Cách phòng ngừa và xử lý khi bị đau tai khi đi máy bay

Mùa hè là mùa du lịch của nhiều gia đình. Trong các phương tiện vận chuyển, có thể bạn sẽ đi bằng máy bay. Bị đau tai khi đi máy bay là hiện tượng bạn cần tìm hiểu trước để có cách đối phó chủ động.

Nguyên nhân gây đau tai khi đi máy bay?

Đau tai khi đi máy bay là cảm giác khó chịu thường gặp của không ít người khi di chuyển bằng phương tiện này. Hiện tượng đau tai khi đi máy bay còn được gọi là chấn thương khí áp ở tai, xảy ra khi có sự chênh lệch giữa áp suất không khí ở tai giữa với áp suất trong cabin. Trong quá trình cất cánh và hạ cánh, những thay đổi nhanh chóng về độ cao có thể ngăn cản vòi nhĩ - bộ phận nối tai giữa với cổ họng, có thể cân bằng áp suất này kịp thời. Điều này dẫn đến cảm giác khó chịu hoặc đau tai rất phổ biến.

Nói cách khác, nguyên nhân chính gây đau tai khi đi máy bay là do vòi nhĩ không thể điều chỉnh kịp thời trước sự thay đổi áp suất đột ngột. Vòi nhĩ có nhiệm vụ điều chỉnh áp suất không khí trong tai, nhưng khi áp suất trong tai và môi trường có sự chênh lệch rõ rệt cũng như thay đổi quá nhanh sẽ gây cản trở đến hoạt động hiệu quả của vòi nhĩ.

Các yếu tố nguy cơ làm trầm trọng thêm hiện tượng đau tai khi đi máy bay, bao gồm:

• Trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị tổn thương do vòi nhĩ ở tai trẻ hẹp hơn người lớn nên dễ tắc hơn;
• Cảm lạnh gây tắc vòi nhĩ và đau tai;
• Nhiễm trùng xoang;
• Dị ứng hoặc nhiễm trùng đường hô hấp…;
• Ngủ trên máy bay trong lúc cất và hạ cánh.

Dấu hiệu bất thường ở tai cần chú ý

Bị đau tai khi đi máy bay có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tai với các triệu chứng điển hình như:

• Khó chịu/ đau trong tai;
• Ù/tắc trong tai;
• Mất nghe nhẹ;
• Chóng mặt;
• Chảy máu tai.

Thông thường, hiện tượng đau tai khi đi máy bay sẽ không nguy hiểm và có thể tự hết khi áp suất được cân bằng. Tuy nhiên, một số trường hợp biến chứng vẫn có thể xảy ra, đòi hỏi bạn phải chú ý khi gặp phải hiện tượng đau tai khi đi máy bay.

Nếu vòi nhĩ bị tắc hoàn toàn, thay đổi áp suất và độ cao có thể khiến tai giữa tích dịch hoặc bị chảy máu. Trường hợp tình trạng đau tai nghiêm trọng, kéo dài hoặc khi tai giữa và tai trong bị tổn thương cấu trúc có thể kéo theo những biến chứng như rách hoặc thủng màng nhĩ, viêm tai, mất nghe. Biến chứng mất thính lực vĩnh viễn hay ù tai mãn tính có thể xảy ra nhưng rất hiếm gặp.

Nhìn chung, hiện tượng đau tai khi máy bay có xảy ra là điều hoàn toàn do sự thay đổi độ cao và áp suất không khí đột ngột. Tuy nhiên, khi máy bay đã ổn định độ cao, hoặc đã đáp xuống sân bay, tình trạng này sẽ nhanh chóng được cải thiện và biến mất. Nhưng nếu hiện tượng này không hết, mặt khác lại có thêm các triệu chứng như sốt, đau tai nhiều hoặc chảy nước tai thì bạn phải nhanh chóng đi khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được chẩn đoán và điều trị ngay.

Cách phòng ngừa đau tai khi đi máy bay

Đau tai khi đi máy bay thường do thay đổi áp suất không khí, mặc dù gây khó chịu cho hành khách song sẽ nhanh chóng biến mất khi áp suất cân bằng, hoặc khi bạn ngáp/ nuốt nước bọt giúp mở vòi nhĩ, tạo điều kiện cho tai giữa lấy thêm nhiều không khí, giúp áp suất không khí được cân bằng.

Dưới đây là một số hướng dẫn giúp bạn nắm được các biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa tình trạng bị đau tai khi đi máy bay.

Tránh bay khi có vấn đề về hô hấp

Nếu bạn đang bị cảm lạnh, nghẹt mũi hoặc bất kỳ bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên nào, hãy cân nhắc hoãn chuyến đi của mình. Bởi vì những tình trạng này có thể làm tắc vòi nhĩ, càng làm trầm trọng thêm tình trạng đau tai khi đi máy bay.

Sử dụng thuốc thông mũi

Dùng thuốc thông mũi như thuốc xịt mũi oxymetazoline, actifed hoặc sudafed khoảng một giờ trước khi máy bay cất cánh và một lần nữa trước khi máy bay hạ cánh. Những thuốc này có tác dụng giúp mở vòi nhĩ, làm giảm bớt sự thay đổi áp suất.

Nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo

Hành động này tuy đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả trong việc giúp kích thích hoạt động nuốt, kích hoạt các cơ mở vòi nhĩ, từ đó cân bằng áp lực trong tai bạn.

Thực hành các kỹ thuật làm sạch tai đúng cách

Trong cả khi máy bay cất cánh và hạ cánh, hãy thử động tác valsalva. Bịt mũi, ngậm miệng và thổi nhẹ như thể bạn đang cố thổi một quả bóng bay. Điều này giúp cân bằng áp lực trong tai bạn.

Giữ tỉnh táo trong thời điểm quan trọng

Tránh ngủ trong khi máy bay cất cánh và hạ cánh vì đây là lúc cần điều chỉnh áp suất tai nhất. Sự tỉnh táo cho phép bạn thực hiện động tác nuốt thường xuyên, giúp duy trì cân bằng áp lực.

Bổ sung nước, tránh uống rượu và caffeine

Uống nhiều nước giúp giữ ẩm cho màng nhầy, điều này tốt hơn cho việc điều chỉnh áp lực. Bên cạnh đó, tránh uống rượu và caffeine vì chúng có thể làm bạn mất nước và khiến cơn đau tai khi đi máy bay càng trầm trọng hơn.

Sử dụng nút tai có lọc

Những loại nút tai đặc biệt này có tác dụng từ từ cân bằng áp suất lên màng nhĩ của bạn khi máy bay lên xuống. Chúng có bán sẵn tại các hiệu thuốc và cửa hàng sân bay.

Những cân nhắc đặc biệt dành cho trẻ em

Trẻ em đặc biệt dễ bị đau tai khi đi máy bay do vòi nhĩ nhỏ hơn. Do đó, khi trẻ đi máy bay, cha mẹ cần chú ý:

Đảm bảo trẻ luôn đủ nước

Cho trẻ uống nhiều nước trong suốt chuyến bay để khuyến khích trẻ nuốt thường xuyên.

Dùng thuốc giảm đau

Có thể tham khảo ý kiến bác sĩ dùng thuốc giảm đau như acetaminophen khoảng 30 phút trước khi cất cánh để giảm bớt sự khó chịu cho trẻ. Tránh cho trẻ nhỏ dùng thuốc thông mũi trừ khi có lời khuyên của bác sĩ nhi khoa.

Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra hiện tượng đau tai khi đi máy bay để có biện pháp chủ động phòng ngừa. Nếu tình trạng đau tai vẫn tiếp diễn sau chuyến bay hoặc nếu các biện pháp tự chăm sóc ban đầu không giúp giảm bớt, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ tai mũi họng để đánh giá tình trạng đau tai kéo dài do đâu. 

Xem thêm: 

• Nước vào tai bị đau phải làm sao? Cách xử lý tránh hiệu quả
• Đau trong tai khi nhai là dấu hiệu của bệnh gì?