Các vị thuốc và bài thuốc nhuận tràng Đông y

Thuốc nhuận tràng là loại thuốc giúp cho đường ruột làm việc tốt hơn, làm mềm phân và tăng cường nhu động ruột. Chính vì thế mà thuốc nhuận tràng còn có tác dụng trong việc điều trị chứng táo bón. Hãy cùng nhà thuốc Long Châu tìm hiểu các loại thuốc nhuận tràng Đông y lành tính tốt cho sức khỏe.

Tìm hiểu về thuốc nhuận tràng

Thuốc nhuận tràng hút nước ở đường ruột, giúp cho đường ruột ẩm ướt từ đó làm mềm phân. Ngoài ra, thuốc nhuận tràng còn kích thích nhu động ruột làm việc tốt hơn, tăng cường dồn nén phân đẩy lùi chứng táo bón.

Thuốc nhuận tràng sẽ được chỉ định để điều trị cho người bị táo bón nhiều ngày. Người bệnh sau khi sử dụng thuốc nhuận tràng tình trạng táo bón sẽ được cải thiện, dễ đi đại tiện hơn.

Để đường ruột được cải thiện, người bệnh nên kết hợp sử dụng thuốc nhuận tràng cùng với chế độ ăn uống hợp lý. Ăn nhiều rau xanh, rau củ tươi và trái cây, ăn đầy đủ chất, uống đủ nước.

Các vị thuốc nhuận tràng Đông y

Đại hoàng

Đại hoàng là rễ của cây đại hoàng có tác dụng giúp nhuận tràng, kích thích ruột co bóp, do chứa hoạt chất anthrachinon. Để đạt được hiệu quả, người bệnh cần sắc để uống từ 4 - 16g/ngày.

Lưu ý: Nếu uống nhiều đại hoàng sẽ gây nên tình trạng bí đại tiện. Do đó, không nên thường xuyên dùng đại hoàng cho người hay bị táo bón.

Chút chít

Chút chít là rễ, lá của cây chút chít, có tác dụng rất tốt trong việc làm tăng trương lực và tăng nhu động ruột, dùng làm thuốc nhuận tràng thông tiện. Dùng dưới dạng thuốc bột hoặc sắc, mỗi ngày sử dụng 12g.

Đương quy 

Dùng đương quy dưới dạng thuốc sắc từ 10 - 20g để rễ cây đương quy phát huy tác dụng thông tiện, hoạt tràng, điều trị táo bón do huyết hư, huyết táo.

Vừng đen (hắc chi ma)

Vừng đen hay còn gọi là hắc chi ma có tác dụng dưỡng huyết, nhuận tràng, bổ ngũ tạng, chữa táo bón và tăng cường dinh dưỡng. Mỗi sáng ăn cháo vừng hoặc uống một thìa cà phê dầu vừng để nhuận tràng.

Ngoài ra, còn rất nhiều các loại thuốc khác như: Muồng trâu, trắc bá, sa sâm nam, cam thảo, hậu phác, hà thủ ô đỏ, đương quy, chỉ thực, huyền sâm, mạch môn,... Tất cả đều có tác dụng rất tốt trong việc nhuận tràng, thông tiện.

Các bài thuốc nhuận tràng Đông y trị táo bón

Nếu như bạn bị chứng táo bón kéo dài, táo bón do cơ địa hay sau khi mắc bệnh cấp tính như các bệnh nhiễm khuẩn, truyền nhiễm…gây giảm tân dịch, bạn có thể tham khảo một vài các bài thuốc đông y trị táo bón dưới đây:

• Bài thuốc 1: 200g sa sâm, 200g mạch môn, 100g vừng đen, 100g lá dâu, mật ong. Ngày uống từ 10 - 20g, tán thành bột hoàn viên.
• Bài thuốc 2: 20g vừng đen, 16g mạch môn, 16g sinh địa, 16g huyền sâm, 16g sa sâm, 12g thạch hộc, mật ong. Tán bột hoàn viên, sử dụng từ 10 - 20g mỗi ngày.

Táo bón do thiếu máu, thiếu sắt, phụ nữ sau sinh hay bệnh nhân sau phẫu thuật có thể tham khảo bài thuốc:

• Bài thuốc 1: 100g vừng đen, 100g mỗi vị hà thủ ô đỏ, câu kỷ tử, long nhãn, tang thầm, bá tử nhân. Tương tự như các bài thuốc ở trên, tán bột hoàn viên và sử dụng từ 10 - 20g mỗi ngày.
• Bài thuốc 2: 12g thục địa, 12g bạch thược, 8g xuyên khung, 8g đương quy, 8g bá tử nhân, 8g đại táo, 8g vừng đen. Sắc và uống ngày một thang.

Táo bón do tính chất công việc, các công việc phải ngồi nhiều, ít hoạt động thể lực, ít thay đổi tư thế hoặc do viêm đại tràng…

• Bài thuốc 1: 20g chút chít, 20g muồng trâu, 4 - 6g đại hoàng. Sắc và uống trong ngày.
• Bài thuốc 2: Sắc uống hoặc nhai sống 8 - 12g rễ tươi chút chít.
• Bài thuốc 3: 8g chỉ xác, 8g mộc thông, 10g chút chít. Sắc nước uống, nếu sau 1 giờ chưa thấy có tác dụng giúp đi tiêu được thì sắc uống lần thứ 2.

Táo bón do khí hư, người cao tuổi và phụ nữ sau sinh thường gặp phải tình trạng táo bón này với các biểu hiện như táo bón, đầy bụng, chậm tiêu, ăn uống kém, ợ hơi, tay chân lạnh, sợ lạnh, lưng gối mỏi…

• Bài thuốc 1: 16g đảng sâm, bạch truật, hoài sơn, sài hồ, kỷ tử, vừng đen mỗi loại lấy lượng vừa đủ. Sắc uống mỗi ngày một thang.
• Bài thuốc 2: 12g chút chít, 12g ý dĩ, 10g sâm bố chính, 10g kỷ tử, 10g hoàng tinh, 10g hoài sơn, 2g nhục quế. Sắc uống mỗi ngày một thang hoặc có thể tán bột hoàn viên, mỗi ngày uống 10g. 

Trên đây là một vài thông tin về các loại thuốc nhuận tràng và một vài bài thuốc nhuận tràng Đông y trị táo bón nhà thuốc Long Châu tổng hợp đến bạn đọc. Mong rằng bạn đọc đã có thêm cho mình những thông tin, kiến thức về sức khỏe thật bổ ích.