Các loại men tim và tầm quan trọng của xét nghiệm men tim

Men tim (enzyme tim) do các tế bào cơ tim sản xuất và chỉ số men tim có thể phản ánh phần nào sức khỏe tim mạch của chúng ta. Tuy nhiên, chưa nhiều người hiểu rõ về loại enzyme đặc biệt này. Vậy, men tim là gì? Khi nào cần xét nghiệm men tim? Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về men tim trong bài viết dưới đây bạn nhé!

Men tim là gì? Các loại men tim và ý nghĩa

Men tim hay còn gọi là enzyme tim là những protein đặc biệt được sản xuất bởi tế bào cơ tim. Chúng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng, giúp trái tim hoạt động hiệu quả. Khi tế bào cơ tim bị tổn thương do các bệnh lý như nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim hay suy tim, men tim sẽ được giải phóng vào máu với nồng độ cao hơn bình thường. Có 3 loại men tim bao gồm:

Creatine kinase (CK)

Đây là một loại enzyme có mặt trong nhiều loại mô cơ, bao gồm cả cơ tim, cơ xương và não. Khi tế bào cơ bị tổn thương, CK sẽ được giải phóng vào máu. Nồng độ CK tăng cao có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim, chấn thương cơ... Tuy nhiên, CK không phải là một dấu hiệu đặc hiệu cho tổn thương cơ tim vì nó cũng có thể tăng trong các trường hợp khác như tập luyện quá sức hoặc chấn thương cơ xương.

Creatine kinase-MB (CK-MB)

Đây là một dạng đặc hiệu của CK, chủ yếu được tìm thấy trong cơ tim. Do đó, xét nghiệm CK-MB có độ đặc hiệu cao hơn CK trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim. Nồng độ CK-MB tăng lên sau khoảng 4 - 6 giờ kể từ khi xảy ra nhồi máu cơ tim và đạt đỉnh sau 12 - 24 giờ.

Men tim Troponin

Troponin là một loại protein đặc hiệu của cơ tim, chỉ được giải phóng vào máu khi tế bào cơ tim bị tổn thương. Do đó, troponin được coi là dấu hiệu nhạy và đặc hiệu nhất để chẩn đoán nhồi máu cơ tim. Nồng độ troponin tăng lên sau khoảng 3 - 4 giờ kể từ khi xảy ra nhồi máu cơ tim và có thể tồn tại trong máu đến 10 - 14 ngày. 

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Circulation năm 2020, troponin có độ chính xác cao hơn 95% trong chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp, giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị kịp thời và cứu sống bệnh nhân.

Khi nào cần xét nghiệm men tim?

Xét nghiệm men tim là một trong những công cụ hữu ích giúp các bác sĩ chẩn đoán và theo dõi các bệnh tim mạch. Bằng cách kết hợp các xét nghiệm men tim khác nhau, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau ngực, đánh giá mức độ tổn thương tim và theo dõi hiệu quả điều trị. Điều này góp phần cải thiện đáng kể tiên lượng và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Vậy khi nào bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân làm xét nghiệm men tim?

Xét nghiệm men tim khi đau ngực kéo dài

Đau ngực là một trong những dấu hiệu cảnh báo phổ biến nhất của các bệnh lý tim mạch. Nếu bạn thường xuyên gặp phải các cơn đau thắt ngực, đau nhói, đau tức ngực, đặc biệt là khi đau kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, một tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng.

Các triệu chứng khác cần xét nghiệm men tim

Ngoài đau ngực, các triệu chứng khác như khó thở, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn, đổ mồ hôi lạnh... cũng có thể là dấu hiệu của bệnh tim mạch. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng này, đặc biệt là khi chúng xuất hiện đột ngột hoặc không rõ nguyên nhân, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Gia đình có người bị bệnh tim mạch

Tiền sử gia đình có người thân mắc bệnh tim mạch cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Nếu trong gia đình bạn có người bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim... bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ và làm xét nghiệm men tim để phát sớm bất thường nếu có.

Các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài ra, những người có các yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc lá, ít vận động... cũng nên làm xét nghiệm men tim định kỳ để theo dõi sức khỏe tim mạch và phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), khoảng 50% số ca nhồi máu cơ tim không có triệu chứng báo trước. Do đó, việc xét nghiệm men tim định kỳ là rất quan trọng, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.

Cách duy trì chỉ số men tim tốt, bảo vệ sức khỏe tim mạch

Để duy trì chỉ số men tim tốt và bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

Hãy ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, cá... Đồng thời, bạn cũng nên hạn chế chất béo bão hòa (có trong thịt đỏ, đồ ăn chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn), cholesterol (có trong nội tạng động vật, lòng đỏ trứng...), đường và muối. Theo khuyến nghị của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), lượng chất béo bão hòa nên chiếm không quá 6% tổng năng lượng hàng ngày.

Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, duy trì chỉ số men tim tốt. Bạn có thể lựa chọn các hoạt động phù hợp với sở thích và tình trạng sức khỏe của mình như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, yoga...

Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch và làm tăng chỉ số men tim. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hút thuốc làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ so với người không hút thuốc.

Uống quá nhiều rượu bia có thể làm tăng huyết áp, gây rối loạn nhịp tim và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về tim mạch và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Men tim là một trong những chỉ dấu sinh học quan trọng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sức khỏe tim mạch của mình. Bằng cách theo dõi các chỉ số men tim và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chúng ta có thể duy trì chỉ số men tim tốt, bảo vệ trái tim khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch nguy hiểm.

Xem thêm: Bệnh yếu tim là gì? Yếu tim có nguy hiểm không?