

Biểu hiện của bệnh zona thần kinh

Biểu hiện lâm sàng có thể được chia thành ba giai đoạn sau:

Giai đoạn khởi phát (đau thần kinh tiền zona)

• Đau hoặc ít gặp hơn là ngứa hoặc cảm giác kiến bò dọc theo 1 hoặc nhiều lớp da, kéo dài 1 - 10 ngày (trung bình, 48 giờ)
• Đau có thể giống như các loại đau của bệnh lý đau đầu, viêm mống mắt, viêm màng phổi, viêm dây thần kinh cánh tay, đau tim, hoặc đau bụng khác hoặc đau thần kinh tọa.
• Các triệu chứng khác, chẳng hạn như khó chịu, đau cơ, đau đầu, sợ ánh sáng và hiếm khi là sốt

Giai đoạn cấp tính

• Ban đỏ thành mảng, sau đó là mụn nước nổi trên nền ban đỏ. Các mụn nước từ trong suốt chuyển qua màu đục, vỡ đóng vảy và khô đi. Các tổn thường bay đi và không để lại sẹo nếu không tổn thương vào lớp sâu hay bị bội nhiễm tại chỗ. Các tổn thương thường ở một bên của cơ thể.
• Ví trí tổn thương đau rát, đặc biệt là người lớn.
• Có thể sưng hạch kèm theo.
• Các triệu chứng có xu hướng thuyên giảm trong vòng 10 - 15 ngày, và mất 1 tháng để lành hoàn toàn.

Giai đoạn mãn tính (đau sau zona)

• Đau dai dẳng hoặc tái phát kéo dài 30 ngày trở lên sau khi nhiễm trùng cấp tính hoặc sau khi tất cả các tổn thương đã đóng vảy, thường giới hạn ở vùng da bị ảnh hưởng ban đầu
• Cơn đau có thể dữ dội và làm mất khả năng vận động
• Cơn đau có thể kéo dài trong nhiều tuần, nhiều tháng hoặc nhiều năm. Cơn đau chậm thuyên giảm đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi
• Di chứng sau zona ít gặp hơn bao gồm tăng cảm giác hoặc hiếm gặp hơn là giảm cảm giác hoặc gây tê ở vùng da bị ảnh hưởng

Đây là tổn thương đặc trưng ở da của zona. Ngoài ra còn có các thể đặc biệt dưới đây như:

• Bệnh zona ở tai còn được gọi là hội chứng Ramsay Hunt loại II, gây mất thính lực và chóng mặt.
• Bệnh zona mắt: Da trán, mí mắt trên và hốc mắt có thể bị nổi mụn nước. Bệnh xuất hiện ở khoảng 10% đến 25% các trường hợp có các triệu chứng như viêm giác mạc, viêm màng bồ đào và liệt dây thần kinh thị giác. Các biến chứng dưới dạng viêm mắt mãn tính, mất thị lực và đau dữ dội có thể xảy ra.
• Bệnh zona ở miệng biểu hiện bằng các mụn nước hoặc vết loét xuất hiện ở niêm mạc hàm trên (vòm miệng, nướu răng hàm trên) hoặc hàm dưới (lưỡi hoặc nướu răng hàm dưới). Tổn thương ở miệng có thể xảy ra riêng lẻ hoặc kết hợp với các tổn thương trên da tương ứng với nhánh thần kinh bị tổn thương.
• Zona tổn thương thần kinh vận động và thần kinh trung ương: Liệt dây thần kinh sọ, yếu cơ, liệt cơ hoành, bàng quang thần kinh, viêm tủy. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể bị viêm não.

Chẩn đoán phân biệt bệnh zona thần kinh

Giai đoạn khởi phát: Phân biệt với các loại đau như trong bệnh lý đau đầu, viêm màng bồ đào, viêm màng phổi, viêm thần kinh cánh tay, đau do bệnh tim, viêm ruột thừa hoặc viêm túi mật, sỏi mật, đau quặn thận, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh toạ.

Giai đoạn mụn nước, bọng nước: phân biệt với herpes simplex, viêm da tiếp xúc kích ứng (với một số loại cây cỏ, côn trùng), thủy đậu.

• Thủy đậu: mụn nước, mụn mủ riêng rẽ, lõm giữa, phân bố rải rác khắp cơ thể, kèm theo biểu hiện toàn thân như sốt, mệt mỏi, viêm họng,... dịch tễ có người xung quanh bị bệnh tương tự.
• Herpes simplex: mụn nước tập trung thành chùm, hay gặp ở vùng bản niêm mạc như môi, mép, sinh dục, có thể gặp ở trên da. Cơ năng cảm giác rát tại tổn thương, không đau. Herpes thứ phát thường hay tái phát tại một vị trí. Herpes tiên phát có thể kèm theo biểu hiện toàn thân như sốt, nổi hạch vùng tổn thương...
• Viêm da tiếp xúc kích ứng do côn trùng: Dát đỏ, mụn mủ nông, thường xuất hiện thành vệt theo vết gãi tại vùng da tiếp xúc côn trùng (hay gặp do kiến ba khoang). Triệu chứng rát tại tổn thương, không đau, thường khỏi sau 7-10 ngày, một số trường hợp có thể bội nhiễm, sưng nề. Có thể bị lại nếu người bệnh tiếp xúc lại với côn trùng.

Một số trường hợp không điển hình có thể phối hợp thêm xét nghiệm tế bào Tzanck và PCR để chẩn đoán xác định.

Tiêm vắc xin phòng bệnh zona thần kinh (giời leo) là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe trước những biến chứng nguy hiểm mà bệnh có thể gây ra. Bệnh Zona thần kinh không chỉ gây đau đớn mà còn có thể để lại các di chứng lâu dài, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh. Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng bệnh là rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh và các biến chứng nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là nơi cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin với quy trình tiêm an toàn, nhanh chóng và hiệu quả. Mỗi khách hàng khi đến tiêm đều được bác sĩ tư vấn kỹ càng về lợi ích của việc tiêm vắc xin, đồng thời được kiểm tra sức khỏe để đảm bảo phù hợp với loại vắc xin.