Các yếu tố nguy cơ bệnh Alzheimer bạn nên biết

Bệnh Alzheimer là dạng thoái hóa thần kinh. Ở dạng nhẹ, căn bệnh này có các triệu chứng cơ bản như mất trí nhớ, thường xuyên quên vị trí đồ đạc. Những triệu chứng này sẽ dần trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian. Mặc dù vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân gây bệnh nhưng có một số yếu tố nguy cơ bệnh Alzheimer mà bạn nên biết.

Bệnh Alzheimer bắt nguồn từ đâu?

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân chính xác của bệnh Alzheimer. Nhưng về cơ bản là do các protein bất thường gây ra các mảng lớn trong não ngăn cản sự tiếp nhận và truyền thông tin của não. Các tế bào thần kinh mất dần kết nối với nhau và cuối cùng chết đi.

Tổn thương thường bắt đầu ở khu vực kiểm soát trí nhớ, nhưng quá trình này bắt đầu nhiều năm trước khi có các triệu chứng ban đầu. Sự mất đi của tế bào lan rộng đến các khu vực khác của não cho đến giai đoạn cuối não đã bị teo đi nghiêm trọng.

Các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu ra nguyên nhân gây bệnh Alzheimer tập trung vào 2 loại protein là Beta-amyloid và Protein Tau. Khi những protein này tích tụ với nhau thành các mảng lớn hay tổ chức thành các đám rối sợi thần kinh sẽ ngăn cản hệ thống vận chuyển thông tin của não bộ.

Nguyên nhân chính xác gây nên bệnh Alzheimer chưa được xác định rõ ràng

Yếu tố nguy cơ bệnh Alzheimer

Tuổi tác

Tuổi tác là chính là yếu tố nguy cơ phổ biến đối với bệnh Alzheimer. Mặc dù bệnh Alzheimer không phải là một phần của quá trình lão hóa bình thường, nhưng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer sẽ tăng lên theo tuổi tác.

Di truyền

Cơ chế di truyền bệnh Alzheimer rất phức tạp. Các triệu chứng xuất hiện ở độ tuổi 30-50 tuổi thường do đột biến gen di truyền của ba hoặc mẹ. Tuy nhiên không phải bất kỳ ai có đột biến gen này đều mắc bệnh Alzheimer.

Các bệnh lý

Bệnh lý về tim mạch hay tiểu đường, huyết áp cao,... đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Một số thử nghiệm lâm sàng đã được thực hiện và có kết luận cho mối liên hệ giữa tim mạch và trí não, những gì tốt cho tim cũng tốt cho não.

 Nhiều nghiên cứu chứng minh tim mạch có liên quan đến não bộ do đó bệnh tim gây tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer

Chấn thương sọ não

Những người bị chấn thương sọ não có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao hơn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người từ 50 tuổi trở có nguy cơ sa sút trí tuệ nếu từng bị chấn thương sọ não. Tuy nhiên, không rõ là chấn thương đầu duy nhất hay lặp đi lặp lại là một yếu tố góp phần. Nhưng rõ ràng tổn thương não do chấn thương đầu giống như tổn thương do sa sút trí tuệ. 

Sử dụng chất kích thích quá nhiều

Một số lối sống cũng có thể góp phần vào nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hút thuốc lá có liên quan đến việc tăng nguy cơ sa sút trí tuệ và Alzheimer. VÌ thuốc lá ảnh hưởng đến các mạch máu đi khắp cơ thể và đến não. Bên cạnh đó lạm dụng bia rượu cũng gây ra những thay đổi trong não bộ, góp phần tăng nguy cơ mắc bệnh.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh Alzheimer

Người mắc bệnh Alzheimer sẽ bị giảm trí nhớ, khả năng khả năng ngôn ngữ và có những thay đổi về nhận thức khác. Vì vậy, khi bị bệnh khó có thể nói rằng bản thân đang bị đau như thế nào hay giải thích cụ thể các triệu cho bác sĩ. 

Khi bệnh Alzheimer tiến triển sang giai đoạn cuối, những thay đổi trong não bắt đầu ảnh hưởng đến các chức năng của cơ thể như không kiểm soát được hành động, nhận thức. Những tác động này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác như: Nghẹn thức ăn, bị ngã, suy dinh dưỡng, mắc các bệnh nhiễm trùng khác,...

Những giải pháp làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer

Chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh

Tập trung vào các khía cạnh dinh dưỡng tốt cho não như ăn các loại quả mọng, dầu ô liu, các loại hạt và rau củ màu xanh đậm. Đây là chế độ ăn dựa trên cơ sở các nghiên cứu về sự suy giảm nhận thức và đứng thứ ba trong danh sách chế độ ăn tốt nhất hàng năm.

Có một nghiên cứu với 1000 người lớn tuổi nhận thấy rằng chế độ ăn uống khoa học làm giảm 35% nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở ​​những người tuân thủ chế độ và giảm 53% ở những người tuân thủ nghiêm ngặt.

Tăng cường vận động

Các nghiên cứu can thiệp và dịch tễ cho thấy tập thể dục đóng vai trò làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức nói chung. Ngoài ra tập thể dục còn mang đến nhiều lợi ích khác cho sức khỏe, cải thiện trí nhớ, điều này càng chứng minh rõ cho việc những gì tốt cho tim cũng tốt cho não.

Giải tỏa căng thẳng

Một nghiên cứu từ năm 2009 cho thấy trong 40 người bị suy giảm nhận thức mức độ nhẹ thì số lượng người có mức độ stress cao có tốc độ suy giảm nhanh hơn. Để giảm căng thẳng trong công việc hay cuộc sống hàng ngày bạn có thể tập yoga, thiền định, tập thói quen đi ngủ sớm để giấc ngủ sâu và chất lượng,...

Tham gia các lớp thiền định giúp giải toả căng thẳng cho não bộ góp phần nguy cơ mắc bệnh Alzheimer

Tham gia hoạt động xã hội 

Hoạt động xã hội có thể là duy trì hoạt động nhận thức với kích thích trí tuệ thông qua giao tiếp xã hội.

Chơi các trò chơi kích thích trí não

Bên cạnh giao tiếp xã hội, tham gia các trò chơi trí não cũng kích thích não bộ minh mẫn, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Bạn có thể đọc sách, học thêm ngôn ngữ mới, học chơi nhạc cụ hay chơi cờ, giải ô chữ, những trò chơi liên quan đến trí nhớ.

Bệnh Alzheimer không phải một tình trạng bệnh dễ đề phòng. Nhưng các yếu tố nguy cơ bệnh Alzheimer liên quan đến thói quen cuộc sống thì có thể thay đổi. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh một lối sống lành mạnh có thể làm giảm phần nào nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Do đó bạn hãy cùng người thân tạo nên một cuộc sống khoa học để đẩy xa căn bệnh Alzheimer.

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp